BS Ekonomi Bağımsız Medyasını Destekleyin
Eğer abone iseniz giriş yapınız.
Emmanuel Macron, çatışmalar sona erdiğinde Ukrayna’ya güvenlik garantileri sağlamak üzere 26 ülkenin taahhütte bulunduğunu açıkladı. Fransız Cumhurbaşkanı, çoğunluğu Avrupa ülkelerinden oluşan bu ülkelerin taahhütlerini Paris’teki bir zirvede “tam olarak” resmileştirdiklerini söyledi; ancak hepsi Ukrayna içine barış gücü konuşlandırmayı kabul etmedi. Ardından Avrupalı liderler, Rusya’ya barış anlaşması için baskıyı nasıl artırabileceklerini görüşmek üzere Donald Trump ile video konferans yaptı.
Kolumbiya Bölgesi başsavcısı, Trump yönetimini, ağustos ayında başkente Ulusal Muhafız birliklerini konuşlandırdığı gerekçesiyle dava etti. Bu adımı “zorla askeri işgal” olarak nitelendirdi. Beyaz Saray ise bu hareketin Donald Trump’ın yetkisi dahilinde olduğunu savundu. Bu haftanın başlarında bir federal yargıç, Trump’ın Los Angeles’ta kolluk kuvvetleri için Ulusal Muhafız kullanımının yasa dışı olduğuna hükmetmişti.
Danimarkalı denizüstü rüzgâr enerjisi geliştiricisi Orsted, 4 milyar dolarlık Revolution Wind projesinin yeniden başlatılması için Trump yönetimine dava açtı. Yönetim, ağustos ayında projenin yaklaşık beşte dördü tamamlanmışken “rüzgâr değirmenleri” olarak adlandırdığı projelere karşı başlattığı geniş kampanyanın parçası olarak çalışmayı durdurma emri vermişti. Orsted, bu kararın usule uygunluk ve düzenleyici yasaları ihlal ettiğini savunuyor.
Amerika Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Trump yönetiminin iki Ekvador çetesini terör örgütü olarak tanıyacağını ve Latin Amerika ülkesine 20 milyon dolarlık güvenlik taahhüdünde bulunduğunu açıkladı. Ayrıca Amerika’nın Ekvador’da bir askeri üs kurmaya hazır olduğunu söyledi. Daha önce Trump yönetimi, “uyuşturucu gemisi” olarak tanımlanan bir hedefe saldırı emri verdikten sonra Venezuela çetelerine karşı bir kampanya başlattığını açıklamıştı.
Jet2 hisseleri Perşembe günü piyasa açılışında %20’den fazla değer kaybetti. Şirket, “daha belirsiz bir tüketici ortamı” uyarısı yaptı. EasyJet ve British Airways’in ardından Britanya’nın üçüncü büyük tarifeli havayolu olan Jet2, yazın rekor kâr elde etmişti, ancak kış sezonunda bu ivme tersine döndü: kapasitesini 5,8 milyondan 5,6 milyon koltuğa düşüreceğini duyurdu.
Guyana Devlet Başkanı Irfaan Ali, genel seçimlerde zafer ilan etti. Pazartesi günkü seçimlerin resmi sonuçları henüz açıklanmasa da, Ali’nin İlerici Partisi Reuters’a göre en az 242.000 oy aldı. Ali, Guyana’nın geniş petrol rezervlerinden yararlanma sözü verdi. 800.000 nüfuslu küçük Güney Amerika ülkesi, dünyanın en yeni petrol devleti haline gelebilir.
İtalyan tasarımcı Giorgio Armani 91 yaşında hayatını kaybetti. 1975’te kendi markasını kuran Armani’nin şirketi o tarihten bu yana parfümlerden ev dekoruna kadar genişledi. En çok “Armani takımı” ve kadınlar için “power suit” ile tanınan Armani, modern iş giyiminin şeklini verdi. Tasarıma olan ilgisini 1950’lerde Milano’da bir mağazada vitrin düzenleyicisi olarak çalışırken geliştirmişti.
Rusya yeni dostlarını ağırlıyor
Cuma günü Devlet Başkanı Vladimir Putin, Rusya’nın uzak doğusundaki Vladivostok’ta düzenlenen Doğu Ekonomik Forumu’nda konuşacak. Kremlin, yatırım çekmeyi amaçlayan bu etkinliğe 70’ten fazla ülkeden temsilcilerin katılmasını bekliyor. Putin için bu forum, Rusya’nın Batı’nın onlarca yıllık baskısına meydan okuyacak yeni bir küresel düzen kurmakta olduğunu iddia etmesi için bir başka fırsat sunuyor.
Rusya’nın Ukrayna’daki savaşı devam ederken, bu yılki forumun teması “barış ve refah için işbirliği” olarak belirlendi. Ukrayna’nın müttefikleri için bu tür bir retorik utanmazlık olarak görülüyor. Ancak Putin’in yanında duran başkaları da var. Bu hafta Çin Devlet Başkanı Xi Jinping ve Kuzey Kore lideri Kim Jong Un dahil dünyanın önde gelen otokratlarıyla birlikte, İkinci Dünya Savaşı’nın sona ermesinin 80. yıldönümü vesilesiyle Pekin’de düzenlenen askeri geçit törenine katıldı.
Daha sonra Putin, Çin ve Rusya’nın, Sibirya’dan Moğolistan üzerinden Çin’e gaz gönderecek uzun süredir tartışılan bir boru hattının inşası konusunda anlaştıklarını ileri sürdü. Çin bu konuda bir yorum yapmadı, ancak Rusya’nın yeni ortaklıklarının giderek arttığı görülüyor.
Amerika’nın yüksek riskli istihdam verisi
Geçen ay açıklanan istihdam verileri, Amerikan ekonomisi için tatsız bir sürpriz içeriyordu. Temmuz ayında istihdam artışı beklentilerin çok altında kalmış, ayrıca önceki aylara ait güçlü veriler aşağı yönlü revize edilmişti. Bir önceki hafta faiz indirimi için başarısız bir şekilde bastıran iki Fed guvernörü, Chris Waller ve Michelle Bowman, bu tabloyla haklı çıkmış göründü. Kendi politikalarının ekonomiye zarar verdiği düşüncesine öfkelenen Donald Trump ise bu verileri hazırlayan Çalışma İstatistikleri Bürosu’nun başkanı Erika McEntarfer’i görevden aldı.
Dolayısıyla, Cuma günü açıklanacak Ağustos ayı istihdam verileri her zamankinden daha yakından izlenecek. Tahminlere göre ekonomi yaklaşık 75.000 yeni iş yarattı, bu da Temmuz ayıyla neredeyse aynı seviyede. Ancak Perşembe günü bordro şirketi ADP, özel sektörün beklentilerin altında kalarak yalnızca 54.000 kişiye istihdam sağladığını açıkladı. İşsizlik maaşı başvuruları da hafif artış gösterdi. Bu tablo, Trump’ın istediği gibi, Fed’in bu ay faiz indirimine gitme ihtimalini güçlendiriyor. Trump ise zayıf ekonomik verileri “sahte haber” olarak nitelendirme eğiliminde olabilir.
Sağcı Koreliler gözlerini Amerika’ya çeviriyor
Cuma ve Cumartesi günü, Güney Kore’nin başkenti Seul’ün kuzeyinde yer alan Ilhan’da sağcı Evanjelik Hristiyanlar bir araya gelecek. “Build Up Korea” adlı gençlik etkinliğine katılacak olan bu grup, yeni nesil Korelilere “ulusal kimlik ve değerler” aşılamayı amaçlıyor. İlham kaynağı olarak ise Amerikalı sağcı isimler öne çıkıyor: Hıristiyan milliyetçisi ve kışkırtıcı bir figür olan Charlie Kirk ile çok sayıda çürütülmüş komplo teorisini yayan Jack Posobiec.
Yaşlı Koreliler de Amerikalı sağcıları örnek alıyor. Amerika’daki MAGA hareketine benzer şekilde, Kore bayrağına atfen adlandırılan Taegeukgi hareketi—protestolarda Amerikan ve İsrail bayraklarıyla birlikte salladıkları Kore bayraklarından adını alıyor—internetteki komünist sızma üzerine komplo teorilerine takılıp kalıyor ve demokratik düzeni bozan bir ismi yüceltiyor: Geçtiğimiz Aralık ayında başarısız bir darbe girişiminde bulunan, görevden alınmış eski Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol. Bu gruplar sık sık Seul sokaklarına çıkarak onun masumiyetini savunuyor.
Ayrıca Amerikan ve Güney Kore askerlerinin uzun yıllardır kullandığı “gatchi gapshida” ifadesini benimsemeye başladılar. “Birlikte gidiyoruz” anlamına gelen bu söz, iki ülkenin sağcıları için hiç bu kadar gerçek olmamıştı.
Britanya siyasetinin geleceği
Britanya’nın popülist sağındaki yeni parti Reform UK, Cuma günü Birmingham’da iki günlük bir konferans için toplanıyor. Partinin lideri Nigel Farage, “Britanya’nın bir sonraki başbakanı” olarak selamlanacak. Parti sadece dört milletvekiline sahip olsa da bu ihtimal hayal ürünü değil.
Anketlere göre Reform UK, seçmenlerin %31’inin desteğini alarak ülke genelinde önde gidiyor. Basit bir hesapla, ulusal düzeydeki oy kaymalarına göre yarın seçim yapılsa Reform’un parlamentoda çoğunluğu kazanma ihtimali beşte bir civarında. Reform’un durgun Muhafazakârlarla birleşmesi halinde ise muhtemelen çoğunluğu elde edecekleri öngörülüyor.
Konferansta tek bir politika önceliği öne çıkacak: Britanya’ya tüm düzensiz göçü sona erdirme ve Donald Trump’tan esinlenen kitlesel sınır dışı programıyla bunu destekleme sözü. Bir zamanlar Farage’ın takipçileri “çılgın” ya da “aykırı” olarak görülüyordu. Yakında ülkenin yönetimini ele geçirebilirler.
