Ticaret Masasında Zaman Kazanma Hamlesi
ABD Başkanı Donald Trump, Çin mallarına uygulanan yüksek gümrük vergilerinin yürürlüğe girmesini 90 gün erteleyen başkanlık kararnamesini imzaladı. Karar, sürenin dolmasına yalnızca saatler kala alındı.
Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada, bu adımın ABD’li ve Çinli ticaret müzakerecilerine “anlamlı ilerleme” için ek zaman tanımayı amaçladığı belirtildi. Erteleme, geçen ay Stockholm’de yapılan ve gergin geçen son tur görüşmelerin beklenen sonucu olarak değerlendiriliyor.
Eğer uzatma kararı gelmeseydi, tarifeler Nisan ayında ticaret savaşının en sert seviyesine geri dönecekti. Taraflar, Mayıs ayında Cenevre’de başlayan müzakereler sonrası karşılıklı tarifelerin büyük kısmını askıya almış, ticarette bir “90 günlük ateşkes” ilan edilmişti.
Yeni uzatma, küresel piyasalarda kısa vadede rahatlama sağlasa da, petrol, sanayi metalleri ve tarım ürünleri ticaretinde belirsizlikleri tamamen ortadan kaldırmıyor. Washington’un Çin’den Rus petrolü alımlarını azaltma talebi ve Pekin’in ABD’den tarım ithalatını artırma şartı, masadaki en büyük pazarlık başlıkları olmaya devam ediyor.
Mayıs–Ağustos 2025 ABD–Çin Tarife Görüşmeleri Kronolojisi
| Tarih | Olay | Detaylar |
|---|---|---|
| 7 Mayıs 2025 | Cenevre Görüşmeleri | Taraflar ilk kez yüz yüze müzakerelerde bulundu. Karşılıklı olarak yüksek gümrük vergilerinin önemli kısmını durdurma konusunda mutabakat sağlandı. |
| 15 Haziran 2025 | Londra Görüşmeleri | İhracat kontrollerinde kısmi esneklik sağlandı. Yarı iletkenler ve nadir toprak elementleri üzerindeki kısıtlamalar hafifletildi, ancak “fentanil” tarifelerinde ilerleme kaydedilmedi. |
| 28 Temmuz 2025 | Stockholm Görüşmeleri | Üçüncü tur görüşmeler umutlu geçti, ancak nihai anlaşma çıkmadı. Trump, Çin’in Rusya’dan petrol ithalatı ve soya fasulyesi alımlarının artırılması konusundaki taleplerini yineledi. Çin ise fentanil ve yüksek bant genişlikli bellek çipleri üzerindeki ihracat kısıtlamalarının kaldırılmasını istedi. |
| 12 Ağustos 2025 | Süre Uzatma Kararı | Trump, Çin’e uygulanan tarifelerin 90 gün daha yürürlüğe girmesini engelleyen başkanlık kararnamesini imzaladı. Bu, ilk 90 günlük “tarife ateşkesi”nin ikinci kez uzatılması oldu. |
Bu uzatma, Mayıs’tan bu yana ikinci kez verilen 90 günlük süre anlamına geliyor. Washington ile Pekin arasındaki gümrük ateşkesi, hâlâ derin ticaret anlaşmazlıklarının gölgesinde ilerliyor.
