BSEKONOMİ – Gazze’de yardım krizi büyüyor: 170 STK “ölümcül sistem”e karşı çıktı, Netanyahu 7 Temmuzda ABD de…
Gazze Şeridi’nde kurulan ve ABD destekli olarak faaliyet yürüten Gazze İnsani Yardım Vakfı’na (GHF) yönelik tepkiler büyüyor. Aralarında Oxfam, Save the Children, MSF ve Amnesty International gibi küresel kuruluşların da bulunduğu 170’ten fazla sivil toplum örgütü, yardım dağıtım sisteminin derhal sonlandırılmasını talep etti. Gerekçe: yardım merkezlerine ulaşmaya çalışan yüzlerce Filistinlinin vurularak öldürülmesi ve binlercesinin yaralanması.Gazze Sağlık Bakanlığı ve çok sayıda STK, Mayıs sonunda başlatılan GHF operasyonları sonrası en az 500 sivilin öldüğünü, yaklaşık 4.000 kişinin yaralandığını açıkladı
Söz konusu dağıtım modeli, Mayıs ayından bu yana geleneksel BM koordinasyonunun dışında faaliyet gösteriyor ve özellikle ABD ve İsrail tarafından destekleniyor. Ancak STK’lere göre bu sistem “gıda temini değil, kontrol ve yönlendirme amacı güdüyor.”
Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Temsilciliği’nin de sert şekilde eleştirdiği bu model, fiilen yardım almak isteyen sivilleri yüksek risk altına sokuyor. Açıklamada yer alan bir ifade, durumun vahametini özetliyor: “Gazze’de insanlar açlıktan ya da yardım sırasına girince kurşunla ölüyor.”
GHF savunma cephesinde ise farklı bir tablo çiziliyor. Vakıf, son beş haftada 50 milyondan fazla öğün dağıttığını ve güvenliğin yalnızca “kalabalık yönetimi” amacıyla sağlandığını belirtiyor. Ancak sivil ölümler arttıkça, kamuoyundaki meşruiyet sorgusu da derinleşiyor.
Bu tartışmaların gölgesinde, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun 7 Temmuz’da Washington’a yapacağı resmi ziyaret kritik bir döneme denk geliyor. Netanyahu’nun gündeminde hem askeri yardımlar hem de Gazze’deki insani sürecin yönetimine ilişkin beklentiler yer alıyor. ABD Başkanı ile yapılacak görüşme, yardım stratejilerinin yeniden şekillenmesine yol açabilir.
BSEKONOMİ DEĞERLENDİRMESİ
ABD–İsrail destekli yeni yardım modeli, başlangıçta BM’nin “yetersiz kaldığı” gerekçesiyle devreye alınmış olsa da, sonuçları sahada daha fazla çatışma, kaos ve meşruiyet krizi oldu. STK’lerin ortak çıkışı, diplomatik baskıyı artırırken, uluslararası insani yardım mekanizmalarının güvenilirliğini de test ediyor. Netanyahu’nun ABD ziyareti, bu sistemin geleceğini şekillendirecek temel platform olabilir.