Xi Jinping’in Yokluğu Dikkat Çekti
Brezilya’nın ev sahipliğinde başlayan iki günlük BRICS zirvesi, bu yıl daha önceki yıllardan farklı bir atmosferde gerçekleşiyor. Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’in zirveye katılmaması, 2009’da başlayan BRICS liderler zirveleri tarihinde ilk kez yaşanıyor. Bu beklenmedik gelişme, hem uluslararası basında hem de küresel yatırımcılar arasında “BRICS’te çatlak mı var?” sorusunu gündeme taşıdı.
Zirveye, kurucu ülkelerden yalnızca Brezilya, Hindistan ve Güney Afrika lider düzeyinde katılım sağladı. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin hakkında çıkardığı yakalama kararı nedeniyle yalnızca video konferans yoluyla katıldı. Ev sahibi Brezilya, Roma Statüsü’ne taraf olduğu için Putin’in gelişini hukuki risk olarak değerlendiriyor. İran Cumhurbaşkanı ise zirvede yer almayan bir diğer önemli lider oldu.
Zirvede tartışılan başlıca konular arasında BRICS ortak ödeme sistemi, ABD’nin küresel finans sistemindeki hakimiyetine alternatif üretme çabaları ve yerel para birimlerinin ticarette kullanımı yer alıyor. Ancak lider düzeyinde eksiklikler, bu girişimlerin hem siyasi hem de operasyonel meşruiyetini zedeliyor.
Uluslararası yorumcular, Xi’nin yokluğunu iki farklı perspektiften değerlendiriyor: Bir yanda Çin’in ABD ile artan jeopolitik ve ekonomik gerilimleri nedeniyle kendini daha izole etme çabası öne çıkarken, diğer yanda Hindistan–Çin ilişkilerinde yaşanan son dönemki sessiz gerilimin etkileri hissediliyor. Hindistan Başbakanı Narendra Modi’nin sahnede daha görünür olması, blok içi güç dengelerinin yeniden şekillendiğine dair işaretler veriyor.
BSekonomi Notu:
Xi Jinping’in zirveye katılmaması, BRICS’in küresel alternatif ödeme sistemleri ve dolar dışı ticaret gündemlerinde yavaşlamaya yol açabilir. Özellikle gelişmekte olan ülkeler için Çin’in liderliği kritik önem taşırken, bu boşluk Hindistan gibi ülkelerin daha fazla sorumluluk üstlenmesine neden olabilir. Ancak BRICS içindeki uyumsuzluklar, ortak ekonomik projeler ve rezerv para planlarının zamanlamasında gecikmelere neden olabilir. Yatırımcılar açısından bu durum, gelişen piyasalarda belirsizliklerin artması ve yerel para birimlerinin dolar karşısında güç kazanma potansiyelinin zayıflaması anlamına geliyor. ABD tahvillerine yönelim ve kısa vadeli güvenli liman arayışları yeniden öne çıkabilir.
