16 Mayıs’ta görülen bir federal temyiz duruşması, Başkan Donald Trump’ın başkanlığı döneminde bazı bağımsız federal kurumların başkanlarını görevden almasının yasal olup olmadığını ele aldı. Dava, özellikle Ulusal Çalışma İlişkileri Kurulu (National Labor Relations Board) ve Devlet Memurları Koruma Kurulu (Merit Systems Protection Board) üyelerinin görevden alınma biçimini hedef alıyor.
Ancak bu dava yalnızca bu iki kurumla sınırlı değil. Mahkemenin değerlendirmesi, ABD Başkanı’nın bağımsız federal kurumların başkan ve üyelerini yalnızca “geçerli bir neden” (“for cause”) olmaksızın görevden alıp alamayacağı sorusuna doğrudan ışık tutuyor. Bu da gözleri, Federal Rezerv Başkanı Jerome Powell ve Fed Yönetim Kurulu’na çeviriyor.
Powell Tehlikede mi?
Duruşmanın ardından yapılan yorumlar, ABD Yüksek Mahkemesi’nin ileride alacağı olası bir kararla, başkanın Federal Rezerv Başkanı dahil olmak üzere bağımsız kurul üyelerini görevden almasına izin verebileceği yönündeki görüşleri güçlendirdi.
Nitekim önceki benzer davalarda, Cumhuriyetçi başkanlar tarafından atanan yargıçların çoğunlukta olduğu mahkemeler, bu yönde kararlar almıştı. 16 Mayıs’taki duruşmanın da benzer siyasi çizgiler doğrultusunda sonuçlanması bekleniyor.
“For Cause” Kuralı Ne Anlama Geliyor?
Federal Rezerv Yasası, Başkan’ın Fed Yönetim Kurulu üyelerini yalnızca “geçerli bir neden” ile görevden alabileceğini hükme bağlıyor. Bu sınırlama, bağımsız para politikası kararlarının siyasi etkilerden arınmış şekilde alınabilmesi için konmuştu. Ancak hukuk çevreleri, bu kuralın başkanlık yetkilerini kısıtladığı gerekçesiyle anayasaya aykırı sayılabileceğini savunuyor.
Gözler Yüksek Mahkeme’de
Trump döneminde görevden alınan bazı kurum başkanlarının açtığı davalar hâlihazırda Yüksek Mahkeme yolunda ilerliyor. Bu dosyaların sonucu, yalnızca geçmiş uygulamalara değil, aynı zamanda gelecekte Powell gibi isimlerin görevden alınıp alınamayacağına dair tartışmalara da nihai yön verecek.
.
