1. Martin Armstrong kimdir?
Martin Armstrong, 1949 doğumlu Amerikalı bir ekonomist, piyasa analisti ve danışmandır. 1980’lerde kurduğu Princeton Economics International ile dünya çapında merkez bankalarına, büyük fonlara ve hükümetlere ekonomik analiz ve piyasa tahminleri sundu.
Onu finans dünyasında en çok tanıtan şey, geliştirdiği Economic Confidence Model (ECM) yani Ekonomik Güven Modeli oldu. Bu model, piyasa döngülerini ve ekonomik krizleri matematiksel bir formülle öngörmeyi amaçlıyor.
2. Economic Confidence Model (ECM) nedir?
Economic Confidence Model, Armstrong’un geliştirdiği, ekonomi ve piyasaların 8,6 yıllık (tam olarak 3.141 gün ≈ π × 1000) bir döngüyle hareket ettiğini savunan bir modeldir.
Temel Özellikleri:
- Matematiksel Temel: π (pi) sayısına dayalı 8 yıl 7 ay (yaklaşık 3141 gün) süren periyotlar.
- Yarım Döngü: 4,3 yıl.
- Kullanım Amacı: Piyasalardaki zirve ve dipleri, ekonomik krizleri, sermaye akış yönlerini öngörmek.
Çalışma Mantığı:
- Tarih boyunca yaşanmış finansal panikler, borsa çöküşleri, savaşlar ve ekonomik dönüşümler incelenerek bu döngünün tekrar ettiği görülüyor.
- Model, sadece ABD verilerine değil, küresel sermaye hareketlerine odaklanıyor. Politik kararlar döngüleri tamamen durduramaz; en fazla geciktirebilir diyor.
Örnek Tahminler:
- 1929 Büyük Buhran, 1987 Kara Pazartesi,
- 1998 Asya Krizi
- 2011 Avrupa Borç Krizi
- 2015 (Eylül 2015) dönüm noktasında Çin borsasında sert düşüşler yaşandı.
- 2020 (Ocak 2020) ise pandemi başlangıcı ve küresel ekonomik sarsıntıya denk geldi.
2020–2032 ECM Takvimi:
Tarih | Açıklama |
---|---|
2020.050 (~19 Ocak 2020) | Büyük dip noktası |
2022.200 (~15 Mart 2022) | Zirve dönemi |
2023.275 (~11 Nisan 2023) | Dip noktası |
2024.350 (~7 Mayıs 2024) | Büyük zirve |
2025.425 (~5 Haziran 2025) | Orta dip |
2026.500 (~2 Temmuz 2026) | Zirve |
2028.650 (~25 Ağustos 2028) | Büyük dip |
3. Son Röportaj – Martin Armstrong’un 2026 ve Sonrası İçin Öngörüleri
Sarah Westall’ın programına konuk olan Martin Armstrong yaptığı uzun bir söyleşide ana hatlarıyla hem ekonomik-siyasi öngörülerini hem de geçmiş tecrübelerini paylaşıyor.
- Armstrong’un “Socrates” modeli:
Bilgisayar tabanlı bu model, dünya çapında sermaye akışlarını ve ekonomik döngüleri analiz ederek uzun vadeli öngörüler yapıyor. Model, 2026 yılında uluslararası savaş çıkma ihtimalini yüksek gösteriyor. Trump’ın Ukrayna için başlattığı “50 günlük plan” bu süreci hızlandırabilir. - 2026 savaş beklentisi:
Modelin savaş tahmini nadir görülen bir durum. Trump’ın hamlesi, eylül itibarıyla jeopolitik gerilimi artıracak. Armstrong, bunun Rusya ile gerçek bir barış anlaşmasına yol açmayacağını, aksine cepheleşmeyi sertleştireceğini düşünüyor. - Altın ve gümüş:
Armstrong’a göre bu metaller enflasyon dönemlerinde değil, küresel kriz ve savaş zamanlarında yükselir. Önümüzdeki süreçte jeopolitik riskler arttığı için değer kazanmaları bekleniyor. - SWIFT ve BRICS:
Biden döneminde Rusya’nın SWIFT’ten çıkarılması, diğer ülkelere “ABD’ye karşı gelirseniz sizi de çıkarırız” mesajı verdi. Bu, BRICS girişimini hızlandırdı. Armstrong, doların hâlâ en güçlü para olduğunu ancak BRICS’in jeopolitik bir güç dengesi arayışı olduğunu belirtiyor. - Avrupa ekonomisi ve Euro:
Euro’nun yapısal sorunlarını anlatıyor. Borç konsolidasyonu yapılmadan ortak para birimi oluşturulduğu için ABD dolarıyla rekabet edemiyor. Avrupa’yı “daha Marxist” olarak tanımlıyor; sık sık para birimlerini iptal ederek kayıt dışı serveti vergilendirme eğiliminde olduklarını söylüyor. - NATO ve savaş lobisi:
NATO’nun Soğuk Savaş sonrası kapanması gerektiğini, ancak varlığını sürdürmek için Rusya tehdidini abarttığını savunuyor. NATO’yu “neocon” emeklilik kulübü olarak niteliyor. Ona göre bu yapı, varlığını haklı çıkarmak için savaş ortamı yaratıyor. - Ukrayna ve Zelenskiy:
Zelenskiy’nin güvenilmez bir lider olduğunu, farklı ideolojilere aynı anda oynayarak herkesi sırtından bıçakladığını iddia ediyor. Minsk Anlaşması’nın bile isteye uygulanmadığını, bu nedenle Rusya’nın yeni bir barış anlaşmasına güvenmeyeceğini söylüyor. - Kapital akışları:
Büyük savaş beklentisiyle Avrupa’dan ABD’ye ciddi sermaye transferi olduğunu, altının da Avrupa’dan New York’a kaydığını belirtiyor. Tarihte (I. ve II. Dünya Savaşları) olduğu gibi, ABD’nin böyle dönemlerde finansal merkez olma pozisyonunu güçlendirdiğini ifade ediyor. - Piyasa beklentileri:
- ABD borsaları (özellikle Dow Jones) yabancı sermaye akışıyla güçlü kalacak.
- Altın ve gümüş jeopolitik risklerle yükselecek.
- Uzun vadeli faizler savaş dönemlerinde yükselecek.
- Devlet tahvillerine dikkat edilmeli; savaş finansmanı ve faiz artışları riski var.
- CBDC ve finansal kontrol:
Avrupa’da dijital para birimleri (CBDC) ile tam sermaye kontrolü hedefleniyor. ABD’de Anayasa gereği doğrudan devletin birey hesaplarını görmesi için mahkeme izni gerektiğinden, bunun bankalar ve özel şirketler üzerinden dolaylı yoldan yapılacağını savunuyor. - Kripto paralar:
Bitcoin’i daha çok para transferi ve sermaye kaçışı (Çin, Kanada, Avrupa) için kullanılan bir araç olarak görüyor. Elektrik kesintileri veya fiziksel erişim sorunları durumunda nakit ve değerli metallerin daha güvenilir olduğunu söylüyor. - Trump ve kabine seçimi:
İlk döneminde kabinesinin “derin devlet” tarafından belirlendiğini, ikinci gelişinde (gelecekte) bunu engellemeye çalıştığını belirtiyor. Trump’ın faizleri düşürme eğilimini eleştiriyor.
Armstrong’a göre 2026’da büyük bir uluslararası savaş çıkma ihtimali çok yüksek. Bu savaş, Ukrayna merkezli gerilimden beslenerek büyüyecek. ABD’nin ve NATO’nun mevcut politikaları, barışa değil çatışmaya yatırım yapıyor. Finansal sistem bu gerilimi fiyatlıyor; sermaye güvenli liman olarak ABD’ye kayıyor.
Söyleşinin Kritik Noktaları:
- Zamanlama:
- Bilgisayar modeli, 2024 Eylül’den itibaren tansiyon artışı öngörüyor.
- 50 günlük Ukrayna planı, bu süreci hızlandırarak 2026’daki savaş riskini öne çekebilir.
- Ekonomik Yansımalar:
- Altın/gümüş fiyatları, enflasyondan değil, jeopolitik krizlerden yükseliyor.
- Avrupa’dan ABD’ye sermaye kaçışı artıyor; bu, ABD borsalarını destekliyor.
- Uzun vadeli faizler savaş dönemlerinde kaçınılmaz olarak artıyor.
- Jeopolitik Dinamikler:
- NATO’nun varlığını sürdürme motivasyonu, tehdit algısını diri tutmak için.
- BRICS, SWIFT’in silah olarak kullanılmasına karşı alternatif sistem kuruyor.
- Zelenskiy yönetimi içeride ve dışarıda güven kaybı yaşıyor.
- Finansal Kontrol Mekanizmaları:
- Avrupa, CBDC ile tam sermaye kontrolüne hazırlanıyor.
- ABD’de bu süreç dolaylı yolla, bankalar ve özel şirketler üzerinden işleyecek.
- Yatırım Stratejisi Perspektifi:
- Kısa–orta vadede ABD borsaları güçlü kalabilir.
- Jeopolitik risk artışı, değerli metalleri destekleyecek.
- Tahvil piyasası, artan faiz ve savaş finansmanı baskısıyla riskli.
Sonuç:
Armstrong, hem ekonomik hem jeopolitik döngüleri tek bir sermaye akışı perspektifinden okuyor. Ona göre önümüzdeki iki yıl, ABD için sermaye çekişi ve piyasalarda görece güç, Avrupa içinse sermaye çıkışı ve artan savaş riski anlamına gelecek.
2026, yalnızca bir ekonomik kırılma değil, aynı zamanda küresel güvenlik dengelerinin altüst olacağı bir yıl olacak.