Trump, Politico’ya verdiği röportajda dünya gündemi ve iç politikaya ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Rusya-Ukrayna Savaşı’nın sona erdirilmesi için yürütülen görüşmelere ilişkin Trump,...
Trump, Politico’ya verdiği röportajda dünya gündemi ve iç politikaya ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Rusya-Ukrayna Savaşı’nın sona erdirilmesi için yürütülen görüşmelere ilişkin Trump, Rusya’nın “şüphesiz müzakere için daha güçlü bir konumda” olduğunu ifade ederek, “Bu savaş, 3. Dünya Savaşı’na dönüşebilirdi. Ancak artık olmayacak. Ben başkan olmasaydım 3. Dünya Savaşı olabilirdi” dedi. Trump, Avrupa’nın Rusya-Ukrayna Savaşı konusunu iyi yönetmediğini öne sürerek, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy’nin ABD tarafından sunulan barış planını okumadığını iddia etti ve “Belki gece okumuştur. Okuduysa hoş olur” ifadesini kullandı. Ukrayna’da seçim yapılmasının zamanının gelip gelmediğine yönelik bir soruya Trump, “Evet, bence vakti geldi. Çok uzun zaman oldu. (Durum) Çok iyi gitmiyor. Bence zamanı geldi. Seçim yapmak için önemli bir an olduğunu düşünüyorum. Seçim yapmamak için savaşı kullanıyorlar, ancak bence Ukrayna halkının bu seçeneği olmalı” şeklinde yanıt verdi. Trump, seçim yapılması halinde belki Zelenskiy’nin kazanabileceğini dile getirerek, “Demokrasiden bahsediyorlar ancak artık demokrasinin olmadığı bir noktaya geliyor” değerlendirmesinde bulundu. Zelenskiy’nin bazı konuları kabul etmesi gerektiğini ve Ukrayna’nın savaş sırasında geniş ölçüde toprak kaybettiğini belirten Trump, “Savaşın kazanmak olduğunu söyleyemezsiniz” dedi. Göreve başladığından bu yana sekiz savaşı sona erdirdiğini ifade eden Trump, Rusya-Ukrayna Savaşı’nın en kolay çözülebilecek çatışma olduğunu ancak Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Zelenskiy’nin birbirlerinden nefret etmeleri nedeniyle sürecin zorlaştığını ileri sürdü.
“Avrupa’yı değil ABD’yi yönetmek istiyorum” Trump, Avrupa’nın Ukrayna’yı savaşı kazanana kadar desteklemek istemesine ilişkin açıklamasında, Avrupa ile dost olduğunu ve “gerçek bir düşmanı olmadığını” belirtti. Açıklamasında, Avrupa’da iyi ve kötü liderlerin bulunduğunu, bazı liderlerin “aptalca” kararlar aldığını ve kıtanın birçok açıdan iyi iş çıkarmadığını savundu. Trump, Ukrayna konusunda “Avrupa konuşuyor ancak icraat yapmıyor. Savaş sadece devam ediyor” diyerek, mevcut gidişatın Avrupa’yı ileride yaşanabilir olmayan bir noktaya getirebileceğini iddia etti. Göçmen politikasını da “felaket olarak nitelendirdi. Avrupa’nın göçmenlerle ilgili yaptıklarını felaket olarak değerlendiren Trump, Avrupa’ya dünyanın pek çok bölgesinden insanların göç ettiğini hatırlatarak, Avrupa’nın siyasi doğruculuk uğruna göçmenleri geri göndermek istemediğini ileri sürdü. Trump, bu duruma nasıl müdahale edeceğiyle ilgili soruya “ABD’yi yönetmek istiyorum. Avrupa’yı değil” yanıtını verdi. Avrupa’daki seçimlerde uygun gördüğü adayları destekleyip desteklemeyeceğine ilişkin soruda Trump, geçmişte bazı kişilere destek verdiğini ancak bu kişilerin Avrupa’da pek sevilmediğini söyledi. Macaristan Başbakanı Viktor Orban’a verdiği desteği örnek gösteren Trump, Orban’ın göçmen politikalarında başarılı bir yaklaşım sergilediğini savundu. Avrupa ülkelerinin kendi ülkelerini yok ettiğini iddia eden Trump, gelecekte güçlü uluslar olamayacaklarını dile getirdi. Sunucunun, bunun Avrupa ülkelerinin ileride müttefik olamayacağı anlamına gelip gelmediği sorusuna ise Trump, “Bu değişir. İdeolojileri değişecek çünkü göçle gelen insanların bambaşka ideolojisi olacak. Bu onları daha güçsüz hale getirecek” karşılığını verdi. Trump, Avrupa’nın bazı grupları incitmemeye odaklı siyasi yaklaşımının kıtanın zayıflamasına yol açtığını savunarak, “Bence yasa dışı şekilde ülkeye gelenleri göndermeliler” dedi. “Avrupa’da yaşananlar korkunç” Trump, geçmişte Avrupa’nın en güvenli ülkelerinden biri olarak görülen İsveç’in bugün “çok güvensiz” bir ülkeye dönüştüğünü savundu. Bu durumun nedenine ilişkin Trump, şunları söyledi: “Milyonlarca insanın ülkelerine akın etmesine izin verdiklerinde, bu insanların çoğu çok büyük suçlar işliyor. Yine İsveç’e bakın. İsveç’i eleştirmiyorum. İsveç’i seviyorum. İsveç halkını seviyorum. Ama suç işlenmeyen bir ülkeden, şimdi suç oranının çok yüksek olduğu bir ülkeye dönüştüler. Almanya’ya bakın. Almanya suç işlenmeyen bir ülkeydi ve Merkel iki büyük hata yaptı: göç ve enerji” Trump, “Avrupa’da yaşananların korkunç olduğunu düşünüyorum. Bu durum, bildiğimiz Avrupa’yı tehlikeye atıyor. Avrupa tamamen farklı bir yer haline gelebilir. Ve bence Avrupalılar bu konuda bir şeyler yapmalı” dedi. “Putin zayıf bir Avrupa görmek istiyor” Ukrayna’nın NATO üyeliğine ilişkin değerlendirmesinde Trump, “Putin’den çok önce, Ukrayna’nın NATO’ya girmeyeceği konusunda bir mutabakat vardı.” dedi. Zelenskiy’nin, Putin ile yaptığı ilk görüşmede Rusya’nın yasa dışı ilhak ettiği Kırım’ın geri verilmesini talep ettiğini ve NATO üyeliği istediğini söyleyen Trump, “Bunu pek de nazik bir şekilde söylemedi” şeklinde konuştu. Trump, Zelenskiy’nin eski Biden yönetiminden 350 milyar dolar aldığını belirterek, “Ve bakın ne oldu. Ülkesinin yaklaşık yüzde 25’i kaybedildi” dedi. Ayrıca, “Obama onları Kırım’ı vermeye zorladı” ifadesini kullandı. Avrupa için belirli bir vizyonu olmadığını ancak güçlü bir Avrupa görmek istediğini dile getiren Trump, “Bence Putin zayıf bir Avrupa görmek istiyor ve dürüst olmak gerekirse, bunu elde ediyor. Bunun benimle hiçbir ilgisi yok” değerlendirmesinde bulundu.
Trump, “Venezuela’da Amerikan askerleri görecek miyiz?” sorusuna, “Sizinle askeri strateji hakkında konuşmak istemiyorum” yanıtını verdi. Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro hakkında ise “Günleri sayılı” yorumunda bulunan Trump, Maduro’nun uyuşturucu taciri, suçlu, mahkum veya akli dengesi yerinde olmayan milyonlarca insanı ABD’ye yolladığını öne sürdü. Trump, “Gerçekten çok kötü insanları ülkemize gönderiyorlar ve bunu herkesten daha iyi yapıyorlar. Hapishanelerini ülkemize boşalttılar ve bu mahkumlar gerçekten çok sert insanlar” dedi. “Maduro’yu görevden almak için ne kadar ileri giderdiniz?” sorusunu yanıtlamayan Trump, “Venezuela halkının iyi muamele görmesini istiyorum” diye konuştu. Trump, 2 Eylül’de Karayipler’de uyuşturucu taşıdığı iddia edilen bir teknenin art arda iki kez hedef alınmasına ilişkin değerlendirmesinde, “Her bir tekneyi batırdığımızda 25 bin kişiyi kurtarıyoruz” dedi. ABD Başkanı ayrıca, “Ve çok yakında karada da onlara saldıracağız” ifadesini kullandı. Trump, ABD’de uyuşturucu kaçakçılığı ve ateşli silah kullanmak suçlarından 45 yıl hapis cezası alan ve Trump tarafından affedilen eski Honduras Devlet Başkanı Juan Orlando Hernandez hakkında, “Kendisini tanımıyorum. İnsanlar onun Obama/Biden tipi bir düzenlemeyle, yani tuzağa düşürüldüğünü söyledikleri dışında, onun hakkında çok az şey biliyorum” dedi.
Trump Türkiye için “güçlü ordu” yorumu Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile dost olduğunu söyleyen Trump, bazı Avrupa liderlerinin zaman zaman Erdoğan ile görüşmek için kendisinden ricada bulunduğunu belirtti. Trump, “Erdoğan benim dostum. Erdoğan ile bir sorunları olduğunda, onunla konuşamadıkları için benim kendisini aramamı istiyorlar” dedi. Trump, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile her zaman iyi anlaştığını ifade ederek, “O güçlü bir ülke ve güçlü bir ordu inşa etti” diye konuştu.
“Ortadoğu’dan üç trilyon dolar getirdim” Ortadoğu temaslarına değinen Trump, “Ortadoğu’dan 3 trilyon dolar getirdim. O seyahatte birçok Boeing uçağı sattım, 300 tane gibi. Seyahate çıktığımda aklımda tek ABD olur” dedi.
Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile iyi ilişkileri bulunduğunu söyleyen Trump, “nadir toprak elementleri ve mıknatıslarla ilgili sorunların Başkanı Şi ile çözüldüğünü” ifade etti. Trump, bazı çevrelerin kendisine yalnızca iç meselelere odaklanması gerektiğini söylediğini belirterek, “Çözdüğüm savaşların çoğu Oval Ofis’teki masamda, telefonda çözüldü biliyor musun?” dedi.
“Sigorta şirketleri fakir” Trump, ABD ekonomisi hakkında yaptığı değerlendirmede, “Tam bir karmaşa devraldım. Ben göreve geldiğimde fiyatlar tüm zamanların en yüksek seviyesindeydi. Fiyatlar önemli ölçüde düşüyor” ifadelerini kullandı. Ekonomiye kaç puan vereceği sorulduğunda Trump, “A+” yanıtını verdi; mevcut kabinesini “harika” olarak tanımladı ve ilk kabinesinden daha iyi olduğunu dile getirdi. Trump, faiz oranlarıyla mücadele ettiklerini söyleyerek, “Bu ülke çok iyi gidiyor. Yıllar önce bizi terk eden otomobil şirketleri geri dönüyor. Yapay zeka daha önce hiç görülmemiş seviyelere ulaşıyor. Ülkenin pek çok yerinde fabrikalar açılıyor, ABD’de 18 trilyon dolarlık yatırım var” diye konuştu. Sağlık sistemine ilişkin Trump, şu değerlendirmeyi yaptı: “Demokratlar, sigorta şirketlerinin zengin olması için kuruldu. Bence Demokratlar bunu bu nedenle yaptı. Onlara trilyonlarca dolar ödendi. Demek istediğim çok basit. Sigorta şirketlerine hiçbir şey ödemek istemiyorum. Sigorta şirketlerine para yok. Parayı doğrudan insanlara ödemek ve insanların kendi sağlık hizmetlerini almalarını istiyorum”
