ABD’nin İran’a yönelik son yılların en kapsamlı askeri operasyonunun ardından, bölgesel güç dengesi yeni bir döneme giriyor. İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e özel bir mektupla destek çağrısında bulundu. Mektubu bizzat İran Dışişleri Bakanı Abbas Araqchi Moskova’ya ulaştırdı.
Reuters’ın üst düzey diplomatik kaynaklara dayandırdığı haberine göre, Hamaney’in Putin’e ilettiği mektup, ABD ve İsrail saldırılarının ardından daha açık bir Rus desteği talebini içeriyor. Mektupta, İran’ın yalnız bırakıldığı, özellikle nükleer altyapının korunması ve rejim istikrarının devamı için Rusya’nın ağırlığını koyması gerektiği vurgulanıyor.
Henüz Kremlin tarafından içeriği açıklanmayan mektubun, iki ülke arasında askeri, diplomatik ve enerji alanında daha sıkı bir koordinasyon talebi taşıdığı tahmin ediliyor.
🧭 Araqchi Moskova’da: “Koordinasyon Artıyor”
Rusya’nın resmi haber ajansı TASS’a konuşan Abbas Araqchi, İran ve Rusya’nın Ortadoğu’daki tırmanan krize ilişkin pozisyonlarını “koordine ettiklerini” söyledi. İran tarafı, İsrail’in Buşehr yakınlarındaki Rus nükleer uzmanların görev yaptığı tesisleri hedef almadığı yönünde güvence verildiğini de belirtti.
Putin’in, İsrail saldırılarını açık şekilde kınamasına rağmen, ABD’nin İran’daki nükleer altyapıya yönelik saldırıları konusunda henüz doğrudan bir tutum sergilememesi, Moskova’nın dikkatli denge stratejisi yürüttüğünü gösteriyor.
🕊️ Putin’in Tutumu: Arabulucu mu, Müttefik mi?
Kremlin, Putin’in hem İran hem ABD tarafıyla görüşmeye açık olduğunu daha önce belirtmişti. Ancak Rusya, halihazırda Ukrayna’da dört yıldır süren savaşta büyük bir kaynak yıpranması yaşıyor. Putin’in kamuoyu desteğini kaybetmeden Ortadoğu’da yeni bir cephe açmak istemediği, bu nedenle daha fazla angajmana mesafeli durduğu değerlendiriliyor.
Putin geçtiğimiz hafta, “Ortadoğu uçurumun kenarında, büyük güçler daha fazla yangın çıkarmamalı” diyerek taraflara itidal çağrısında bulunmuştu.
🇮🇷 İran Halkı Ne Düşünüyor?
İran’daki iç kamuoyunda ise farklı dinamikler işliyor. Rejimin son haftalardaki sert güvenlik tedbirleri, halkın ekonomik ve siyasi reform beklentisini daha da bastırdı. ABD saldırılarının ardından, özellikle genç nüfusta “rejim karşıtı değil, savaş karşıtı” söylemler yaygınlaşıyor.
Tahran’daki bazı gözlemciler, Hamaney’in Putin’e yazdığı mektubun iç kamuoyuna da bir mesaj olduğunu düşünüyor: “Yalnız değiliz, destek bulabiliriz.” Ancak İran halkının rejimle olan ilişkisi, güvensizlik ve yorgunluk üzerinden şekilleniyor. Putin’den destek arayışı, içerideki meşruiyet sorununu çözmekte yetersiz kalabilir.
🛢️ BS Ekonomi Yorumu: “Enerji Mihveri mi, Zoraki Eksen mi?”
Rusya ve İran’ın işbirliği, özellikle nükleer enerji, doğal gaz ve petrol altyapısı üzerinden zaten sıkı bir çizgi izliyor. Ancak ABD’nin doğrudan müdahalesiyle oluşan yeni denklem, bu ortaklığı siyasi ve askeri boyuta taşımaya zorluyor.
BSEkonomi Yorumu:
Hamaney’in mektubu, sadece yardım istemek değil; aynı zamanda Putin’e tarihi bir tercih yaptırma girişimidir. Moskova’nın, Washington ve Tel Aviv’in karşısında açık konumlanması ise hem Ukrayna hem Suriye hem de enerji piyasaları açısından çok daha sert sonuçlar doğurabilir. Risk primleri artabilir, petrol ve altın gibi enstrümanlarda dalga boyları büyüyebilir.
