Netenyahu Bir Süre Daha Beklesin, Trump Selman’dan 1 Trilyon Doların Sözünü Aldı

Netenyahu Bir Süre Daha Beklesin, Trump Selman’dan 1 Trilyon Doların Sözünü Aldı

Donald Trump’ın Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman’dan aldığı “1 trilyon dolarlık yatırım sözü”, Washington’ın bölgesel önceliklerini yeniden şekillendiriyor. Bu devasa taahhüt, hem ekonomi hem diplomasi hem de enerji-jeopolitiği açısından İsrail’in uzun süredir beklediği Suudi normalleşmesinin önüne geçmiş görünüyor.

Trump, Riyad’da katıldığı yatırım forumunda ülkeye “1 trilyon dolardan fazla yatırım geleceğini” açıkladı. Bu rakam, daha önce telaffuz edilen 600 milyar dolarlık yatırım planının da üzerine çıkıyor. Suudi Arabistan’ın ABD’ye bu ölçekte sermaye yönlendirmesi, Washington’ın öncelik setinde Riyad’ı merkeze oturturken, İsrail dosyasını ikinci plana itiyor.

Netanyahu yönetimi aylardır Suudi Arabistan’ın İsrail’le diplomatik ilişki kurmasını bekliyor. Ancak Riyad’ın bu adımı ancak belirli koşullar karşılandığında değerlendireceği biliniyor: Filistin meselesinde ilerleme, güvenlik garantileri ve ABD’nin İsrail’e yönelik stratejik silah dengelerini koruması gibi faktörler Suudi masasında duruyor. Bu nedenle İsrail’in beklentisi siyasi olarak yüksek olsa da, ABD-Suudi yatırım hattının önceliği şimdilik daha baskın.

Suudi yatırım vaadi bölgedeki denklemde “cezbedici baskı aracı” haline gelmiş durumda. Riyad, büyük sermaye hareketleri üzerinden Washington’daki konumunu güçlendirirken; Trump yönetimi de ABD ekonomisine güçlü bir sermaye enjeksiyonu sağlayacak bu paketi dış politika düzleminde bir kaldıraç olarak kullanıyor.

İsrail açısından ise tablo daha belirsiz. Normalleşme sürecinin ağır ilerlemesi, Netanyahu’nun diplomatik manevra alanını daraltıyor. Suudi-Amerikan hattındaki öncelikler değiştikçe, İsrail’in pazarlık gücü de aynı hızda eriyor.

Yatırımcı cephesinde bu gelişme, ABD–Suudi ilişkilerinin enerji, altyapı ve ileri teknoloji projelerinde yeni bir ivme yaratabileceğine işaret ediyor. Buna karşılık İsrail-Suudi normalleşmesinin gecikmesi, bölgesel risk primini yüksek tutabilir. Ekonomik fırsatlar Riyad-Washington hattında güçlenirken, diplomatik fay hatları Tel Aviv tarafında henüz kapanmış değil.

Sonuç olarak, Selman’ın “1 trilyon dolarlık” çıkışı Washington’da oyunu yeniden kurdu. İsrail dosyası masada durmaya devam etse de, Trump yönetiminin bugün odaklandığı yer çok daha net: Para akıyor, diplomasi bekliyor.