Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile Hindistan Başbakanı Narendra Modi arasındaki son görüşme, 31 Ağustos – 1 Eylül 2025 tarihlerinde Çin’in Tiencin kentinde düzenlenen Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) Zirvesi kapsamında gerçekleşti. İki lider, hem zirve oturumlarında bir araya geldi hem de ikili görüşme yaptı. İşte bu görüşmenin detayları:
Görüşmenin Gündemi ve İçeriği
- İkili İlişkilerin Normalizasyonu:
- Şi Cinping, iki ülkenin birbirini “rakip değil işbirliği ortağı” ve “tehdit değil kalkınma fırsatı” olarak görmesi gerektiğini vurguladı. Ayrıca, “Ejderha ve filin bir araya gelmesi” metaforuyla iki ülkenin dostluk ve komşuluk ilişkilerinin hayati önem taşıdığını belirtti .
- Modi ise sınır bölgelerindeki gerilimin azalmasından duyduğu memnuniyeti dile getirdi ve ilişkilerin karşılıklı güven, saygı ve hassasiyet temelinde ilerletilmesi gerektiğini ifade etti .
- Sınır Sorunları ve İstikrar:
- İki lider, Himalaya sınır hattındaki ihtilaflı bölgelerde yaşanan gerilimlerin azaltılması yönünde adımları değerlendirdi. 2020’deki çatışmaların ardından 2024’te varılan anlaşmayla Ladakh bölgesinde “Fiili Kontrol Hattı”nın düzenlenmesi konusunda mutabakat sağlandığı tekrarlandı .
- Modi, sınır bölgelerinde barış ve istikrar atmosferinin hakim olduğunu belirterek, bu sürecin ilişkilerin normalleşmesine katkı sağladığını vurguladı .
- Küresel ve Bölgesel Konular:
- İki lider, ŞİÖ’nün gelecek 10 yıllık yol haritasını içeren “Tiencin Bildirisi”ni ve küresel ekonomik belirsizliklere yönelik işbirliği mekanizmalarını görüştü .
- ABD’nin Trump dönemi politikalarının yarattığı jeopolitik belirsizlikler karşısında, Çin ve Hindistan’ın “Küresel Güney”ın kilit aktörleri olarak işbirliğinin önemi vurgulandı .
Görüşmenin Etkileri
- Çin-Hindistan İlişkilerinde Yumuşama:
- Modi’nin 7 yıl aradan sonra Çin’i ziyaret etmesi ve zirveye katılması, iki ülke arasındaki yumuşama sürecinin önemli bir göstergesi oldu .
- Analistler, Hindistan’ın ABD ile yaşadığı ticari gerilimler (Trump dönemi tarife artışları) nedeniyle Çin ile ilişkilerini dengelemeye yöneldiğini belirtiyor .
- Bölgesel ve Küresel Dengeler:
- ŞİÖ Zirvesi, Çin ve Rusya’nın öncülüğünde Batı-dışı bir küresel gruplaşma olarak öne çıkarken, Hindistan’ın bu sürece aktif katılımı Asya’daki jeopolitik dengeyi etkileyebilecek bir adım olarak değerlendiriliyor .
- İki ülkenin sınır sorunlarında ilerleme kaydetmesi, Asya’da güvenlik ve istikrar açısından olumlu bir sinyal olarak yorumlanıyor .
- Türkiye’nin Zirveye Katılımı:
- Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ŞİÖ Zirvesi’ne davet edilmesi ve “ŞİÖ Artı” toplantısında konuşma yapması, Türkiye’nin örgütle diyaloğunun güçlendiğine işaret ediyor .
Önemli Çıkarımlar
- Simgesel Mesajlar: Şi’nin “Ejderha ve fil” metaforu, iki ülkenin kadim uygarlık kimliklerine vurgu yaparak işbirliği çağrısını güçlendirdi.
- Pratik Adımlar: Sınır anlaşmazlıklarında somut ilerleme kaydedilmesi, ilişkilerin normalleşmesi için kritik öneme sahip.
- Küresel Bağlam: ABD-Çin rekabeti ve Trump’ın politikaları, Hindistan’ın Çin ile ilişkilerini yeniden dengeleme ihtiyacını artırdı.
Sonuç
Şi-Modi görüşmesi, Çin-Hindistan ilişkilerinde yeni bir normalleşme sürecinin başlangıcı olarak değerlendirilebilir. Sınır güvenliği, ekonomik işbirliği ve küresel jeopolitik dengeler açısından önemli adımlar içeren bu görüşme, önümüzdeki dönemde Asya’nın şekillenmesinde etkili olabilecek bir diplomasi örneği sergiledi.
- Golden Swan Abone Ayrıcalıkları -
