Çin’in son 12 aylık toplam mal ticareti fazlasının 1,2 trilyon dolara ulaşması, küresel ticaret dengelerinde kritik bir güç kayması anlamına geliyor. Beş yıl önceye kıyasla bu rakamın iki katına çıkmış olması, Çin’in ticari etkinliğinin hızla arttığını gösteriyor. Buradaki önemli ayrıntı, ABD’nin uyguladığı yüksek gümrük tarifelerine rağmen, Çin’in küresel ticaret ağını genişletmeyi başarması.
ABD hariç tutulduğunda, son 18 ayda dünya pazarlarına yapılan ihracat 400 milyar dolar artarak 3,2 trilyon dolarla rekor kırdı. Bu, Çin’in tedarik zinciri esnekliğini ve pazar çeşitlendirme stratejilerinin ne kadar etkili olduğunu ortaya koyuyor. Özellikle Güneydoğu Asya, Orta Doğu, Afrika ve Latin Amerika’ya olan ihracat artışı, ABD’nin uyguladığı ticari baskıyı dengelemiş görünüyor.
İmalat fazlasının 2 trilyon dolara ulaşması ise yalnızca Çin’in üretim kapasitesinin değil, küresel üretim zincirlerinde kapladığı alanın da büyüdüğünü gösteriyor. Bu rakam, tarihsel olarak ihracat devi olarak bilinen Almanya ve Japonya’nın en yüksek seviyelerinin çok üzerinde. Bu durum, Çin’in düşük maliyet avantajı yanında teknoloji, ölçek ekonomisi ve lojistik üstünlüklerini de pekiştirdiğini gösteriyor.
Piyasalar açısından bu gelişmeler birkaç mesaj veriyor:
- Küresel ticaret payı: Çin, ABD ile olan ticaretini kısmen kaybetse de, küresel payını koruyup artırma kabiliyetine sahip.
- Tedarik zinciri riski: Çin’e bağımlı üretim ağları daha da güçleniyor; bu, “friend-shoring” ve “near-shoring” stratejilerinin hızını etkileyebilir.
- Jeopolitik denge: ABD’nin ticari baskı politikaları, Çin’in diğer pazarlara yönelmesini teşvik ederek uzun vadede beklenen etkiyi zayıflatabilir.
Çin Ticaret Dengesi – Son Dönem Önemli Veriler
| Gösterge | Son Rakam | Dönemsel Değişim / Not | Rekor / Karşılaştırma |
|---|---|---|---|
| Toplam mal ticareti fazlası (12 ay) | 1,2 trilyon $ | Son 5 yılda ikiye katlandı | Tüm zamanların en yüksek seviyesi |
| ABD hariç ihracat (12 ay) | 3,2 trilyon $ | Son 18 ayda +400 milyar $ | Rekor seviye |
| İmalat fazlası (12 ay) | 2 trilyon $ | Rekor kırdı | Almanya/Japonya tarihsel zirvelerinin çok üzerinde |
Sonuç olarak, bu tablo Çin’in ihracat motorunun yalnızca ABD’ye bağımlı olmadığını ve dış ticaret stratejisini geniş bir coğrafyaya yayarak dirençli hale getirdiğini gösteriyor. Önümüzdeki dönemde ABD’nin ek gümrük tarifeleri veya teknoloji kısıtlamaları, Çin’i tamamen yavaşlatmak yerine daha agresif pazar çeşitlendirme hamlelerine yöneltebilir.
