S&P 500’de Tarih Tekerrür mü Ediyor? 2008, 2020 ve 2025 Grafiklerinde Şaşırtıcı Benzerlik
ABD’nin önde gelen endekslerinden S&P 500, son 20 yılda yaşadığı üç büyük düşüş ve toparlanma evresiyle dikkat çekiyor. 2008 küresel finans krizinden 2020 pandemisine ve şimdi 2025’teki sert düzeltmeye kadar uzanan bu tablo, piyasaların kriz zamanlarında verdiği tepkinin tekrar ettiğini gösteriyor.
2008 – Lehman Sonrası Çöküş
2008 yılının sonunda Lehman Brothers’ın iflasıyla tetiklenen küresel kriz, S&P 500’de sert bir çöküşe neden oldu. Endeks 1.200 seviyelerinden 666 puana kadar düştü. Ancak ABD Merkez Bankası’nın (Fed) agresif faiz indirimleri ve parasal genişleme hamleleriyle piyasalar 2009’da hızla toparlandı.
2020 – Pandemi Darbesi ve V-Formu
2020’nin ilk çeyreğinde COVID-19 pandemisinin şok etkisiyle S&P 500 yaklaşık %35 değer kaybetti. Ancak Fed’in trilyon dolarlık varlık alımları ve sıfır faiz politikalarıyla desteklenen piyasalar, Haziran 2020’ye gelmeden dipten çıkarak yeni rekorlara yürüdü.
2025 – Yeni Bir Dönüşümün Eşiğinde mi?
2025 yılındaki grafik, önceki iki döneme çarpıcı biçimde benziyor. Mart-Nisan aylarında 6.200 seviyesinden yaklaşık 4.950’ye kadar yaşanan düşüş, ardından gelen hızlı toparlanmayla dikkat çekiyor. Mayıs ortası itibarıyla endeks yeniden 5.900 seviyelerine yükseldi. Teknik olarak V şeklinde bir düzeltme görülürken, yatırımcılar bu hareketin kalıcı mı yoksa geçici mi olduğunu sorguluyor.
Ortak Nokta: Sert Düşüş – Güçlü Müdahale – Hızlı Toparlanma
Her üç dönemde de piyasaların keskin düşüşlere karşı benzer refleksler verdiği görülüyor. Temel benzerlikler:
- Ani satış dalgası ve panik havası
- Merkez bankası müdahaleleri (faiz indirimleri, bilanço genişlemesi)
- Kısa sürede dipten gelen güçlü alımlar
Tarih Tekerrür Eder mi, Yoksa Sadece Kafiyeli mi?
Uzmanlara göre grafik benzerlikleri yatırım psikolojisinin tekrar eden doğasını yansıtsa da, her dönemin dinamikleri farklı. 2008 borç krizi, 2020 sağlık krizi, 2025 ise henüz tam olarak açıklık kazanmayan bir politika veya jeopolitik belirsizlik sürecinin yansıması olabilir.
Ancak bir gerçek var: S&P 500 yatırımcıları için volatilite yeni normal olmaya devam ediyor.
