ABD–Çin Anlaşması: Gümrük Ateşkesi ve Stratejik Tavizler
| Başlık | Detaylar | 
| Liderler | Donald Trump – Xi Jinping | 
| Tarih / Yer | 30 Ekim 2025 – Güney Kore / Asya-Pasifik Zirvesi | 
| Son Görüşme | 2019 (6 yıl aradan sonra ilk yüz yüze temas) | 
| Anlaşma Tipi | Geçici “tarife ateşkesi” – siyasi barış değil, ekonomik nefes molası | 
| Yeni Duyurular | Trump, Nisan 2026’da Çin’e resmi ziyaret planladığını açıkladı. | 
Anlaşma Başlıkları ve İçeriği
| Kapsam | ABD’nin Adımı | Çin’in Taahhüdü / Kazancı | 
| Genel Gümrük Vergileri (Tariffs) | Genel tarife oranı %57’den %47’ye düşürüldü. | ABD’nin adımına karşılık, soya fasulyesi alımlarını yeniden başlatacak. | 
| Fentanil Odaklı Ek Vergiler | Ek cezai vergi %20’den %10’a indirildi. | Çin, fentanil üretimi ve kaçak akışına karşı “sıkı denetim” sözü verdi. | 
| Nadir Toprak Elementleri (Rare Earths) | İhracat kısıtlamalarının kaldırılmasını talep etti. | Çin, nadir toprak ihracatını sürdürme ve yeni kısıtlamaları askıya alma sözü verdi. | 
| Ticaret Akışı | Yeni gümrük dilimiyle ithalat kanallarını “yeniden açma” hedefinde. | ABD mallarına erişim yeniden kolaylaşacak. | 
| Tarım (Soyabeans) | Tarım ihracatını artırmak için teşvik paketi hazırlayacak. | Çin, ABD’den yılda 12–13 milyar dolarlık soya alımına yeniden başlayacak. | 
| Teknoloji (TikTok ve Çipler) | ABD versiyonu TikTok’un devrini hızlandıracak. | Çin, yarı iletken ihracat kısıtlarının gevşetilmesi için baskı kurmayı sürdürecek. | 
| Port Ücretleri | Karşılıklı liman ücretleri geri çekiliyor. | İki taraf için “siyasi kolay zafer” olarak değerlendiriliyor. | 
Jeopolitik Boyut ve Diplomatik Dengeler
| Konu | Trump’ın Hedefi | Xi’nin Hedefi | Sonuç / Yorum | 
| Ukrayna Savaşı | Çin’in Putin üzerinde baskı kurarak barışı teşvik etmesi. | Çin bu konuda “aktif taraf” olmaktan kaçınıyor. | Net sonuç yok. | 
| Tayvan Politikası | Statükoyu koruma yönünde ılımlı ton. | ABD’nin Tayvan bağımsızlığına karşı açıklama yapmasını istiyor. | ABD pozisyonunu değiştirmedi. | 
| Fentanil | Seçmen baskısı nedeniyle öncelikli dosya. | “Uyuşturucu kimyasallarına tam denetim” taahhüdü. | Kısa vadeli diplomatik kazanç. | 
Ekonomik Etki ve Piyasa Tepkisi
| Alan | Beklenen Etki / Sonuç | 
| Gümrük Oranı | Ortalama oran %47’ye indi, bazı kalemlerde %20–30 bandı korunuyor. | 
| Ticaret Hacmi | 2025 Eylül’de %27 daralan Çin ihracatının kademeli toparlanması bekleniyor. | 
| Tarım Sektörü (ABD) | ABD Ortabatı eyaletlerinde 12–13 milyar $’lık gelir potansiyeli. | 
| Nadir Topraklar | Savunma ve teknoloji üretimi için arz istikrarı sağlanıyor. Ancak Trump New York’un göbeğinde dahi bu elementleri bulsa işleyecek tesislerin yapılması 5-10 yılı buluyor. Bu konuda Çin’e kısmen mahkum. | 
| Fentanil / Halk Sağlığı | ABD tarafında “kamuoyu baskısı azaltıldı”, Çin’de sembolik kazanım. | 
| Piyasa Tepkisi | İlk reaksiyon, S&P 500 rekor seviyelere yakın, altın 4.000$ altında işlem gördü. Ancak bu görüşme öngörülen 3 saat aralığından 1 saat 40 dakikaya düşünce ve Trump açıklama yapmadan yola çıkınca akıllarda soru işaretleri oluştu. | 
| Para Politikası Etkisi | Fed üzerindeki “jeopolitik baskı” azaldı; risk iştahı yeniden artıyor. | 
Kısa vadede piyasalar rahatlayacak, uzun vadede rekabet yeniden sertleşecek.








