Trump’ın Gümrük Savaşı Bilançosu: 64 Milyar Dolar Ek Gelir, Küresel Sessizlik
Donald Trump’ın uyguladığı yüksek gümrük tarifelerine karşı, ABD’nin ticaret ortaklarının büyük bölümü sessiz kalırken, ABD Hazine Bakanlığı verilerine göre gümrük vergisi gelirleri 2025 ikinci çeyreğinde 64 milyar dolarla rekor seviyeye ulaştı. Bu, geçen yılın aynı dönemine kıyasla 47 milyar dolarlık artış anlamına geliyor.
🌐 Dünya Cevap Vermekten Kaçındı
Trump’ın dört ay önce başlattığı ticaret savaşında yalnızca Çin ve Kanada misilleme yaptı. Çin, Amerikan ürünlerine misilleme vergileri koysa da gümrük geliri yalnızca %1,9 arttı. Kanada henüz ikinci çeyrek verilerini açıklamadı.
Avrupa Birliği ise, daha önce duyurduğu karşı tedbirleri 1 Ağustos’taki müzakere sürecine kadar askıya aldı.
🇺🇸 ABD Tüketici Pazarı Baskı Unsuru Olarak Kullanılıyor
Uzmanlara göre, Trump’ın agresif vergi politikasına karşı ülkeler tepki vermekten kaçınarak aslında ekonomik bir hesap yapıyor:
“Trump’a karşı durmamak korkaklık değil, ekonomik akıl” diyor ekonomistler.
ABD’nin dünya ticaretindeki merkezi konumu, özellikle tüketim gücü bakımından birçok ülke için karşılık vermeyi ekonomik olarak riskli hale getiriyor.
🧮 Tarihi Karşılaştırma: 1930’lardan Farklı
1930’larda dünya ülkeleri karşılıklı gümrük savaşlarıyla küresel ticareti çökertmişti. Bugün ise daha merkezî bir yapı var:
“ABD artık bir ticaret merkezi, diğer ülkeler onun etrafında dönen ‘tekerlekler’ gibi” diyor New York City Üniversitesi’nden Prof. Marta Bengoa.
Bu nedenle, siyasi olarak anlamlı olsa da, ekonomik olarak geri adım atmamak pahalıya patlayabilir.
🛠️ Küresel Markalar Maliyeti Paylaştırıyor
Tedarik zinciri uzmanları, Apple, Adidas ve Mercedes gibi markaların artan maliyetleri sadece ABD’ye değil, küresel olarak yayarak telafi ettiğini söylüyor.
“ABD’li tüketici %5 zam tolere edebilir ama %40 zam edemez. O yüzden markalar yükü dağıtıyor.” – Proxima/Küresel Tedarik Danışmanlığı
🇲🇽 Meksika ve 🇨🇦 Kanada Temkinli
ABD’nin en büyük ticaret ortağı Meksika, %25 tarifeye rağmen karşılık vermedi.
Kanada ise çelik ve otomotiv yedek parça gibi ürünlerde 155 milyar Kanada doları değerinde misilleme tarifeleri uygulasa da, son haftalarda geri adım attı.
“Seçim zamanı sert mesajlar veren Kanada, şimdi daha ‘gerçekçi’ yaklaşıyor.” – Kanada eski başbakan danışmanı Dan Nowlan
🇪🇺 AB Misillemeyi Erteledi, Müzakereye Odaklandı
AB, Boeing uçakları, otomobiller ve bourbon viskisini hedef alan 72 milyar euroluk misilleme listesi hazırlasa da vergi oranlarını belirtmekten kaçındı.
Bu tutumun amacı, Trump’ı daha fazla provoke etmeden müzakere alanı açık bırakmak.
🧩 Bsekonomi Notu:
- Trump’ın “gümrük kaldıraçları”, küresel ekonomik dengede ABD lehine asimetrik bir alan yaratıyor.
- Kısa vadede sessizlik, ülkelerin zarar kontrolü için rasyonel gibi görünse de, uzun vadede ABD’li şirketlere küresel tedarik zincirlerinde rekabet avantajı sağlıyor.
- Bu strateji sürdüğü sürece, dünya ekonomisinin çeperindeki üreticiler için ABD pazarıyla uyumlu olmayan her adım, cezayla sonuçlanma riski taşıyor.
📌 Özetle: Trump korkusu değil, ABD merkezli ekonomik gerçeklik ülkeleri geri adım attırıyor. Ama bu sessizliğin bedeli, sadece bugüne değil, geleceğin ticaret haritasına da yazılıyor.
