ABD Başkanı Donald Trump, 15 Ağustos’ta Alaska’da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile bir araya gelerek Ukrayna’daki savaşı sona erdirmeyi hedefleyen bir ateşkes anlaşmasını görüşeceklerini açıkladı. Trump, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy’nin de taraf olduğu müzakerelerin “çok yakın” olduğunu, ancak bunun Ukrayna’nın önemli miktarda toprak devrini içerebileceğini söyledi.
Kremlin, zirveyi doğrularken Putin’in yardımcısı Yuri Ushakov, görüşmenin “uzun vadeli barışçıl çözüm” arayışına odaklanacağını belirtti. Zelenskiy ise ulusa sesleniş konuşmasında, Rusya’ya yeterli baskı uygulanması halinde ateşkesin mümkün olduğunu vurguladı. Ancak Putin hâlâ Luhansk, Donetsk, Zaporizhia, Herson ve 2014’te ilhak edilen Kırım üzerindeki hak iddiasını sürdürüyor.
Bloomberg’e göre masada, mevcut cephe hatlarında saldırıların durması ve bazı bölgelerde Rusya’nın kontrolünün fiilen tanınmasını öngören bir formül var. Ancak bu senaryonun Ukrayna kamuoyunda ciddi tepki çekmesi bekleniyor.
Trump, Putin’in ateşkese yanaşmaması halinde Moskova’ya ve Rus ihracatı yapan ülkelere yeni yaptırımlar uygulama tehdidini yineledi. Nitekim bu hafta Hindistan’dan ithal edilen Rus petrolüne %25 ek vergi getirildi.
Polonya Başbakanı Donald Tusk, Zelenskiy ile yaptığı görüşme sonrası “çatışmanın donması” ihtimalinin yakın olabileceğini belirtti. Ukrayna, olası bir anlaşmada Polonya ve diğer Avrupa ülkelerinin de garantör olarak sürece dâhil olmasını istiyor.
BSEkonomi Notu – Yatırımcı Ne Anlamalı?
- Jeopolitik Risk Priminde Azalma İhtimali: Zirveden ateşkes yönünde güçlü sinyaller çıkarsa, savaş risk primi fiyatlanan emtia ve enerji kontratlarında (özellikle petrol ve doğalgaz) kısa vadeli düşüşler görülebilir.
- Enerji Arzında Normalleşme Senaryosu: Rusya’nın ihracat kanallarının kısmen açılması Avrupa enerji piyasasında volatiliteyi azaltabilir; LNG fiyatları üzerinde baskı oluşturabilir.
- Piyasa Tepkisi İki Yönlü Olabilir: Toprak takası gibi tartışmalı bir çözüm, kısa vadede risk iştahını artırsa da uzun vadede “donmuş çatışma” statüsü yatırımcılar açısından kalıcı bir belirsizlik anlamına gelebilir. Özellikle Doğu Avrupa borsaları ve savunma sanayi hisseleri bu gelişmelere duyarlı olacaktır.
