BİST’te Finansal Mühendislik:Tera Menkul

Tera Menkul’ün 18 Milyar TL’lik Kârı ve “Fon–Hisse” Döngüsü Tartışması

Borsa İstanbul’da günün en dikkat çekici gelişmesi, Tera Yatırım Menkul Değerler A.Ş.’nin 2025 yılı ilk 6 aylık finansal sonuçları oldu. Şirket, 18,5 milyar TL net dönem kârı açıkladı. Bu rakam yaklaşık 500 milyon dolar seviyesine denk geliyor ve Tera’yı bankalar (GARAN, VAKBN, ISCTR, AKBNK, YKBNK) ile THYAO’nun ardından Borsa İstanbul’da en yüksek kâr açıklayan şirketler arasına yerleştiriyor.

Kârlılığın Kaynağı: Finansal Varlık Değer Artışı

Dipnotlar incelendiğinde, kârın büyük kısmının esas faaliyetlerden değil, yatırım faaliyetlerinden geldiği görülüyor.
Özellikle “Finansal Varlık Değer Artışı” kalemi, 2025’in ilk yarısında 15,1 milyar TL katkı sağlamış durumda .

30 Haziran 2025 itibarıyla kısa vadeli finansal yatırımlar toplamı 41,3 milyar TL’ye ulaşmış durumda. Bunun 34,7 milyar TL’si yatırım fonlarından oluşuyor

Portföyün İçeriği: Kendi Hissesi ve Sığ Hisseler

TEFAS verilerine göre Tera’nın “Birinci Serbest Fon”u, son dönemde yüksek getiriler sağlamış. Bu fonun portföyünde:

• Kendi hissesi (TERA)
• Fiyatı sert yükselmiş ve likiditesi düşük (“sığ”) bazı hisselerönemli ağırlığa sahip

Fonun ilk beş büyük pozisyonu şöyle:

• VSNMD – %41,16
• TEHOL – %23,73
• PEKGY – %13,16
• GRTHO – %6,94
• TERA – %3,98

Mekanizma: Fon–Hisse Döngüsü

Analistlere göre bu yapı, bir “kendi kendini besleyen döngü” oluşturuyor:

1. Tera, yatırım fonları üzerinden düşük likiditeli hisseleri alır.
2. Alımlar hisse fiyatlarını yukarı çeker.
3. Hisse fiyatları yükselince fonların piyasa değeri artar.
4. Fon değeri arttıkça Tera’nın finansal varlıklarının defter değeri yükselir.
5. Bu değer artışı yatırım faaliyetleri geliri olarak yazılır → kâr şişer.
6. Yüksek kâr → piyasa değeri artar.
7. Yüksek piyasa değeri ve bilanço görünümü → fon talebi artar, döngü yeniden başlar.

bkz: Tera – Fon/Hisse Döngüsü Şeması

Fonların Değer Kaybı

Bu sistemin en kritik kırılma noktası, fon portföyündeki hisselerin değer kaybetmesi ihtimali.
Eğer fonlarda bulunan hisseler (özellikle sığ olanlar) sert satış yerse:

• Fon değeri düşer,
• Tera’nın yatırım gelirleri negatif etkilenir,
• Kârlılık azalır, piyasa değeri sert geriler.

Analistlerin uyarısı net: “Fonlar patlarsa, Tera’nın kârlılığı ve fiyatlaması da patlar.”

Tera Menkul’ün yarattığı kâr, büyük ölçüde faaliyet gelirlerinden değil, finansal varlık değer artışından kaynaklanıyor.
Bu nedenle kârlılıkta sağlanan sıçrama, operasyonel başarıdan çok portföy performansına dayalı.
Piyasada, bu yapının “finansal mühendislik” ile hisse fiyatının ve piyasa değerinin yukarı taşındığı eleştirileri yapılıyor.

Mesaj net: Yüksek kâr her zaman faaliyet başarısının göstergesi değildir. Dipnotlar okunmadan yorum yapılmamalı.