Trump’tan Intel CEO’suna İstifa Çağrısı: Amaç Milli Güvenlik mi? Çip Pazarına Hakimiyet mi?

ABD Başkanı Donald Trump, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada Intel CEO’su Lip-Bu Tan’ın derhal istifa etmesi gerektiğini söyleyerek, bunun “tek çözüm” olduğunu ifade etti. Trump, Tan’ı “aşırı çıkar çatışmasına sahip” olmakla suçladı ve Çin firmalarındaki yatırımlarına dikkat çekti.

Tan’ın, Çin teknoloji şirketlerine yüz milyonlarca dolar yatırım yaptığı ve bu şirketlerden bazılarının Çin ordusuyla bağlantılı olduğu iddia ediliyor. ABD Senatörü Tom Cotton da benzer şekilde, Tan’ın görevden alınması çağrısında bulunmuş ve Intel yönetim kuruluna resmi mektup göndermişti.

Trump’ın çağrısının ardından Intel hisselerinde yüzde 3’ün üzerinde düşüş yaşandı.

Intel cephesi ise milli güvenliğe bağlılıklarını koruduklarını ve şeffaf iletişimle yanlış bilgilerin önüne geçilmesi gerektiğini açıkladı. Şirket, Tan’ın liderliğinde başlatılan dönüşüm stratejisinin devam edeceğini vurguladı.

Lip-Bu Tan, Mart 2025’te Intel’in başına geçmiş, maliyetleri düşürme, organizasyonu sadeleştirme ve ABD merkezli çip üretimini güçlendirme hedefleri doğrultusunda adımlar atmıştı. Ancak Çin ile olan bağları, siyasi ve yatırımcı baskısını artırdı. Yönetim kurulu içinde de fabrikaların ihracat stratejisine dair fikir ayrılıkları yaşandığı biliniyor.

Trump’ın istifa çağrısı, teknoloji devinin geleceği ve ABD’nin yarı iletken sektöründeki stratejisi açısından önümüzdeki dönemde kritik tartışmaların fitilini ateşlemiş görünüyor.

Gerçek Neden?

1. Yarı İletken Tedarik Zincirinin Kontrolü
   • Intel, ABD’nin Çin’e alternatif çip üretim kapasitesini artırma planının merkezinde. CEO değişikliği baskısı, bu planı “siyasi olarak güvenilir” ellere teslim etme amacı taşıyabilir.
   • Fabrika yatırımlarının nerede yapılacağı (ABD mi, yurtdışı mı) konusunda Tan’ın daha esnek yaklaşması, “stratejik bağımsızlık” isteyen siyasi kanadı rahatsız ediyor.
2. Pazar Hakimiyeti ve Endüstri Yönlendirmesi
   • ABD yönetimi, Intel’in yalnızca ticari başarıyla değil, aynı zamanda “stratejik görev” mantığıyla hareket etmesini istiyor.
   • Tan’ın liderliğinde şirketin kısa vadeli kârlılık ve yeniden yapılanma odaklı olması, çip pazarında uzun vadeli ABD üstünlüğü hedefiyle çelişiyor olabilir.
3. Siyasi Baskının Yatırımcı Stratejisi ile Çatışması
   • Trump’ın açıklaması, sadece ulusal güvenlik hassasiyeti değil, aynı zamanda çip pazarında siyasi kontrolü artırma niyeti taşıyor.
   • Bu tip bir müdahale, hem üretim kapasitesi hem de hangi ülkelere teknoloji satılacağı gibi kararları doğrudan etkileme potansiyeline sahip.

Bu hamle, “Intel’in CEO’sunu değiştirelim” meselesinden çok, ABD’nin çip pazarını kendi stratejik öncelikleri doğrultusunda yönetme isteğinin bir yansıması.