Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Donald Trump’ın ABD Başkanlığına geri dönüşünü Avrupa için bir “elektroşok” olarak nitelendirdi. Macron, bu durumun Avrupa Birliği’nin kendi güvenliğini sağlama ve ekonomik bağımsızlığını artırma sürecini hızlandırması gerektiğini söyledi.
Trump ve Putin Görüşmesi Sonrası Açıklama
Trump ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Ukrayna barışı için görüşmelere başlaması sonrası Elysee Sarayı’nda açıklamalarda bulunan Macron, şu noktaların altını çizdi:
- Barış görüşmelerinde Ukrayna’nın iradesinin esas olduğunu belirtti. “Teslimiyet anlamına gelecek bir barış herkes için kötü olur” dedi.
- Putin’in samimi bir ateşkes niyeti olup olmadığı konusunda şüpheli olduğunu ifade etti.
- Avrupa’nın kendi savunma gücünü artırması gerektiğini vurguladı.
Avrupa İçin “Kendi Gücüne Güvenme Zamanı”
Macron, Trump’ın yeniden başkan olmasıyla birlikte ABD’nin Avrupa’ya desteğinin azalacağını belirtti ve Avrupa’nın şu alanlarda adımlar atması gerektiğini savundu:
- Savunma kapasitesinin artırılması: Avrupa, ABD olmadan da hareket edebilecek seviyeye gelmeli.
- Ekonomik bağımsızlık: Avrupa’nın Çin ve ABD’ye olan bağımlılığını azaltması gerekiyor.
- Teknolojik gelişmeler ve entegrasyon: Yapay zeka, yeşil enerji gibi alanlarda yatırımların artırılması şart.
NATO ve Ukrayna Güvencesi
Macron, Trump’ın Ukrayna’nın NATO üyeliğini “pratik değil” diye nitelemesine diğer Avrupa liderleri gibi sert tepki göstermedi. Aksine, “ABD’nin rolü diyalogu başlatmak, Avrupa’nın rolü güvenlik garantisi sağlamak” dedi.
150-200 bin askerlik caydırıcı güç fikrini ise “gerçekçi değil” diyerek fazla buldu.
Gazze ve Grönland Konuları
Trump’ın Gazze’de Filistinlileri komşu Arap ülkelerine sürme fikrini “son derece tehlikeli” olarak niteledi.
Grönland’ın ABD tarafından ilhak edilmesi ihtimali konusunda ise, “Arktik güvenliği NATO içinde ele alınmalı” dedi.
Avrupa Savunma Sanayisi ve Yatırım Hamlesi
Macron, Avrupa’nın savunma sanayisini güçlendirmesi ve ABD’den silah alımına bağımlılığı azaltması gerektiğini yineledi. Fransız-İtalyan ortak yapımı SAMP-T hava savunma sistemini örnek göstererek, ABD yapımı Patriot yerine tercih edilmesi gerektiğini savundu.
Avrupa ülkelerinin:
- Savunma sanayisinde iş birliği yapması,
- Ortak üretim kapasitelerini artırması,
- Sınır ötesi şirket birleşmeleriyle ‘Avrupa savunma devleri’ yaratması gerektiğini belirtti.
Ekonomik Düzenin Değişmesi Gerekiyor
Macron, AB’nin Maastricht Anlaşması ile getirdiği mali disiplin kurallarının (bütçe açığı %3 sınırı gibi) artık günümüz koşullarına uymadığını söyledi.
“Bu çerçeve eskidi. Avrupa, savunma ve teknoloji yatırımları için daha fazla borçlanmalı” diyerek Almanya’nın karşı çıktığı ortak AB tahvili çıkarılması fikrini yeniden gündeme getirdi.
“Rönesans ve Aydınlanma Ruhunu Yeniden İnşa Etmeliyiz”
Macron, 2027’de görev süresi dolmadan Avrupa’yı bu yolda harekete geçirmeye kararlı olduğunu belirterek şunları söyledi:
“Rönesans ve Aydınlanma ruhu bizi yarattı. Bunlar eski fikirler değil, aksine onları yeniden canlandırmamız gerekiyor.”
Öne Çıkan Başlıklar
| Konu | Macron’un Görüşü |
|---|---|
| Trump Dönemi ve Avrupa | Trump’ın dönüşü, Avrupa için bir elektroşok olmalı. Kendi güvenliğimizi ve ekonomimizi güçlendirmeliyiz. |
| Ukrayna Barışı | Barış görüşmelerini Ukrayna yürütecek, Avrupa güvenlik garantisi sağlayacak. |
| ABD’ye Bağımlılığın Azaltılması | Avrupa, savunma ve teknoloji alanında kendi üretimini artırmalı, ABD silahlarına bağımlı olmamalı. |
| Gazze ve Grönland | Trump’ın Gazze planı tehlikeli. Grönland meselesi NATO kapsamında ele alınmalı. |
| Avrupa Ekonomisi | Maastricht kuralları eskidi, ortak borçlanma ve yatırımla savunma ve teknoloji güçlendirilmeli. |
Macron, Trump dönemiyle birlikte Avrupa’nın ‘stratejik bağımsızlığını’ kazanması gerektiğini belirterek hem savunma hem ekonomi alanında radikal adımlar çağrısı yaptı.
2024-2027 dönemi, Avrupa için “ya kendine yeten bir güç olacak ya da savrulacak” diyerek kıtanın geleceğini şekillendirecek kritik bir sürece girildiğini ifade etti.
Kaynak: http://ft.com