ABD Başkanı Donald Trump, bugün Oval Ofis’te Almanya Başbakanı Friedrich Merz’i ağırladı ve günün devamında yaptığı açıklamalarla uluslararası gündemi belirlemeye devam etti. Trump’ın hem Rusya-Ukrayna savaşına dair tutumu hem de Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile görüşmesinin yankıları, küresel ticaret savaşları ve Elon Musk’a yönelik sözleri, piyasalarda ve diplomasi kulislerinde dikkatle takip ediliyor.
Almanya Başbakanı Merz ile Oval Ofis Görüşmesi
Trump, Almanya Başbakanı Friedrich Merz’i Oval Ofis’te samimi bir şekilde karşıladı. İkilinin görüşmesi sırasında Ukrayna-Rusya savaşı başta olmak üzere Avrupa güvenliği ve enerji politikaları ele alındı. Trump, savaşın bir an önce sona ermesi gerektiği konusunda Almanya ile hemfikir olduklarını vurguladı. Bu mesaj, AB liderleri açısından da önemli bir sinyal olarak yorumlanıyor.
Putin’e yönelik olarak Trump’ın, “Putin bana, ‘Ukrayna’ya saldırmaktan başka seçeneğimiz yok’ dedi. Ben de ona, ‘Bunu yapma, bunu yapmamalısın, buna bir son vermelisin’ dedim.” sözleri ise Oval Ofis’teki görüşmenin en çok konuşulan başlığı oldu. Trump’ın Almanya ile Rusya-Ukrayna savaşında aynı çizgide durma çabası, Avrupa-ABD ilişkilerinde yeni bir dayanışma dalgası yaratabilir.
“Rusya Çizgiyi Aşarsa Sert Oluruz”
ABD Başkanı, Rusya’ya yönelik olası yeni yaptırımlara ilişkin sorulara ise net yanıt verdi: “Eğer Rusya’nın durmayacağını görürsek, o noktada çok sert yaptırımlar olur. Rusya çizginin dışına çıkarsa ne kadar sert olabileceğime şaşırırsınız.” ifadeleri, Trump’ın Moskova üzerindeki baskıyı artırma sinyalini de içeriyor.
Ukrayna ve Rusya’yı bir “parkta kavga eden iki çocuk” benzetmesiyle yorumlayan Trump, “Bazen onları bir süre kavga etmelerine izin verirsiniz. Hakemler de sporda bazen birkaç saniye bırakır. Sonra ayırırsınız.” şeklinde konuşarak, bu savaşın da bir noktada durması gerektiğini belirtti. Hindistan-Pakistan arasındaki savaşı durdurmuş olmaktan gurur duyduğunu söyleyen Trump, Ukrayna-Rusya savaşında da benzer bir rol üstlenmek istediğinin altını çizdi.
Xi Cinping ile Görüşmenin Ardından: Ticaret Savaşları
Trump’ın bugün diplomasi trafiğindeki bir diğer önemli başlık ise Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile yapılan telefon görüşmesi oldu. İki liderin, ABD-Çin arasındaki karşılıklı gümrük vergilerinin yükselmesiyle tırmanan ticaret gerilimini ele aldığı bildirildi. Trump’ın “Çin Devlet Başkanı XI’yi severim, her zaman sevdim ve hep seveceğim. Ama kendisi çok katı ve anlaşma yapması çok zor!” açıklaması, Washington-Pekin hattındaki müzakerelerin karmaşıklığını özetler nitelikteydi.
Hatırlanacağı üzere, ABD’nin Çin’e uyguladığı gümrük tarifeleri son dönemde yüzde 145’e kadar yükselmiş, Çin de ABD’ye yüzde 125 tarife getirmişti. İsviçre’nin Cenevre kentinde yapılan müzakereler sonucunda iki tarafın gümrük vergilerini 90 gün süreyle düşürme kararı alması, küresel ticaret savaşlarında kısa vadeli bir ateşkes olarak yorumlanmıştı.
Ancak Trump’ın bugün yaptığı açıklamalar, bu ateşkesin kalıcı olup olmayacağı konusunda piyasalara belirsizlik sinyali verdi. Özellikle “Xi Cinping ile konuşmak kolay değil” mesajı, Washington’un Çin ile ticaret masasında elini güçlendirmek istediğinin de göstergesi olabilir.
Elon Musk’a Yönelik Mesajlar
Trump’ın açıklamaları arasında teknoloji devi Tesla’nın CEO’su Elon Musk da vardı. Musk’a yönelik yaptığı açıklamada, “Elon’u severim, çok parlak bir adam. Ama bazen işleri fazla karmaşık hale getiriyor. Bize ve piyasaya güven vermesi lazım.” ifadeleriyle hem övgü hem de ihtiyatlı bir uyarı tonu dikkat çekti.
Trump’ın bu ifadeleri, özellikle teknoloji hisselerindeki dalgalanmalar ve Musk’ın zaman zaman spekülatif açıklamaları sonrasında, ABD yönetiminin teknoloji sektörüne yönelik yaklaşımını da yansıtıyor.
Diplomasi Trafiğinde Putin’e Mesajlar
Trump’ın bugün Almanya Başbakanı Merz ile yaptığı görüşmede de, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e atıf dikkat çekti. Putin’in “Ukrayna’ya saldırmaktan başka seçeneğimiz yok” dediğini aktaran Trump, Putin’e net şekilde “Bunu yapma” dediğini söyleyerek, diplomatik baskı kurma niyetini açıkça ortaya koydu.
Trump’ın hem Almanya hem de Çin ve Rusya ile yürüttüğü bu çok katmanlı diplomasi trafiği, ABD’nin küresel liderlik iddiasını pekiştirme çabasının bir parçası olarak değerlendiriliyor.
Kim Jong-un ve Shoigu Görüşmesi: Yeni Bir Denge Unsuru
Trump’ın diplomasi maratonunun gölgesinde, Kuzey Kore lideri Kim Jong-un’un Rusya Savunma Bakanı Sergey Shoigu ile yaptığı görüşme de dikkatlerden kaçmadı. Bu görüşme, Asya-Pasifik’te Rusya-Kuzey Kore ekseninde yeni bir askeri ve stratejik dengenin kurulabileceğine işaret ediyor. Putin ile Kim Jong-un arasındaki yakınlaşma, ABD’nin Asya’daki nüfuzunu ve ticaret stratejilerini de doğrudan ilgilendiriyor.
Trump’ın bugün yaptığı açıklamalar ve diplomasi trafiği, hem Avrupa’da hem de Asya-Pasifik’te kritik risk alanlarını ve fırsatları işaret ediyor. Putin ile Zelensky arasında sürdürülen dolaylı temaslar, Xi Cinping ile ticaret pazarlıkları ve Elon Musk’a yönelik temkinli açıklamalar; Washington’un küresel dengelerde nasıl bir rol oynayacağı konusunda önemli ipuçları veriyor.
Önümüzdeki süreçte hem ticaret savaşlarının hem de Ukrayna-Rusya çatışmasının nasıl şekilleneceği, Trump’ın diplomasi trafiğinde atacağı adımlarla yakından bağlantılı olacak. Özellikle Putin ve Kim Jong-un’un yakınlaşması, küresel rekabette yeni başlıkların kapısını aralayabilir.
