BS Ekonomi Bağımsız Medyasını Destekleyin
Eğer abone iseniz giriş yapınız.
İsrail, Gazze’de derhal ateşkes çağrısı yapan ve İsrail hükümetinin yardım ulaştırma sistemini eleştiren 25 ülkenin ortak açıklamasını reddetti. Açıklamayı imzalayan ülkeler arasında Britanya, Fransa, Kanada ve Japonya da yer aldı. Bu gelişmeden önce İsrail, Gazze’nin merkezindeki ve yüzbinlerce kişinin sığındığı Deir el-Belah kentine hava ve kara operasyonları başlattı.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, Ukrayna ile Rusya’nın Çarşamba günü Türkiye’de yeni bir barış görüşmesi turu gerçekleştireceğini açıkladı. Mayıs ve Haziran aylarında İstanbul’da yapılan görüşmelerde ciddi bir ilerleme kaydedilememişti. Bu açıklamadan önce Rusya, Ukrayna’ya yönelik drone ve füze saldırıları düzenlemiş; iki kişi hayatını kaybetmiş, 15 kişi yaralanmıştı. Öte yandan Ukrayna’nın düzenlediği drone saldırıları, Moskova’daki ana havalimanlarında kesinti yaratmaya devam etti. Rusya, gece boyunca 117 dronu düşürdüğünü duyurdu.
Çin’in Amerika’ya yönelik nadir toprak mıknatısı ihracatı, Haziran ayında Mayıs ayına kıyasla %660 arttı. Ancak ihracat düzeyleri hâlâ geçen yılın oldukça gerisinde. Bu artış, iki ülke arasında yapılan bir ticaret anlaşmasını takip etti. Çin, görüşmeler sırasında nadir toprak elementlerindeki üstünlüğünü bir koz olarak kullanmış ve tarifelere karşılık olarak ihracat kısıtlamaları uygulamıştı. Bu mıknatıslar, elektrikli araçlar ve rüzgar türbinlerinde kullanılıyor.
Avrupa merkezli otomotiv üreticisi Stellantis, 2025’in ilk yarısında 2,3 milyar avro (2,7 milyar dolar) net zarar beklediğini açıkladı. Şirket bu kaybı, pahalıya mal olan yeniden yapılanma süreci ve Donald Trump’ın tarifelerinin getirdiği mali yükle ilişkilendirdi. Stellantis ayrıca, yılın ikinci çeyreğinde sevkiyatlarının geçen yıla göre %6 oranında azaldığını; bunun da kısmen tarife kaynaklı aksamalardan kaynaklandığını belirtti. (Stellantis’in en büyük hissedarı Exor, The Economist’in ana şirketinde de ortaklığa sahiptir.)
BP, inşaat malzemeleri tedarikçisi CRH’nin eski CEO’su Albert Manifold’u yeni yönetim kurulu başkanı olarak atadı. Manifold, altı yıllık görev süresi boyunca fosil yakıtlara yeniden yönelme gibi çeşitli zorluklarla karşılaşan Helge Lund’un yerini alacak. BP’nin CEO’su Bernard Looney, 2023 yılında şirket içindeki kişisel ilişkilerini açıklamaması nedeniyle istifa etmişti.
Bangladeş’in başkenti Dakka’da bir askeri uçak bir okul kampüsüne çakıldı. En az 19 kişi hayatını kaybetti, 160’tan fazla kişi yaralandı. Bangladeş Hava Kuvvetleri, F-7 BGI tipi eğitim uçağının kalkıştan kısa bir süre sonra düştüğünü açıkladı. Bangladeş’in geçici lideri Muhammed Yunus, olayı “ülke için derin bir acı anı” olarak nitelendirdi ve kazanın nedeninin araştırılacağını söyledi.
Polymarket, Amerika’da yasal olarak faaliyet gösterebilmek için küçük, regülasyona tabi bir türev borsası olan QCX’i satın aldı. Bu adım, kullanıcıların güncel olaylar üzerine spekülasyon yapabildiği tahmin piyasasının ABD içinde resmen işlem yapmasına olanak tanıyacak. Bu ayın başlarında, Amerikan mali düzenleyicileri platform hakkında başlattıkları soruşturmayı sonlandırmıştı. Savcılar, Polymarket’in 2024 başkanlık seçimleri üzerine Amerikalıların bahis yapmasına izin verip vermediğini incelemişti; çünkü şirket yasal olarak kayıtlı değildi.
Jerome Powell kendi savunusunu yapıyor
Amerikan Merkez Bankası (Fed) başkanlığında kimin görev alacağına dair spekülasyonlar giderek artıyor. 16 Temmuz’da piyasalar sarsıldı çünkü Donald Trump, faiz oranlarını istediği hızda düşürmeyi reddeden Jerome Powell’ı görev süresi Mayıs’ta dolmadan önce görevden almayı düşündüğünü açıkladı. Ancak bu düşüncesinden vazgeçti. (Wall Street Journal’ın haberine göre, Hazine Bakanı ve Powell’ın yerine geçebileceği konuşulan isimlerden biri olan Scott Bessent, Trump’ı bu kararından caydırdı.)
Jerome Powell, Salı günü bir konuşma yapacak. Kendisi, tarifelerin faiz oranı kararlarını nasıl etkileyebileceğini değerlendirmede “bekle ve gör” yaklaşımını savunuyor. Çoğu analist, 30 Temmuz’daki bir sonraki Fed toplantısında faiz indirimi yapılmayacağını düşünüyor—özellikle de tarifelerin enflasyonu artırmaya başladığı göz önüne alındığında.
Ancak geçen hafta, Fed’in oy kullanma yetkisine sahip üyelerinden ve Powell’ın olası haleflerinden biri olan Christopher Waller, “Şimdi İndirmek İçin Gerekçeler” başlıklı bir konuşma yaptı. Bu, Trump’ın duymak istediği bir mesajdı. Yine de Waller’ın gerekçesi—zayıflayan işgücü piyasası verileri—Trump’ın o kadar hoşuna gitmeyebilir.
İsrail’in Gazze’deki bir sonraki adımları
Gazze’de bir ateşkes beklentisi giderek güçlenirken, İsrail bölgede operasyonlarını yoğunlaştırıyor. Pazartesi günü İsrail, Gazze Şehri’nin güneyinde yer alan Deir el-Belah kentine bir saldırı düzenledi. Savaşın 21 ayı aşkın süredir devam ettiği bölgede, bu kasaba şimdiye dek büyük ölçüde çatışmaların dışında kalmıştı.
Son günlerde özellikle gıda dağıtım merkezleri çevresinde yaşanan sivil can kayıplarında ciddi bir artış görülüyor. Filistinli sağlık yetkilileri ve uluslararası yardım kuruluşları, İsrail ateşi sonucu 800’den fazla kişinin öldüğünü öne sürerken, İsrail bu rakamları reddediyor.
İsrail, Gazze’nin bazı bölgelerini hâlâ kontrol eden Hamas militanlarını hedef aldığını savunuyor. Ancak ordu yetkilileri özel görüşmelerde, bir ateşkes olup olmayacağı belli olmadan yapılan bu operasyonların askeri açıdan anlamlı bir hedef taşımadığını kabul ediyor.
Yine de, Doha’da Hamas ve İsrail arasında yürütülen dolaylı görüşmeler başarısızlıkla sonuçlanırsa, İsrail çok daha geniş kapsamlı ve daha hedef odaklı bir saldırıya hazırlanıyor.
GM, tarifelerin hedefinde zorluk yaşıyor
General Motors’un Salı günü açıklanan ikinci çeyrek sonuçları, şirketin bu yıl için 4 ila 5 milyar dolar arasında tahmin ettiği tarife maliyetlerinin etkilerini yavaş yavaş yansıtmaya başlayabilir. Başkan Donald Trump’ın, otomotiv üretimini Amerika’ya geri getirmek amacıyla birçok yabancı üretimli araç ve parçaya vergi uygulaması, Detroit merkezli devin gelir ve kârlarında düşüşe yol açacak gibi görünüyor.
Bu durum, GM’nin son üç ayda elektrikli araçlar dahil olmak üzere yüksek satış rakamlarına ve Çin pazarında yaşanan olumlu satış artışına rağmen yaşanıyor. GM, tarifelerin etkisinin %30’una kadar olan kısmını ABD’de üretime 4 milyar dolarlık yatırım yaparak ve maliyetleri azaltarak dengelemeyi planlıyor. Ancak fiyat kırarak satış artırma stratejisine başvurmamayı tercih ediyor.
Yine de, Trump yönetiminin son önerdiği %50 oranındaki ithal bakır tarifesi, GM için işleri daha da zorlaştıracak. Bakır, tüm araçlarda yaygın olarak kullanılsa da özellikle elektrikli araçlarda kritik bir hammadde olarak öne çıkıyor.
Trump’ın etkisi, otomotiv sektöründe hâlâ güçlü biçimde hissedilmeye devam ediyor.
Nijerya ekonomisi dönüm noktasında
Nijerya Merkez Bankası’nın para politikası kurulu, faiz oranlarını belirlemek üzere Salı günü toplanıyor. Faizlerde bir indirim olsa bile, oranların yüksek kalması muhtemel; zira ülke, enflasyonu düşürmek amacıyla sıkı bir para politikası uyguluyor. Ancak bu yaklaşım işe yarıyor gibi görünüyor: manşet enflasyon, Haziran ayında üst üste üçüncü ay gerileyerek %22,2’ye düştü ve bu oran son iki yılın en düşük seviyesi.
Zorlu geçen birkaç yılın ardından, Nijerya’nın para birimi istikrar kazanmaya başlamış durumda. Bu gelişme, ülkenin ana ihracat kalemi olan petrolün fiyatındaki düşüşe rağmen yaşanıyor. Nijerya tüm pay endeksi bu yıl %18 yükseldi ve bazı analistler, geçen yıl 23,8 milyar dolar olan döviz havalesi girişlerinin bu yıl 25,3 milyar dolara çıkmasını bekliyor.
Afrika’nın en zengin insanı Aliko Dangote tarafından inşa edilen petrol rafinerisi, Nijerya’nın maliyetli petrol ürünü ithalatına olan bağımlılığını azaltmış durumda.
Yine de temkinli olmakta fayda var: gıda fiyatları yeniden artışa geçti. Nijeryalıların kendilerini ekonomik olarak daha iyi hissetmesi zaman alacak gibi görünüyor.
