Vietnam, 30 Nisan 2025’te Güney’in Kurtuluşu ve Ulusal Birleşme Günü’nün 50. yılını kutlarken, savaşla harap olmuş bir ülkeden Asya’nın en dinamik ekonomilerinden birine dönüşümünü de gözler önüne serdi.
Savaş Sonrası Zorluklar ve Reformların Başlangıcı
1975’te Vietnam Savaşı’nın sona ermesiyle birleşen ülke, ekonomik ambargolar, hiperenflasyon ve verimsiz merkezi planlama gibi ciddi sorunlarla karşı karşıya kaldı. 1986’da başlatılan “Đổi Mới” (Yenileşme) reformlarıyla birlikte, özel mülkiyet teşvik edildi, devlet işletmeleri yeniden yapılandırıldı ve piyasa odaklı bir ekonomi modeline geçildi. Bu reformlar, Vietnam’ın ekonomik kalkınmasının temelini oluşturdu.
İstikrarlı Büyüme ve Küresel Entegrasyon
1990’larda Vietnam, ASEAN Serbest Ticaret Bölgesi’ne katıldı, ABD ile serbest ticaret anlaşması imzaladı ve 2007’de Dünya Ticaret Örgütü’ne üye oldu. Bu adımlar, ülkenin ihracatını artırdı ve yabancı yatırımları çekti. 2000-2004 yılları arasında ortalama %7,1 büyüme kaydedildi. 2022’de %8,12 olan büyüme oranı, 2023’te %5,05’e geriledi ancak ülke, 2025 için %6,6’lık bir büyüme hedefliyor.
Yoksulluğun Azalması ve Yaşam Standartlarının Yükselmesi
1986’da kişi başı GSYİH 700 ABD dolarının altındayken, 2023’te bu rakam yaklaşık 4.500 dolara ulaştı. 2010’da nüfusun %14’ü günlük 3,65 doların altında yaşarken, bu oran 2023’te %4’ün altına düştü. Bu gelişmeler, Vietnam’ın orta gelirli bir ülke statüsüne yükselmesini sağladı.
Jeopolitik Dengeler ve Ticaret Gerilimleri
Vietnam, ABD ve Çin arasındaki ticaret savaşlarının ortasında denge politikası izlemeye çalışıyor. ABD’nin Vietnam’a yönelik %46’lık ek gümrük vergisi tehdidi, ülkenin ihracat odaklı ekonomisini zorlayabilir. Öte yandan, Çin ile olan ekonomik ilişkiler de Vietnam için stratejik önem taşıyor.
Geleceğe Bakış ve Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri
Vietnam, 2045 yılına kadar yüksek gelirli bir ülke olma hedefiyle, dijital dönüşüm, altyapı yatırımları ve eğitim reformlarına odaklanıyor. 50 yıl önce savaşın yıkımını yaşayan ülke, bugün bölgesel bir ekonomik güç olma yolunda ilerliyor.
