📰 “12 Günlük Savaş” Resmen Sona Erdi mi?
📍 BS Ekonomi | 24 Haziran 2025 – Jeopolitik & Piyasa Özel Analizi
Ortadoğu’da tansiyonun düşmesi yönünde tarihi bir adım olarak sunulan İran–İsrail ateşkesi, diplomatik dille ilan edilirken sahadaki ton çok daha farklı. ABD eski Başkanı Donald Trump’ın barış mesajları yatırımcıları rahatlatırken, İran’ın eski dışişleri yetkilisi Seyed Abbas Araghchi’nin açıklamaları, savaşın son anına kadar devam ettiğini ve bir “direniş ruhuyla” sürdüğünü ortaya koyuyor.
📜 Trump’ın Açıklaması: “12 GÜNLÜK SAVAŞ BİTTİ”
Donald J. Trump, Truth Social hesabından yayımladığı mesajında ateşkesin detaylarını şöyle duyurdu:
“İsrail ve İran arasında tam ve kesin bir ATEŞKES konusunda anlaşmaya varıldı. Yaklaşık 6 saat içinde başlayacak bu ateşkes 12 saat sürecek. Bu sürenin sonunda savaş bitmiş sayılacak. Resmen İran başlayacak, 12. saatte İsrail devreye girecek. 24. saatte savaş tüm dünya tarafından resmen sona ermiş kabul edilecek.”
“Bu, ’12 GÜNLÜK SAVAŞ’ olarak tarihe geçecek. Yıllar sürebilir, tüm Ortadoğu’yu yok edebilirdi. Ama olmadı, olmayacak. Tanrı İsrail’i, İran’ı, ABD’yi ve dünyayı korusun.”
— Donald J. Trump,
Trump’ın açıklamasının tonu barışçıl ve diplomatikti. ABD Başkanı gibi konuşarak, bu 12 günlük çatışmayı hem başarıyla yönetilmiş hem de diplomatik çözüme ulaşmış bir kriz olarak lanse etti. Piyasalar bu tonu satın aldı.
🧨 Araghchi: “İran Son Dakikaya Kadar Vurdu”
Ancak aynı saatlerde gelen İran mesajı, aynı olayın tamamen farklı bir perspektiften okunduğunu gösterdi. İran’ın eski Dışişleri Bakan Yardımcısı Seyed Abbas Araghchi, X (Twitter) üzerinden yaptığı açıklamada şunları yazdı:
“Güçlü Silahlı Kuvvetlerimizin İsrail’i saldırganlığı nedeniyle cezalandırmak için yürüttüğü askeri operasyonlar, sabah 04.00’e kadar – son dakikaya kadar – sürdü.”
“Tüm İran halkıyla birlikte, son damla kanına kadar ülkesini savunmaya hazır olan ve düşman saldırılarına son dakikaya kadar karşılık veren kahraman ordumuza teşekkür ederim.”
— Seyed Abbas Araghchi, Dışişleri Bakan Yardımcısı, İran
Bu mesaj, Trump’ın ilan ettiği düzenli ve karşılıklı ateşkes sürecinin en azından İran tarafında bir “mücadele bitmeden teslim olunmaz” ruhuyla yürütüldüğünü gösteriyor. İran’ın anlatısında, bu bir diplomatik zafer değil; son mermiye kadar verilen meşru bir direniş.
📈 Piyasalara Etkisi: Barış Fiyatlandı, Ama Risk Hâlâ Canlı
Trump’ın barış mesajı, yatırımcıların beklediği “rahatlama sinyali”ni verdi:
- Ham petrol fiyatı önce %9 sonra %4 düşerek 65,75 $/varil seviyesine indi.
- Altın %0,4 gerileyerek 3.353 $/ons oldu.
- Nikkei vadeli işlemleri 38.905 puanı test etti.
- Dolar, yen karşısında %0,1 değer kaybetti.
Ancak Araghchi’nin paylaşımı sonrası, bazı traderlar risk primi fiyatlamalarını tam olarak silmekte tereddüt etti. Çünkü bu mesaj, operasyonların son dakikaya kadar sürdüğünü ve sahada hala ciddi bir potansiyel gerginlik olduğunu ima ediyor.
📌 BS Ekonomi Yorumu: Aynı Saatte İki Farklı Dünya
Bu iki mesaj, ateşkesin jeopolitik okumasında ikili bir anlatı yapısına işaret ediyor:
- Trump, barışı organize eden, krizi çözen lider olarak sahneye çıktı.
- Araghchi ise bu ateşkesi, İran’ın iradesini ve askeri direncini dünyaya son kez gösterdiği an olarak sundu.
💬 Bu çelişkili tonlar, önümüzdeki haftalarda barış sürecinin ne kadar kırılgan olduğunu ve yatırımcıların nasıl “haber başlıklarına değil, gerilimin gerçek yönüne” odaklanması gerektiğini bir kez daha gösteriyor.
🧭 Özetle:
Trump barışı ilan etti. İran ise direnişi selamladı. Piyasalar bunu satın aldı ama ekranların arkasında hâlâ ateş dumanı var.
İstersen bu gelişmelerin ETF’ler, enerji hisseleri veya güvenli liman varlıklarına etkisini ayrı ayrı analiz edebiliriz. Devam etmek ister misin?ABD Başkan Yardımcısı JD Vance, Pazartesi günü yaptığı açıklamada, ABD saldırılarının İran’ın altyapısını tahrip etmesinin ardından ülkenin artık nükleer silah üretemeyeceğini söyledi.Vance, Fox News’un “Bret Baier ile Özel Rapor” programında verdiği röportajda, “İran nükleer silaha sahip olmaya çok yakındı” dedi.
.
