BS Ekonomi Bağımsız Medyasını Destekleyin
Eğer abone iseniz giriş yapınız.
İsrail Savunma Kuvvetleri, askerlerinin Gazze Şehri’nin eteklerinde olduğunu ve planlanan saldırıyı başlatmaya hazırlandığını açıkladı. Operasyon öncesinde 60.000 yedek asker göreve çağrıldı, hâlihazırda görevde olan 20.000 askerin hizmet süresi uzatıldı. İsrail içinde muhalefetle karşılaşan bu plan, yüz binlerce Gazzelinin bölgenin güneyine zorla yerleştirilmesini öngörüyor.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Ukrayna’ya verilecek herhangi bir güvenlik garantisinin Kremlin’in onayına tabi olacağını, bu nedenle fiilen geçersiz kalacağını söyledi. Bu açıklama, geçtiğimiz Cuma günü Donald Trump’la görüşen Vladimir Putin’in, Avrupa ve ABD’nin güvenlik garantilerini kabul ettiği yönündeki Trump yönetimi açıklamalarıyla çelişti.
Başkan Trump, Joe Biden tarafından atanmış Fed Yönetim Kurulu üyesi Lisa Cook’un istifasını istedi. Bu talep, federal konut finansmanı denetçisi Bill Pulte’nin Cook’u ipotek dolandırıcılığıyla suçlamasının ardından geldi. Trump, Adalet Bakanlığı’na soruşturma çağrısı yapılmasını destekliyor. Başkan, aynı zamanda faizleri düşürmesi için Fed Başkanı Jerome Powell ve merkez bankası üzerinde baskı kampanyası yürütüyor.
Amerikalı perakende zinciri Target’ın hisseleri, şirketin operasyon müdürünün (COO) yakında CEO koltuğuna oturacağının duyurulmasıyla geriledi. Şirket, satışlardaki düşüşü tersine çevirmesi için baskı altında. Bazı yatırımcılar, dışarıdan getirilecek bir ismin daha etkili olabileceğini düşünüyor. Target daha önce beklenenden iyi kâr açıklamış olsa da, satışlar geçen yıla göre %0,9 düşüş göstermişti.
Britanya’nın yıllık enflasyon oranı, Haziran’daki %3,6’dan Temmuz’da %3,8’e yükselerek son 18 ayın zirvesine çıktı. Artışta ulaştırma maliyetleri etkili oldu. İngiltere Merkez Bankası’nın yakından izlediği hizmet enflasyonu %5’e çıktı. Bu gelişme, bankanın yakında faiz indirimi yapabileceğine dair beklentileri zayıflattı.
Teknoloji hisseleri üst üste ikinci gün değer kaybetti. NASDAQ endeksi Çarşamba günü yaklaşık %0,7 gerileyerek kapanırken, Salı günü %1,4 düşmüştü. S&P 500 ise %0,2 kayıp yaşadı. Palantir ve Nvidia hisseleri gün içinde gerileyenler arasındaydı. Satış baskısı, yapay zekâ şirketlerinin yüksek değerlemelerinin bir balona dönüşebileceği endişeleriyle bağlantılı.
Danimarka, kitap okumayı teşvik etmek için kitaplarda Katma Değer Vergisi’ni kaldıracak. OECD’nin son raporuna göre, Danimarkalı 15 yaşındaki gençlerin %24’ü basit metinleri anlamakta zorlanıyor. Hükümet, dünyadaki en yüksek oran olan %25 satış vergisinin bu “okuma krizine” katkıda bulunduğunu söyledi. Bu adımın yıllık bütçeye maliyetinin yaklaşık 330 milyon kron (52 milyon dolar) olması bekleniyor.
Powell’ın zirveden son bakışı
Dünyanın en büyük para politikası buluşması olan Jackson Hole, Wyoming’deki yıllık konferansa merkez bankacılığının tüm “yıldız isimleri” akın ediyor. Ancak en çok ilgiyi yine Amerika Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell görecek. Son yıllarda Kansas City Fed’in düzenlediği bu toplantılarda Powell’ın konuşmaları hep ana etkinlik oldu. 2024’te yaptığı konuşmada, enflasyonun nihayet gerilemeye başladığı görülürken faiz indirimlerinin zeminini hazırlamıştı. O zamandan bu yana politika faizi bir puan düşerek %4,5’e indi.
Powell’ın bu yılki konuşması ise görev süresindeki son zirve konuşması olacak; Fed başkanlığı dönemi Mayıs 2026’da sona eriyor. Son 12 ayda ise Amerika’nın makroekonomisi daha da zor okunur hale geldi. Tarifeler enflasyonu yukarı çekiyor ama belki sadece geçici olarak. Göçteki keskin yavaşlama işgücü arzını daraltıyor. Ve Beyaz Saray’dan Fed üzerindeki baskı, en azından Nixon döneminden bu yana görülmemiş düzeyde yüksek.
Walmart doları esnetiyor
Gelir açısından dünyanın en büyük şirketi olan Walmart, Perşembe günü kazançlarını açıklayacak. Otomotiv hariç ABD’deki perakende harcamalarının onda birini alan Walmart’ın sonuçları, hem Amerikan tüketici güveni hem de tarifelerin etkisi için iyi bir gösterge niteliğinde.
Analistler, Walmart’ın yılın ikinci çeyreğinde gelirlerini geçen yılın aynı dönemine göre %4 artırmasını bekliyor. Şirketin düşük fiyatları, enflasyon baskısı altında kalan müşterileri çekmeye devam ediyor. Bu sonuç, bu hafta açıklama yapan Amerikalı rakiplerinden ayrışacak: Target’ın gelirleri aynı dönemde geriledi; Home Depot’un satışları ise arttı ama analist beklentilerini karşılamadı. Her iki perakendeci de tarifeler nedeniyle artan maliyetleri gerekçe gösterdi.
Walmart ise ticaret fırtınasını daha iyi atlatabilecek görünüyor. Şirket tedarik zincirlerini Çin’den çeşitlendirdi ve bazı üretim faaliyetlerini ülke içine taşıdı. Ayrıca devasa mağaza ağına rağmen e-ticarete ağırlık veriyor. Walmart’ın çevrim içi satışları yılda %20 büyüyor; bu, Amazon’un hızının iki katı.
İtalya’nın banka savaşı
Milano merkezli yatırım bankası Mediobanca’nın hissedarları, Perşembe günü İtalya’nın finans sektöründe geniş yankılar yaratabilecek bir oylama yapacak. Mediobanca, dünyanın en eski bankası olan Monte dei Paschi di Siena’nın (MPS) devralma teklifinin hedefi konumunda. Ancak Mediobanca yönetimi, bunun yerine ülkenin en büyük sigorta şirketi Generali’nin özel bankacılık kolu Banca Generali’yi bünyesine katmayı planlayarak bu devralmayı engellemeyi umuyor.
ECB’nin Pazartesi günü onay verdiği 6,3 milyar euroluk (6,8 milyar dolar) anlaşma, Mediobanca’nın değerini MPS’nin teklifinin çok üzerine çıkaracak. Zira Toskana merkezli MPS’nin önerisi, halihazırda 17,5 milyar euroluk piyasa değerine sahip Mediobanca’nın altında kalıyor.
Banca Generali anlaşmasının hissedarlar tarafından onaylanması, Giorgia Meloni’nin muhafazakâr hükümetine yakın iki yatırımcının planlarını da bozacak: inşaat patronu Francesco Gaetano Caltagirone ve Del Vecchio ailesinin yatırım fonu. İkisi de MPS’nin devralma girişimini destekliyor, ancak aynı zamanda Mediobanca’nın en büyük hissedarları arasında yer alıyor ve oyları sonucu belirleyebilir.
Britanya’nın göç karmaşası
Perşembe günü Britanya İçişleri Bakanlığı, Sir Keir Starmer hükümeti açısından siyasi açıdan hassas bir konu olan göçle ilgili istatistikleri açıklayacak. Özellikle, ülkede yasal kalma hakkı bulunmadığı için kendi ülkelerine geri gönderilenlerin sayısı paylaşılacak. 5 Temmuz 2024’ten sonraki bir yılda 9.115 zorunlu geri dönüş gerçekleşti; bu rakam bir önceki yıla göre %24 artış anlamına geliyor.
Genel olarak net göç, hükümetin öğrenci ve işçilere vize almayı kolaylaştırmasının ardından 2020 sonrası hızla yükselmişti. Ancak kuralların sıkılaştırılmasıyla son dönemde düşüş yaşandı. Buna karşın Manş Denizi’ni aşarak İngiltere’ye ulaşan sığınmacıların sayısı arttı ve göçün kontrolden çıktığı yönündeki iddiaları güçlendirdi. Sığınmacılar için geçici konaklama olarak kullanılan otellerin önündeki protestolar, zaman zaman neo-Nazilerin katılımıyla şiddete dönüştü.
Hükümet, yeni açıklanacak verilerin “doğru yönde” işaretler sunmasını ve konunun yarattığı siyasi baskıyı hafifletmesini umuyor.
Downing Street’te kâbus
Britanya başbakanı düşünülemez bir kararla karşı karşıya. Kocası Fransız Guyanası’nda kaçırıldığında, onu rehin alanlar hayatını kurtarması için istifa etmesini talep ediyor. Netflix’te Perşembe günü yayımlanan siyasi gerilim dizisi **“Hostage”**te, başbakan ailesiyle ülke arasında seçim yapmak zorunda kalıyor.
İngiliz oyuncu Suranne Jones, hem şantajla hem de sağlık sistemi krizi ve Fransa Cumhurbaşkanı’yla (gizemli tavırlarıyla Julie Delpy tarafından canlandırılıyor) yaşanan göç tartışmasıyla uğraşan Britanya liderini canlandırıyor. Aynı zamanda yapımcı olan Jones, diziyi çekerken “asla başbakan olmak istemezdim” sonucuna vardığını söylüyor.
Senaryosunu, 2015 yapımı “Bridge of Spies” filminin ortak yazarlarından Britanyalı senarist Matthew Charmanın kaleme aldığı dizi, sürprizlerle dolu. Günümüzün tartışmalarına göndermeler içerse de, şantaj ve intikam hikâyesi diziyi aynı anda hem sürükleyici hem de gerçeklerden kaçış sunan bir yapım haline getiriyor.
