Polonya–Rusya Arasında Neler Oluyor:
- Rusya 19 dronla Polonya’nın hava sahasına girdi.
- Polonya ve NATO savunma sistemleri derhal devreye girdi; AWACS uçakları ve jetler havalandı, Almanya F-35’leri destek için bölgeye yönlendirildi. İtalya’dan da ikinci bir radar uçağı destek için gönderildi.
- Uluslararası tepkiler sert oldu; AB’den ABD’ye tüm başkentler Moskova’ya karşı Polonya ile dayanışma mesajı verdi
Olay Nasıl Başladı?
9 Eylül gecesi Rusya’ya ait en az 19 drone, Belarus üzerinden Polonya hava sahasına doğru yöneldi. Amaç, her ne kadar Rusya tarafından doğrulanmasa da Polonya’nın sınır radarlarını ve NATO’nun savunma refleksini test etmekti. Dronlar Polonya hava sahasına girdiği anda Varşova’daki komuta merkezinde alarmlar çaldı. Polonya’nın hava savunma sistemleri aktif edildi, radar izleme birimleri tüm hedefleri kilitledi. Polonya Hava Kuvvetleri’ne ait jetler havalandı, ayrıca eş zamanlı olarak NATO AWACS uçakları ve jetler gözetleme için devreye girdi. Almanya’dan gönderilen F-35’ler ise destek için saldırı bölgesine yönlendirildi. İtalya’dan ikinci bir radar uçağı destek için gönderildi. İnsansız dronların tamamı vuruldu.
Bu refleks, Rusya’nın planladığı ve öngördüğü şekilde nihayetlenirken Moskova, Avrupa’nın tepkisini de sınamak istemişti, ancak karşısında hazırlıklı bir Polonya ve anında organize olan bir NATO buldu.
Başbakan Donald Tusk, saldırının ardından NATO’nun 4. Maddesini devreye soktu. Böylece müttefik ülkeler arasında acil güvenlik istişareleri başlatıldı. Tusk bu durumu, “İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana yaşanan en ciddi askeri provokasyon” sözleriyle tanımladı.
Uluslararası Tepkiler
Rusya’nın saldırısı Batı başkentlerinde de sert karşılık buldu.
- ABD: NATO Büyükelçisi Matthew Whitaker, “NATO topraklarının her bir santimini savunacağız” dedi. Başkan Donald Trump, “Rusya’nın Polonya hava sahasını insansız hava araçlarıyla ihlal etmesi neyin nesi? Hadi bakalım!” diyerek tepkisini gösterdi.
- Almanya: Savunma Bakanı Boris Pistorius, dronların “bilinçli olarak bu rotaya yönlendirildiğini” belirterek saldırının kasıtlı olduğunu vurguladı.
- Fransa: Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, saldırıyı “kabul edilemez” ilan etti.
- İtalya: Başbakan Giorgia Meloni, Polonya’ya tam dayanışma mesajı verdi.
- Birleşik Krallık: Başbakan Keir Starmer, olayı “derinden endişe verici ve son derece pervasız” olarak nitelendirdi.
- Finlandiya: Başbakan Petteri Orpo, “Polonya’ya tam destek” vurgusu yaptı.
- Avrupa Birliği: Ursula von der Leyen, “AB Polonya’nın yanındadır” açıklamasını yaptı.
- Macaristan: Viktor Orbán bile ihlali “kabul edilemez” buldu.
- Ukrayna: Volodimir Zelenski, saldırının “kaza” olarak açıklanamayacağını söyledi.
Moskova ise Polonya’daki maslahatgüzarı Andrey Ordaş aracılığıyla suçlamaların “asılsız” olduğunu öne sürdü. Ancak dronların sayısı, rotası ve Polonya radarlarının kayıtları bu savunmayı boşa çıkardı.
NATO Caydırıcılığı (Şimdilik) Fiilen İşliyor
Bu saldırı basit bir sınama değil, doğrudan NATO’nun doğu kanadını yoklayan bir güç gösterisiydi. Ama sonuç Moskova için “şimdilik” olumsuz oldu. Polonya’nın hızlı refleksi ve müttefiklerin anında devreye girmesi, Rusya’ya bir mesaj verdi: NATO sınırlarını yoklamak, sadece caydırıcılığı pekiştirir.
“Her atak savaş değildir” sözü bu olayda netleşti. Saldırı bir savaş ilanı değildi ama Rusya tepki ölçmek istedi, ancak NATO sınırlarının korunduğunu ve tek bir drone ihlaline bile topyekûn cevap verileceğini de kesin biçimde gördü.
