2025’te devreye girmesi beklenen Akkuyu Nükleer Santrali, sadece enerji değil, bölgesel strateji açısından da büyük bir kırılma yaratıyor. İsrail merkezli güvenlik uzmanları, Türkiye’nin nükleer programının İran benzeri bir risk doğurduğunu savunuyor. Gündemde artık tek bir soru var: Akkuyu’ya önleyici bir saldırı mı geliyor?
Türkiye’nin Mersin Akkuyu’da inşa ettiği ve bu yıl deneme faaliyetlerine başlaması planlanan ilk nükleer santral, Ortadoğu jeopolitiğini yeniden biçimlendirme potansiyeli taşıyor. Ancak santralin enerji üretiminden çok daha büyük bir tartışmayı tetiklediği görülüyor: Askerî önleme meselesi.
15 yıl önce Rusya ile imzalanan anlaşmayla başlatılan proje, artık sadece bir altyapı yatırımı değil; bazı Batılı güvenlik uzmanlarına göre yayılma riski taşıyan potansiyel bir nükleer silah tesisidir. İsrail’e yakın çevrelerde yükselen bu görüş, tarihi emsallerle besleniyor: 1981’de Irak’ın Osirak nükleer reaktörü, 2007’de Suriye’nin El Kebir tesisi İsrail jetleri tarafından vurulmuştu. Şimdi ise hedefin Akkuyu olabileceği iddiaları gündemde.
Nükleer Korku: Enerji mi Silah mı?
Türkiye, kamuoyuna Akkuyu’nun sivil enerji üretimi amaçlı olduğunu söylüyor. Ancak bazı Batılı analistler, bu tür santrallerin sivil kisvesi altında plütonyum üretimi veya nükleer teknoloji transferi gibi riskler taşıdığını belirtiyor. İran’ın Buşehr Reaktörü örnek gösteriliyor: Orada da sorun, reaktörün kendisi değil, çevresindeki gölgeli nükleer faaliyetlerdi.
Dahası, Türkiye’nin son yıllardaki bölgesel politikaları –Suriye’deki gruplara destek, Hamas’la yakın ilişkiler, NATO içindeki gerilim– bu risk algısını büyütüyor.
“Nükleer caydırıcılığın getirdiği dokunulmazlık, Erdoğan’ın dış politikada daha da pervasızlaşmasına neden olabilir” diyen görüşler yaygınlaşıyor.
Askerî Açıdan Mümkün mü?
İsrail’in F-35 savaş uçakları, 325 millik Akkuyu mesafesini rahatlıkla aşabilecek menzile sahip. Türkiye’nin hava savunma kapasitesi ise modern görünümlü sistemlerine rağmen pilot ve kadro yetersizlikleri nedeniyle zayıflamış durumda. Özellikle 2016 sonrası yaşanan tasfiyeler sonrası Türk Hava Kuvvetleri’nin operasyonel kabiliyeti sınırlı.
Siber saldırı ihtimali de masada. İran’ın nükleer altyapısını sekteye uğratan Stuxnet virüsü, Türkiye’nin Akkuyu altyapısında benzer bir sabotaj ihtimalini gündeme getiriyor.
Diplomatik Sonuçlar: NATO’nun Kırmızı Çizgisi Nerede?
Bir saldırının İsrail tarafından yapıldığının ispatı zor olsa da, Türkiye’nin NATO üyesi olması saldırıyı ittifak bağlamında uluslararası bir kriz hâline getirebilir. Ancak bazı çevreler, Türkiye’nin NATO’daki uyumsuz tavırları nedeniyle, Batı’nın bu saldırıya göz yumabileceğini düşünüyor.
İsveç ve Finlandiya gibi yeni NATO üyelerinin, Türkiye’nin veto politikasına yönelik öfkesini hâlâ unutmadığı biliniyor. Bu da Ankara’nın ittifak içindeki izolasyonunu artırıyor.
BSEkonomi Notu:
Akkuyu sadece bir enerji tesisi değil. Bu bir sinyal: Türkiye, “nükleer çağ”a adım atıyor.
Ancak İsrail, İran’a tanımadığı hakkı Türkiye’ye tanıyacak mı? Bu sorunun cevabı, sadece Tel Aviv’i değil, Londra’yı, Berlin’i ve Pentagon’u da ilgilendiriyor.
Tarihi, coğrafyası, siyasi geçmişi ve nükleer kapasiteye sahip olabilecek askeri aklı olmayan bir ülkenin nükleerleşmesi, piyasalarda sadece doğal gaz fiyatını değil, CDS primini de oynatır.
Eğer Akkuyu’ya saldırı olursa, bu:
- Petrolü $130’a çıkarır,
- Altını rekor zirveye taşır,
- NATO’da kırılmayı tetikler,
- Yeni bir Soğuk Savaş başlatır.
Ve bu defa merkez, Moskova değil… Mersin olabilir.
