Merkez Bankaları Enflasyonu Nasıl Kontrol Ediyor? Yeni Çalışma Farklı Yaklaşımları Buluşturuyor
📍 Haziran 2025 – LSE & Duke University
Merkez bankalarının enflasyonu nasıl kontrol ettiği sorusu, küresel ekonomik belirsizliklerin arttığı bu dönemde yeniden gündemde. Duke Üniversitesi’nden Laura Castillo-Martinez ve London School of Economics’ten Ricardo Reis, bu kritik soruya kapsamlı bir yanıt sunan yeni bir akademik çalışma yayımladı.
Araştırmada, merkez bankalarının fiyat istikrarını sağlamak için kullandığı araçlar mercek altına alınıyor. Bu araçlar arasında rezerv faiz oranları, bilanço yönetimi ve mali otoritelere aktarılan temettüler öne çıkıyor. Yazarlar, bu araçların tarihsel süreçteki etkinliğini değerlendirerek farklı ekonomik teorileri karşılaştırıyor.
🎯 Faiz Tek Başına Yeterli Değil
Çalışmanın dikkat çeken bulgularından biri şu:
Sadece faiz oranlarını ayarlamak çoğu zaman etkili olsa da, bu tek başına yeterli değil. Parasal otoritelerin başarılı olabilmesi için, mutlaka:
- Güçlü bir parasal dayanak
- Maliye politikası desteği
gerekli.
Bazı dönemlerde ise döviz kurunu sabitlemek ya da kamu borcunu “paraya çevirerek” finanse etmek gibi istisnai adımların kaçınılmaz hale gelebildiği vurgulanıyor.
📚 Teoriler Yarışmıyor, Birbirini Tamlıyor
Araştırmacılar, farklı teorik yaklaşımların birbirleriyle çelişmek zorunda olmadığını, aksine birbirini tamamlayabilecek stratejiler sunduğunu savunuyor. Bu tutum, ekonomi politikalarının ideolojik kamplara sıkıştırılmadan daha esnek bir anlayışla yönetilebileceğini gösteriyor.
🔎 Büyüyen Enflasyon Sorununa Akademik Katkı
Avrupa Birliği’nin INFLU araştırma programı tarafından desteklenen bu çalışma, özellikle gelişmekte olan ülkeler için para politikası tasarımında daha bütüncül bir yol haritası öneriyor. Enflasyonla mücadelede sadece politika faizi değil, kurumsal güven, mali disiplin ve araç çeşitliliği de belirleyici olacak gibi görünüyor.
