BofA Global Fund Manager Survey’nin Ağustos 2025 verileri, küresel ekonomi tartışmalarında önemli bir kırılma noktasına işaret ediyor.
Önce anketi tanımlayalım;
BofA Global Fund Manager Survey (BofA Küresel Fon Yöneticileri Anketi), Bank of America tarafından her ay düzenlenen ve dünya genelinde yüzlerce büyük fon yöneticisinin katıldığı kapsamlı bir piyasa araştırmasıdır.
Bu anketin amacı, küresel yatırımcıların beklentilerini, risk algısını, pozisyonlarını ve ekonomik öngörülerini ölçmektir. Katılımcılar arasında genellikle büyük portföyleri yöneten kurumsal yatırımcılar, varlık yönetim şirketleri ve hedge fon yöneticileri bulunur.
Öne çıkan özellikleri:
Piyasa etkisi: Sonuçları genellikle finansal basında geniş yer bulur ve yatırımcı davranışlarını kısa vadede etkileyebilir.
Son Durum
Ankete katılan fon yöneticilerinin yüzde 68’i yumuşak iniş öngörürken, sert iniş bekleyenlerin oranı sadece yüzde 5 ile son iki yılın en düşük seviyesine geriledi. Hiç iniş yok senaryosunu savunanların oranı ise yüzde 22’de kaldı.
Kapsam: Genelde 200’ün üzerinde fon yöneticisi katılır ve toplamda trilyonlarca dolarlık varlığı temsil eder.
İçerik: Küresel büyüme beklentileri, enflasyon tahminleri, merkez bankası politikaları, hisse senedi ve tahvil pozisyonları, emtia beklentileri, döviz tercihleri gibi konuları kapsar.
Takip edilen göstergeler: “En kalabalık işlem” (most crowded trade), risk alma isteği (risk appetite), nakit pozisyon oranı, resesyon/iniş beklentisi, bölgesel piyasa tercihleri.
Bu tablo, 2022–2023 dönemindeki yüksek enflasyon, faiz artışları ve resesyon kaygılarından sonra beklentilerin ciddi biçimde yumuşadığını gösteriyor. Ancak iyimserlik, ekonomik döngülerin kırılgan doğası gereği riskleri tamamen ortadan kaldırmıyor.
Enflasyonun özellikle ABD ve Avrupa’da hedeflere yaklaşması, merkez bankalarının sıkı para politikasını gevşetme ihtimalini artırırken, 2023’te beklenen sert resesyonun gerçekleşmemesi ve istihdam piyasalarının güçlü kalması büyüme beklentilerini destekledi. Fed ve ECB’nin faiz indirim sinyalleri, kredi piyasaları ile riskli varlıklara olan talebi canlandırdı. Jeopolitik riskler ise artık “yönetilebilir” kategoride fiyatlanıyor ve bu da yatırımcıların risk algısını yumuşatıyor.
Fed, ECB ve BOJ’un 2025’te koordineli gevşemeye gitmesi, yumuşak iniş beklentisini besleyen ana unsur olarak öne çıkıyor. Büyük fonlar, portföy risklerini azaltırken hisse senedi ve yatırım yapılabilir tahvillere yöneliyor. Petrol ve gaz fiyatlarında ılımlı seyir ise üretim maliyetlerini baskılamayarak büyüme lehine çalışıyor. Türkiye açısından bakıldığında, küresel risk iştahının arttığı bu dönem, gelişen piyasalar arasında öne çıkmak için fırsat yaratabilir. Ancak sermaye girişlerinin sürdürülebilirliği için enflasyonun tek haneye indirilmesi ve kur istikrarının korunması kritik önemde.
2023 yılında sert iniş beklentisi yüzde 30 seviyelerindeyken yumuşak iniş beklentisi yüzde 50’nin altındaydı. Bugün ise sert iniş yüzde 5’e gerilerken yumuşak iniş yüzde 68’e çıktı. Bu fark, makroekonomik veriler kadar piyasa psikolojisindeki değişimi de ortaya koyuyor. Gelişen ülkelerin bu dönemde sermaye girişlerini artırmak için dış borçlanma maliyetlerini düşürecek güven politikaları izlemesi, gıda ve enerji fiyatlarında istikrar sağlayarak düşük enflasyon beklentisini kalıcı hale getirmesi ve para politikası iletişimi ile öngörülebilirliği güçlendirmesi bekleniyor.
Eğer 2025 sonunda küresel büyüme yüzde 3 civarında kalır ve enflasyon yüzde 2 hedeflerine yakınsar ise, yumuşak iniş senaryosu gerçekleşmiş sayılacak. Ancak enerji fiyat şokları, ani faiz artışları ya da beklenmedik talep patlamaları bu beklentiyi tersine çevirebilir. ABD’de talebin aşırı güçlenmesi, Çin’de yavaşlama veya jeopolitik şoklar, yatırımcı güvenini hızla zayıflatabilecek potansiyel riskler arasında yer alıyor.
Küresel ekonomi, 2022’deki fırtınalı denizlerden çıkıp 2025’te sakin sulara doğru yol alıyor gibi görünüyor. Ancak kaptan köşkünde olan merkez bankaları rotayı bir an bile boş bırakırsa, ufuktaki fırtına yeniden yaklaşabilir.
