Pekin’de Tarihi Buluşma: Xi, Putin ve Kim Aynı Sahneye Çıkıyor
Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, yedi yıldır ilk kez hem Rusya lideri Vladimir Putin’i hem de Kuzey Kore lideri Kim Jong-Un’u aynı şehirde bir araya getirdi. Pekin’de düzenlenecek askeri geçit töreni, yalnızca Çin’in İkinci Dünya Savaşı zaferinin 80. yıl dönümünü anma etkinliği değil, aynı zamanda yeni küresel düzen tartışmalarının sembolü haline geldi. Yaklaşık 50 bin kişinin izleyeceği tören için şehir merkezi haftalardır güvenlik önlemleri ve trafik kısıtlamalarıyla adeta kilitlendi. Yetkililer, son teknoloji askeri sistemlerin sergileneceği törende 80 binden fazla “barış güvercini”nin gökyüzüne salınacağını açıkladı.
Xi’nin “Eski Dostu” ve Kuzey’den Gelen Zırhlı Tren
Xi Jinping, Vladimir Putin’i önce Büyük Halk Sarayı’nda ardından kendi özel konutunda ağırladı ve ona “eski dostum” diyerek Çin–Rusya ilişkilerindeki yakınlığı vurguladı. Aynı gün birkaç saat sonra, Kim Jong-Un’un zırhlı treni başkente ulaştı. Kuzey Kore devlet medyası, Kim’in yanında kızı Kim Ju Ae’nin de bulunduğunu doğruladı. Güney Kore istihbaratı tarafından “en olası halef” olarak görülen Ju Ae, böylece uluslararası alanda ilk kez boy göstermiş oldu.
Yeni Düzenin Vizyonu: Washington’a Gönderme
Çarşamba günü yapılacak büyük geçit töreni, Xi Jinping’in Batı’ya karşı yeni bir küresel düzen vizyonunu sahneye koyması açısından önem taşıyor. Xi, zirvede yaptığı konuşmada “Hegemonyacılık ve güç siyasetine karşı net bir duruş sergilemeye devam etmeliyiz” diyerek Pasifik’in öte yakasındaki Trump yönetimine üstü kapalı göndermede bulundu. Analistler, gösterinin ötesinde Pekin, Moskova ve Pyongyang arasında Haziran 2024’te imzalanan askeri anlaşmaların daha somut iş birliklerine dönüşüp dönüşmeyeceğini dikkatle izliyor.
Trump İçin Diplomatik Darbe
Üç liderin Pekin’de aynı kareye girmesi, Ukrayna savaşına rağmen Putin’le, Çin’le ve hatta zaman zaman Kim’le yakın ilişkilerini öne çıkaran Donald Trump için diplomatik açıdan kayıp hanesine yazılıyor. ABD Başkanı, daha önce Putin’i barış yapmaya teşvik ettiğini öne sürerken, Washington’dan yapılan açıklamalarda zirve “performans amaçlı” olarak nitelendi. Hazine Bakanı Scott Bessent, Çin ve Hindistan’ı Rus ham petrolünü satın alarak “Moskova’nın savaşını finanse etmekle” suçladı.
Enerjide Stratejik Anlaşma
Putin ile Xi arasındaki görüşmelerde enerji başlığı öne çıktı. Rus Gazprom ile Çin Ulusal Petrol Şirketi arasında 30 yıl boyunca gaz tedarik edebilecek yeni bir boru hattı için anlaşma imzalandı. Bu hamle, Avrupa pazarını kısmen kaybeden Moskova’nın Asya’ya yönelimini daha da pekiştiriyor.
Kuzey Kore’nin Askeri Rolü
Kim Jong-Un için Pekin’deki geçit töreni, katıldığı en büyük çok taraflı diplomatik etkinlik olacak. Genç lider, yasaklı nükleer programına örtülü destek kazanma ve uluslararası çevresini genişletme fırsatını bu platformda arıyor. Güney Kore istihbaratı, Rusya saflarında savaşan 600 kadar Kuzey Kore askerinin öldüğünü ve Pyongyang’ın yeni konuşlanmalar planladığını bildiriyor.
2024’te Putin’i Pyongyang’da ağırlayan Kim, bu hamlesiyle Xi’nin tekelini kırmaya çalışmış, Çin’e olan bağımlılığını azaltmak istemişti. Şimdi ise Xi ve Putin’in yanında sahne alarak “nükleer devlet” statüsünü pekiştirmeye hazırlanıyor. Kuzey Kore devlet medyası, Pekin tren istasyonunda Kim ve kızının Çinli üst düzey yetkililer tarafından karşılandığını duyurdu.
Batı İçin Alarm Zilleri
Asya-Pasifik’te güç dengeleri yeniden şekillenirken, Batı başkentlerinde alarm zilleri çalıyor. ABD merkezli Asya Araştırmaları Ulusal Bürosu’ndan analist Youngjun Kim, Rusya, Çin ve Kuzey Kore arasında üçlü askeri tatbikatların “neredeyse kaçınılmaz” olduğunu savunuyor. Birkaç yıl önce bu üç ülke, Pyongyang’ın nükleer denemelerine karşı yaptırımların öncüsüydü. Bugünse aynı Pyongyang, potansiyel bir askeri ortak olarak sahneye çıkıyor.
Sembollerin ve Gücün Gösterisi
Pekin’deki bu tören, yalnızca geçmişin zaferlerini değil, geleceğin ittifaklarını da temsil ediyor. Xi, Putin ve Kim’in aynı platformda yer alması, Batı’ya karşı “alternatif blok” algısını güçlendirirken, enerji anlaşmaları ve askeri yakınlaşmalar bu fotoğrafın kalıcı sonuçlar doğurabileceğini gösteriyor. Trump’ın Nobel Barış Ödülü hedefini dillendirdiği bir dönemde, Doğu’da bu ölçekte bir güç yoğunlaşması, küresel jeopolitiğin seyrini değiştirecek nitelikte görünüyor.
Bu tablo, yalnızca askeri bir geçit değil; aynı zamanda küresel dengelerin doğuya kayışının sahnelenmiş hali.
