- Temmuz ayında küresel geniş para arzı yıllık bazda %9,3 artarak 140 trilyon dolara ulaştı.
- 2020 pandemisinden bu yana toplam artış 40 trilyon doları buldu; bu, yıllık bileşik büyüme oranı %7’ye denk geliyor.
- Yıl başından bu yana sadece ABD doları cinsinden para arzı 10 trilyon dolar artış gösterdi.
Küresel finansal sistemde likidite hızla artıyor. Son açıklanan verilere göre, Temmuz ayında dünya genelinde geniş para arzı yıllık bazda %9,3 yükselerek 140 trilyon dolarlık tarihi rekor seviyeye ulaştı.
Bu gösterge, küresel GSYH’nin %99’unu temsil eden 169 ülke ve bölgeyi kapsıyor. Böylelikle dünya ekonomisinin neredeyse tamamında parasal genişleme eğiliminin hâkim olduğu net şekilde görülüyor.
Yıl başından bu yana sadece dolar cinsinden ölçülen para arzı 10 trilyon dolarlık artış kaydetti. Bu rakam, Fed’in faiz indirimleri ve ABD’nin artan bütçe harcamalarının para tabanı üzerindeki etkisini ortaya koyuyor.
Daha geniş perspektiften bakıldığında, 2020 pandemisinden bu yana dünya para arzı toplam 40 trilyon dolar artış gösterdi. Bu süreçte küresel para arzının yıllık bileşik büyüme oranı (CAGR) %7,0 oldu. Bu hız, küresel ekonomide kredi genişlemesi ve mali destek paketleriyle başlayan likidite bolluğunun hâlâ devam ettiğini kanıtlıyor.
Ekonomistler, bu hızlı artışın birkaç temel sonucu olduğuna dikkat çekiyor:
- Varlık fiyatları üzerindeki baskı: Küresel likiditenin bu düzeyde genişlemesi, hisse senetleri, emtia ve gayrimenkul gibi varlıklarda köpük riskini artırıyor.
- Enflasyon endişeleri: ABD ve Avrupa’da gerileyen tüketici enflasyonuna rağmen, yüksek para arzı orta vadede yeni bir fiyat baskısı dalgası yaratabilir.
- Doların rolü: Küresel para arzındaki artışın büyük kısmının dolar kaynaklı olması, gelişen piyasalar açısından sermaye hareketlerinde yeni dalgalanmalara kapı aralayabilir.
Sonuç olarak, küresel finans sisteminde para bolluğu yeniden zirveye çıkmış durumda. Yatırımcılar için bu tablo, kısa vadede risk iştahını artırıcı, orta vadede ise enflasyon ve varlık balonları üzerinden kırılganlık yaratıcı bir resim sunuyor.
