📉 ABD Finansal Algı Savaşında: Gerçek Grafiklerle Medya Yalanları Çürütülüyor
BS Ekonomi | 26 Haziran 2025 – Özel Yorum ve Grafik İnceleme
Son haftalarda medya kuruluşlarının “doların çöküşü” ve “Trump kaynaklı ekonomik kriz” söylemleri yeniden gündeme taşındı. Reuters’in son haberinde, “ABD doları üç yıllık en düşük seviyeye geriledi” ifadesi kullanılırken, yılın ilk yarısında %10’luk bir düşüşle 1970’lerden bu yana en sert değer kaybına tanıklık edildiği vurgulandı. Ancak ekonomist Martin Armstrong’un veri tabanlı analizleri bu anlatının oldukça abartılı ve tek yönlü olduğunu gösteriyor.
📰 Medya: Tehdit Algısını Satıyor
Aşağıdaki fotoğraf gerçekliğin nasıl çarpıtıldığını çarpıcı biçimde gösteriyor. CNN muhabirleri diz boyu su birikintisinde dramatik bir “felaket yayını” yaparken, kameranın biraz dışında çalışan teknisyenler sadece ayak bileği derinliğindeki suda duruyor.
Bu kadraj farkı, finansal medyada da sıkça karşılaşılan bir durum: Verinin kendisinden çok, hangi pencereden sunulduğu belirleyici oluyor.
📊 Dolar Gerçekten Çöküyor mu?
Medyanın iddialarına karşı Armstrong’un ABD Dolar Endeksi – 1900’den Günümüze başlıklı grafiği şu gerçeği ortaya koyuyor:
- Dolar, 1902’den bugüne göreceli bir ortalama bantta seyrediyor.
- Aşırı düşüşten ziyade dalgalı ve döngüsel bir hareket söz konusu.
📉 Faiz İndirimi Gerçekten Piyasaları Yükseltir mi?
Bugünlerde sıkça duyulan bir başka iddia: “Fed faiz indirirse piyasalar yükselir.”
Ancak 1929 Büyük Buhran Verileri bu ezberi açıkça yıkıyor:
- Faizler düşerken piyasa çöktü.
- Dow Jones, Fed’in %6’dan %1’e hızlı faiz indirimi yaptığı süreçte sert şekilde çakıldı.
Aynı durum 2007-2009 Büyük Durgunluk grafiğinde de geçerli:
- Fed faizleri düşürmeye başladığı 2007 Ağustos’undan sonra, borsa geriledi.
- Düşük faiz her zaman alım fırsatı değil; bazen yatırım iştahının bittiği yerin işareti.
📉 Tarih Tekrar Ediyor: 1876–1932 Dönemi ve Faiz Gerçekliği
Son olarak US Call Money Rates 1876–1932 grafiği gösteriyor ki:
- En düşük faiz dönemleri boğa piyasasıyla örtüşmüyor.
- Sermaye akışı, ekonomik güven ve küresel konjonktür daha belirleyici.
🧭 BS Ekonomi Notu: Doğru Grafik, Doğru Gerçek
Yukarıdaki örnekler ışığında şunu açıkça vurgulamak gerekir:
Finansal haberlerde abartı, eksik bağlam ve politik önyargılar, yatırımcı davranışlarını olumsuz etkileyebilir.
Martin Armstrong’un notunda dediği gibi:
“Sermaye akışlarını, tarihi döngüleri ve veri gerçekliğini göz ardı ederek yapılan haberler; sadece korku satar, bilgi değil.”
📌 SONUÇ:
- Dolar çökmüyor; dalgalanıyor.
- Faiz indirimi her zaman kurtarıcı değil.
- Haberleri sorgulayın, grafikleri inceleyin.
- Gerçek analiz, spekülatif manşetlerden çok veriye dayalı grafiklerde saklıdır.
Napolyon’un dediği gibi:
“Savaş, gerçeklerin değil, algının oyunudur.”
