ABD Başkanı Donald Trump, çelik ve alüminyum ithalatına uygulanan gümrük vergilerini iki katına çıkaracağını açıkladı. Yerli üretimi canlandırmayı hedefleyen karar, mahkeme engeline takılsa da Beyaz Saray geri adım atmıyor
Başkanı Donald Trump, Pennsylvania’da düzenlenen bir mitingde yaptığı açıklamada, çelik ve alüminyum ithalatında mevcut yüzde 25 olan gümrük vergilerinin 4 Haziran Çarşamba gününden itibaren yüzde 50’ye yükseltileceğini duyurdu. Trump, bu adımın yerli üreticiyi koruma ve Çin’e olan ekonomik bağımlılığı azaltma amacı taşıdığını ifade etti.
Trump, “US Steel ve Japon Nippon Steel arasındaki ortaklık aracılığıyla çelik üretimine 14 milyar dolarlık yatırım geliyor,” diyerek, bölgede istihdam yaratacak bu adımın kritik önemde olduğunu söyledi. Ancak aynı konuşmasında gazetecilere yaptığı açıklamada, bu yatırım anlaşmasının nihai halini henüz görmediğini ve resmi olarak onaylamadığını da ekledi.
Her birinize 5000 dolarlık ikramiye
Göreve başladığı Ocak ayından bu yana gümrük vergileri konusunda adımlarını sıklaştıran Trump, çelik işçilerine hitaben yaptığı konuşmada “Hiçbir işçi işten çıkarılmayacak, dış kaynak kullanımı yapılmayacak. Her birinize yakında hak ettiğiniz 5.000 dolarlık ikramiye geliyor,” dedi.
Ancak Beyaz Saray’ın bu adımı, yargıdan dönme tehlikesiyle karşı karşıya. New York’taki Uluslararası Ticaret Mahkemesi, Başkan’ın acil durum yetkisine dayanarak uygulamaya koyduğu tarifelerin yasal dayanağının zayıf olduğunu belirterek 28 Mayıs’ta vergilere fren koydu. Mahkeme, yabancı ülkelerle ticareti düzenleme yetkisinin Kongre’ye ait olduğuna, başkanın bu konuda tek başına hareket edemeyeceğine hükmetti.
Trump yönetimi karara itiraz ederek temyize gitti ve Yüksek Mahkeme’ye başvurma sinyali verdi. Federal temyiz mahkemesi ise dava süresince tarifelerin uygulanmaya devam edebileceğine hükmetti.
Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada, ticaret mahkemesinin kararı “hukuki açıdan savunulamaz” olarak nitelendirildi. Basın Sözcüsü Karoline Leavitt, “Bu savaşı mahkemede kazanacağız,” dedi. Sözcü Kush Desai ise kararı, “Ulusal bir acil durumu nasıl yöneteceğimize seçilmemiş yargıçlar karar veremez,” sözleriyle eleştirdi.
Buna karşın karar, aralarında Trump’ın atadığı bir hakimin de bulunduğu yargıçlar tarafından alındı. Karar, Trump’ın uyguladığı vergilerin yürütme yetkisinin yasa dışı kullanımına örnek teşkil ettiğini savunan Demokrat Kongre Üyesi Gregory W. Meeks tarafından “gecikmiş bir adalet” olarak yorumlandı.
ABD Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi üyesi Meeks, “Trump, küresel ticaret savaşını meşrulaştırmak için uydurma bir ulusal kriz ilan etti. Bu, yürütme gücünün açıkça suistimalidir,” dedi.
Federal mahkemenin ayrıca Çin, Meksika ve Kanada’ya yönelik ayrı vergi paketlerini de engellemiş olması, Washington’daki ticaret savaşlarının yargı boyutunun daha da büyüyeceğine işaret ediyor.
Trump cephesi kararlı görünse de, hukuk mücadelesinin sonucu ABD’nin ekonomik ve diplomatik geleceği açısından kritik önem taşıyor.
