Türkiye ve Yunanistan Arasında Sessiz Bir NATO Rekabeti: Algı mı Gerçek mi?
Avrupa’nın savunma stratejisinde kritik rol oynayan NATO, son yıllarda üye ülkeler arasındaki politik sürtüşmelerle sarsılıyor. Özellikle Türkiye ve Yunanistan arasındaki güç ve pozisyon mücadelesi, Atlantik İttifakı’nın hem askeri kapasitesi hem de siyasi bütünlüğü açısından tartışma yaratıyor. Peki, Batı için gerçek tehdit kim?
🇹🇷 Türkiye: Güçlü Ordu, Tartışmalı Siyaset
NATO’nun ikinci en büyük ordusuna sahip olan Türkiye, hem tarihsel hem güncel katkılarıyla askeri yapının en önemli ayaklarından biri olmayı sürdürüyor. Kore Savaşı’ndan Afganistan’a kadar birçok görevde ön cephede yer alan Ankara, 2015’te bir Rus jetini düşürerek Soğuk Savaş sonrası dönemde bu çapta bir eyleme imza atan tek NATO ülkesi oldu.
Savunma sanayisini son 20 yılda köklü biçimde dönüştüren Türkiye, Bayraktar TB2 ve Anka SİHA’ları gibi insansız hava araçlarıyla NATO ve AB ülkelerine satış yapmaya başladı. Bu başarılar sayesinde Türkiye, Avrupa Birliği’nin Avrupa Savunma Fonu’na dahil edilen nadir NATO dışı ülkelerden biri oldu ve gelecekte kurulması beklenen Avrupa ordusunun da “lojistik ve stratejik mihenk taşı” olarak görülüyor.
Ancak Batı kamuoyunda Türkiye sıklıkla siyasi nedenlerle hedef alınıyor. Özellikle demokrasi, insan hakları ve dış politika ekseninde eleştiriler alan Ankara, bu algı nedeniyle gerçek askeri gücünün gölgesinde bırakılıyor.
🇬🇷 Yunanistan: Askeri Zayıflık, Politik Avantaj mı?
Yunanistan ise NATO içinde hem coğrafi olarak önemli bir konumda hem de uzun süredir ittifaka sadık bir aktör olarak sunuluyor. Ancak bu sunumun askeri karşılığı tartışmalı. Ülke, birçok NATO görevine personel göndermemekte veya sınırlı katkı sunmakta. NATO misyonlarına katılımda istikrarsızlık gösteren Yunanistan, zaman zaman ittifak kararlarını sabote etmekle de eleştiriliyor.
Savunma bütçesinin önemli kısmını dış alımlara harcayan Atina, Fransa, Almanya ve ABD’den milyarlarca dolarlık borçla savaş uçağı ve donanma ekipmanı alıyor. Özellikle F-35 programında Türkiye’nin dışlanmasının ardından bu açığı fırsat bilen Yunanistan, Batı’nın askeri gözdesi olarak konumlanmaya çalışsa da kendi iç üretim kapasitesi neredeyse yok denecek seviyede.
Diğer yandan, son yıllarda Yunanistan’da yükselen radikal sol ve komünist eğilimli genç nüfus, NATO karşıtı protestolarda sıkça boy gösteriyor. Bu durum, kamuoyunun önemli bir kısmının NATO’ya aidiyetini sorgulattığı gibi, Batı değerlerine sadakat açısından da soru işaretleri yaratıyor.
💬 Bsekonomi Notu
Türkiye ile Yunanistan arasındaki bu görünmeyen rekabet, sadece askeri değil jeopolitik ve stratejik güvenilirlik ekseninde de ilerliyor. Türkiye, ekonomik zorluklara rağmen NATO’ya askeri katkı bakımından hala kritik önemde bir aktör. Yunanistan ise borçla büyüyen bir savunma vitrini sergiliyor. NATO’nun uzun vadeli dayanıklılığı için, üye ülkelerin sadece politik değil fiili askeri katkılarının da yeniden değerlendirilmesi gerekiyor.
Sonuç olarak: NATO’da “tehdit” kavramı yalnızca dış düşmanlara değil, içerideki “görünür zayıflık” ve “algı yanılgılarına” da bağlıdır. Batı’nın bu ayrımı yapması artık kaçınılmaz.
