Giriş: JPMorgan CEO’su Jamie Dimon, ABD Başkanı Donald Trump’ın yeniden alevlendirdiği ticaret savaşı stratejisinin ABD’nin küresel ticaret sistemi içindeki güvenilirliğini tehlikeye atabileceğini söyledi. Financial Times’a verdiği röportajda, Washington’un Pekin’le yeniden yapıcı bir diyaloğa girmesi gerektiğini vurgulayan Dimon, piyasalardaki son dalgalanmalara da dikkat çekti.
Dimon’dan Uyarı: ABD “Başarı Hakkını” Garanti Gibi Görmemeli
Jamie Dimon, ABD’nin hâlâ hukukun üstünlüğü, ekonomik güç ve askeri kapasitesi sayesinde küresel bir güven limanı olduğunu belirtse de, Trump’ın ticaret politikalarının bu itibarı aşındırabileceği görüşünde. “Tüm bu belirsizlikler, Amerika’ya olan güveni biraz sarsıyor,” diyen Dimon, “İnsanların ‘Amerika’ya güvenebilirim’ diyebilmesi için bu tarifelerin ve ticaret savaşlarının bir an önce son bulması gerekiyor” dedi.
Piyasalar Alarm Veriyor
Trump’ın 2 Nisan’da duyurduğu “kurtuluş günü” tarifeleri, piyasaları altüst etti. ABD Hazine tahvillerine olan talep aniden düşerken, 10 yıllık tahvil faizlerinde on yıllardır görülmemiş bir yükseliş yaşandı. Bu gelişmelerin ardından bazı yatırımcılar, ABD’nin küresel piyasalardaki lider konumunu sorgulamaya başladı.
“Müttefiklerle Hareket Edilmeli”
Trump’ın Çin ithalatına uyguladığı %145’e varan tarifeler, küresel ticaret sistemini sarstı. Ancak tüketici elektroniği gibi bazı kalemler için muafiyetler getirildi. Dimon, bu sürecin daha stratejik ve müttefik ülkelerle birlikte yürütülmesi gerektiğini savunarak şunları söyledi:
“Ne yapmak istediğimiz konusunda açık olmalıyız. Avrupa, Birleşik Krallık, Japonya, Kore, Avustralya, Filipinler ile güçlü bir ekonomik ilişki kurmak istiyorum.”
“Görüşmeler Yarın Başlayabilir”
Dimon, ABD ve Çin arasında şu anda herhangi bir yapıcı diyaloğun olmadığını belirtti ve “Bunun için bir yıl beklemeye gerek yok. Yarın bile başlayabilir” diyerek çağrıda bulundu.
Ticaret Savaşları, Resesyon Tehlikesi ve Dimon’un Rolü
Trump, geçtiğimiz hafta Dimon’un tarifelerin ekonomiyi resesyona sürükleyebileceği yönündeki uyarılarına atıf yaparak bazı tarifeleri askıya almıştı. Bu gelişme, piyasalardaki paniği bir nebze yatıştırdı. Dimon’a göre:
“Kurtuluş günü tarifeleri, beklentilerin çok ötesindeydi. Sistemi – yalnızca ABD’yi değil, küresel sistemi – şoka uğrattı.”
JPMorgan Sonrası Planlar: Medya ve Liderlik
Şirketin 20 yıldır başında olan Dimon’un halefinin kim olacağı merak konusu. Marianne Lake, Troy Rohrbaugh ve Doug Petno gibi isimler öne çıkarken, Dimon bu kişilerin cesaret, merak, azim, vicdan ve yetkinlik gibi temel niteliklere “farklı derecelerde” sahip olduklarını belirtti.
Beyaz Saray’a aday olma fikrini “birine bir kez sordum ve hemen vazgeçtim” diyen Dimon, gelecekte medya alanında yeni bir projeye girişebileceğini söyledi:
“Belki FT’ye rakip olur, belki yardımcı. Ama size şu an ne olduğunu söylemeyeceğim.”
Sonuç: Küresel Ticaret Dengeleri Yeniden Şekilleniyor
Jamie Dimon’un uyarıları, Trump’ın agresif ticaret politikalarının yalnızca Çin ile değil, küresel ekonomik sistemle olan ilişkilerde de uzun vadeli güven sorunları yaratabileceğini gösteriyor. ABD’nin, ticaret savaşlarını stratejik bir plan dahilinde ve müttefik ülkelerle birlikte yürütmesi, küresel istikrar için kritik bir gereklilik haline geliyor.
