ABD–Kanada Ticaretinde Dijital Hizmet Krizi: İlişkiler Yine Geriliyor
Kanada, pazartesi günü yürürlüğe girmesi planlanan ve büyük ABD teknoloji firmalarını hedef alan dijital hizmet vergisini son dakikada askıya aldı. Kararın gerekçesi, Donald Trump’ın bu vergiyi “açık bir saldırı” olarak nitelemesi ve ticaret görüşmelerini aniden iptal etmesinin ardından yükselen diplomatik gerilim oldu. Bu adım, iki ülke arasındaki ilişkilerin yeniden bir kaosa sürüklenebileceği endişelerini artırıyor.
Kanada, özellikle Amazon, Meta, Apple ve Google gibi teknoloji devlerinden yıllık 20 milyon doların üzerindeki dijital hizmet gelirlerinin %3’ünü vergi olarak almayı planlıyordu. Üstelik bu vergi, 2022’ye kadar geriye dönük olarak uygulanacaktı. Ancak Trump yönetimi, bu hamlenin Kuzey Amerika ticaret anlaşmalarına aykırı olduğunu savundu ve misilleme olarak Kanada ürünlerine yeni gümrük tarifeleri getirme sözü verdi.
Bu tehdit, Trump’ın başkanlığı döneminde askıya alınan çelik ve alüminyum vergilerinin %50’ye kadar yeniden getirilmesi olasılığını da gündeme taşıdı. Kanada, Trump’ın nisan ayında başlattığı daha kapsamlı gümrük tarifelerinden kurtulmuştu; ancak mevcut krizle birlikte bu koruma kalkabilir.
Kanada Başbakanı Mark Carney ile Trump’ın 21 Temmuz’a kadar yeniden masaya oturması bekleniyor. Ancak bu süreçte ekonomik tansiyonun düşüp düşmeyeceği belirsizliğini koruyor. Kanada Maliye Bakanı François-Philippe Champagne, dijital vergi yasasının iptali için yasal süreci başlatacağını açıkladı. Champagne, “Bizim tercihimiz her zaman çok taraflı bir vergi anlaşması olmuştur” diyerek OECD çerçevesindeki uluslararası çözümlere işaret etti.
Kanada, ABD’nin Meksika’dan sonra en büyük ticaret ortağı ve en büyük ihracat pazarı konumunda. 2023’te iki ülke arasındaki mal ticaret hacmi 760 milyar doları aşmıştı. Ancak dijital ekonomi çağında vergi politikaları artık sadece ekonomik değil, diplomatik bir araç haline gelmiş durumda.
Trump’ın başkanlığı döneminde yükselen ekonomik milliyetçilik ve agresif ticaret hamleleri, yeniden sahneye çıkıyor. Dijital vergi gibi hedefli uygulamalar, klasik gümrük tarifeleriyle karşılık buluyor. Bu yeni kriz, sadece ABD–Kanada ilişkilerini değil, küresel ölçekte dijital hizmetlerin vergilendirilmesine dair müzakereleri de etkileme potansiyeli taşıyor. Temmuz ayında yapılması planlanan görüşmeler, iki ülkenin gelecekteki ticaret rotasını belirleyecek kritik bir eşik olabilir.
