ABD Başkanı Donald Trump’ın çoğu ülkeye yönelik tarifelerde 90 günlük erteleme açıklamasının ardından piyasalar yeni dengeleri fiyatlıyor. Çin’in misilleme adımıyla birlikte ticaret savaşının şiddeti artarken, yatırımcılar şimdi ABD enflasyon verilerine ve küresel büyüme görünümüne odaklanıyor. Perşembe sabahı vadeli endekslerde düşüş gözlenirken, petrol fiyatları da gerilemeye devam ediyor.
1. Vadeli Endekslerde Gerileme
Trump’ın ani tarife geri adımı sonrası piyasalar, çarşamba günü güçlü toparlanma yaşasa da Perşembe sabahı yeniden yönünü aşağı çevirdi. TSİ 10:47 itibarıyla Dow Jones vadeli işlemleri 400 puan (%1) düşerken, S&P 500 vadeli işlemleri 73 puan (%1,3) ve Nasdaq 100 vadeli işlemleri 345 puan (%1,8) değer kaybetti. Dolar da gece kazançlarını geri verdi.
Çarşamba günkü sert yükseliş, 2008 küresel kriz dönemindeki toparlanma anılarını canlandırdı. Dow Jones 2.963 puan (%7,9), S&P 500 474 puan (%9,5) ve Nasdaq 1.857 puan (%12,2) yükselmişti. Ancak önceki günlerde yaşanan sert düşüşler trilyonlarca dolarlık piyasa değerini silmişti.
Tahvil piyasalarında ise ABD’nin 10 yıllık tahvillerine yönelik güçlü talep sonrasında getirilerdeki yükseliş sınırlı kaldı. Bu haftaki satış dalgası, Trump’ın kararında etkili olan unsurlardan biri olarak değerlendirildi.
2. Trump’tan Geri Adım Ama Çin Hariç
Trump, küresel piyasalardaki sert dalgalanmaların ardından, birçok ülkeye yönelik yüksek tarifeleri 90 gün erteleyeceğini duyurdu. Ancak Çin’e yönelik yaptırımlar daha da sertleştirildi. Çin menşeli ürünlere uygulanan toplam tarife oranı %125’e çıkarıldı.
Çin ise buna %84’lük karşı tarife ile yanıt verdi. Trump sosyal medya açıklamasında, kamuoyunun “fazla heyecanlandığını” ve “biraz korkmaya başladığını” ifade ederek geri adımının nedenlerini açıkladı. Ancak ekonomistler, bu kararın piyasaları kalıcı olarak sakinleştireceği konusunda temkinli.
ING Başekonomisti Carsten Brzeski, “Bu açıklamalar daha önce de yapıldı, ardından geri adım atılmıştı. O yüzden hâlâ dikkatli olmak gerek,” değerlendirmesinde bulundu.
3. Çin’in Misillemeleri Devrede
Çin’in %84 oranındaki karşı tarifeleri, Perşembe sabahı 04:00 itibarıyla yürürlüğe girdi. Pekin, Trump’ın artan tarifelerine karşı kararlılıkla karşılık vereceğini açıkladı. Çin Ticaret Bakanlığı, ABD’ye karşı “sonuna kadar savaşacaklarını” vurguladı.
Bu gelişmelerin hemen öncesinde Çin’de mart ayı enflasyon verileri beklentilerin altında kaldı. Bu da tarifelerin Çin ekonomisini etkilemeye başladığı yönündeki endişeleri artırdı. Yetkililerin yeni mali ve parasal destekler açıklaması bekleniyor.
4. Gözler Enflasyon Verisinde
Piyasalar, şimdi ABD mart ayı tüketici enflasyonu (CPI) verilerine odaklanmış durumda. Manşet enflasyonun yıllık bazda %2,8’den %2,5’e, aylık bazda ise %0,2’den %0,1’e gerilemesi bekleniyor. Gıda ve enerji hariç çekirdek enflasyonun ise yıllık %3,0 ve aylık %0,3 olarak gerçekleşeceği tahmin ediliyor.
Michigan Üniversitesi’nin mart ayı tüketici anketi, uzun vadeli enflasyon beklentilerinin %4’ün üzerine çıktığını gösterdi. Bu artışta, ekonomik politika belirsizliklerinin etkili olduğu belirtiliyor. Fed’in izlediği PCE enflasyon verisi ise “yapışkan” fiyat baskılarına işaret ediyor. Fed tutanaklarında da hem enflasyon hem de büyüme endişesi öne çıkıyor.
5. Petrol Fiyatları Düşüyor
ABD ve Çin arasındaki ticaret savaşının yeniden alevlenmesi petrol fiyatlarını da aşağı çekti. TSİ 10:39 itibarıyla Brent petrol %2,1 düşüşle 64,13 dolardan, WTI ham petrol ise %2 kayıpla 61,12 dolardan işlem görüyor.
Çarşamba günü küresel rahatlama beklentileriyle %4 yükselen petrol, Perşembe günü Çin’e yönelik tarifelerin etkisiyle yeniden düşüşe geçti. Çin’in dünya çapında en büyük petrol ithalatçısı olması, büyüme endişeleriyle birlikte talep görünümünü baskılıyor.