Türkiye Açığa Satış Yasağında Yeni Sayfa

Krizle Gelen Resmî Yasak ve Arka Plan

Deprem sonrası borsaya damga vuran kısıtlamalardan biri olan açığa satış (short-selling) yasağı, 6 Şubat 2023’te getirildi. Ama bu engel, piyasalara nasıl yansıdı? İktidarı ya da halkı değil sermayeyi koruyan bir refleksle, borsa temelli riskler azaltılmak istendi. Ancak zaman ilerledikçe, bu koruma gölgesinin bazı yatırımcılara “kilitli hazine” gibi yansıdığı görüldü.

BIST-50’ye Sinyal: Kısmi Kaldırma Başladı

9 Aralık 2024 tarihinde SPK, resmi bir bültenle duyurdu: “BIST‑50 endeksinde yer alan paylar için açığa satış yasağı 2 Ocak 2025 tarihinden itibaren kaldırıldı.” Bu, sert bir duvarı yıkan ilk çatlaktı. Başta yabancı yatırımcılar olmak üzere, “riskli döngüyü kırma” arzusunun açığa vurduğu bir ilk hamleydi.

Ardışık Adımlar: Uzayan Yasak Süreleri

Ancak bu adımla iş bitmedi. Mart ayında yeniden yasak geldi: 24 Mart—25 Nisan tarihleri arasında BIST’te açığa satış işlemleri yeniden yasaklandı.Mart sonunda açıklanan resmi bir CMB kararıyla, Borsa İstanbul’daki işlem bazlı düzenlemeler yenilendi.

Uzun Soluklu Senaryo: Uzatmalar Sürüyor

SPK, yasak dönemini uzatmayı tercih etti. Nisan ortasında bir açıklama ile bu düzenlemeler 30 Mayıs 2025’e kadar geçerli olacak şekilde uzatıldı. Son olarak Finadium kaynaklı bir habere göre, kısa satış yasağı 29 Ağustos 2025’e kadar uzatıldı.Bu uzatmalar, kısa vadeli “dengelenme” adına koruyucu bir refleksin göstergesi gibi duruyor.

Sandıkla Sermaye Arasında Kaldık

Bu süreç, yalnızca finansal bir düzenleme değil; sermayenin rotasını belirleyen bir psikolojik ve stratejik eylem hâline geldi. Bir yanda koruma gerekçesiyle getirilen yasak, öte yanda piyasanın likidite, bilgi simetrisi ve yatırımcı güveni için esneklik talebi var.

Örneğin, yabancı fon yöneticileri “iki yönlü strateji esnekliği olmadan portföy koruması yapmak neredeyse imkânsız” diyorlar. Borsa’nın sağlığı, hacim ve işlem derinliği açısından açığa satış kalkmalı diyenler de var Ancak bu çağrıya karşılık, otoriteler “piyasa istikrarı” riskleriyle temkinli adımlarla ilerliyor.

Sonuç: Zaman ve Risk Dengesi

Sermaye devrinin yönü, sandıktaki seçmenden çok bu tarz adımlarla şekilleniyor. Borsa oynaklığı, yatırımcı psikolojisi ve regülatif temkinler arasındaki bu dans, Türkiye’nin kapital piyasalarındaki yönünü belirliyor. Kısaca: Para mı, istikrar mı? SPK tercihini “temkin”ten yana kullanıyor.

Bu gelişmeler ışığında, Türkiye’nin açığa satış tarihçesinde yeni bir bölüm açılmış durumda. Sandığı kaldırmak yerine, onun çivisine dikkatle yaklaşmak daha güvenli bir strateji gibi görünüyor.