TikTok’un ABD’deki varlıklarının satışıyla ilgili yapılan anlaşma, Çin hükümetinin onay vermeyeceğini açıklamasının ardından askıya alındı. Anlaşma kapsamında TikTok’un ABD operasyonlarının, merkezi ABD’de bulunan ve çoğunluğu Amerikalı yatırımcılara ait olan yeni bir şirkete dönüştürülmesi planlanıyordu. Bu yapıda, ana şirket ByteDance’in payı %20’nin altında olacaktı.
Başkan Donald Trump, bu satışa ilişkin daha önce belirlediği sürenin sonuna gelinmesi nedeniyle uygulamaya tanınan süreyi 75 gün daha uzattı. Trump, satış tamamlanmadığı takdirde TikTok’un 2024 tarihli yasa kapsamında Ocak ayında ABD’de yasaklanacağını belirtti. Ancak Çin’in anlaşmayı desteklememesi, sürecin ilerlemesini engelledi.
Trump, anlaşmanın tamamlanabilmesi için Çin’e uygulanan gümrük vergilerinin düşürülebileceğini ifade etti. Buna rağmen aynı hafta Çin’den ithal edilen ürünlere %34 oranında yeni vergiler uygulanacağını açıkladı. Çin de buna karşılık olarak ABD’den gelen mallara %54 oranında vergi getirerek misilleme yaptı. Bu gelişmeler Çin’in anlaşmadan çekilmesinde etkili oldu.
Çin hükümeti, böyle bir satışın kendi yasa ve inceleme prosedürlerine tabi olduğunu, ayrıca ABD’nin uygulamalarının piyasa ekonomisi ilkeleriyle çeliştiğini vurguladı. Çin’in kamuoyuna açık bir şekilde satışa izin vereceğini belirtmemesi, belirsizliği artırıyor.
Anlaşma, ABD hükümeti, ByteDance ve mevcut yatırımcılar tarafından büyük oranda onaylanmıştı. Ancak Çin’in resmi itirazı süreci durma noktasına getirdi. Şu an görüşmeler devam etmekte olup, nihai karar için Çin’in onayı kilit önemde.
TikTok’un ABD’deki geleceği büyük ölçüde bu müzakerelere bağlı. Eğer satış gerçekleşmezse, uygulamanın ABD’deki faaliyetlerinin 19 Ocak 2025’te durdurulması söz konusu olacak. Öte yandan, Trump yönetimi bu süreci kullanarak Çin’e karşı hem ekonomik baskı kurmaya çalışıyor .
Öte yandan, ByteDance’in yönetiminde yer alan ABD merkezli büyük yatırım şirketleri (örneğin Susquehanna International Group ve General Atlantic) yeni yapı üzerinde Beyaz Saray’la görüşmeler yürütüyor. Amaç, TikTok’u ABD yasalarına uygun bir yapıya kavuşturmak ve olası yasağın önüne geçmek. Ancak Çin’in sürece onay vermemesi bu hedefin önündeki en büyük engel olarak görülüyor.
Sonuç olarak, algoritması mükemmele yakın TikTok yalnızca bir şirketin el değiştirmesi değil, ABD-Çin arasındaki teknoloji, veri güvenliği ve ekonomik nüfuz mücadelesinin bir yansıması olarak değerlendiriliyor.
