BS Ekonomi Bağımsız Medyasını Destekleyin
Eğer abone iseniz giriş yapınız.
İsrail, Gazze’ye yapılan yardım teslimatlarını yeniden başlatacağını ve bölgedeki ateşkese uymaya devam edeceğini açıkladı. Daha önce Hamas’ı ateşkesi ihlal ederek İsrail askerlerine ateş açmakla suçlayan İsrail, yardım akışını durdurmuş ve hava saldırıları düzenlemişti. Bu saldırılarda 26 kişi hayatını kaybetmişti. Hamas ve İsrail, 10 Ekim’de başlayan ateşkesi karşılıklı olarak ihlal etmekle suçlasa da her iki taraf da ateşkesin sürmesini istediğini ifade ediyor.
Amerika Savunma Bakanı Pete Hegseth, Amerikan ordusunun Cuma günü uyuşturucu kaçakçılığı yaptığı iddia edilen bir tekneyi vurduğunu ve saldırıda üç kişinin öldüğünü söyledi. Hegseth, söz konusu teknenin Kolombiyalı silahlı bir grupla bağlantılı olduğunu iddia ederek bu tür çeteleri “Batı Yarımküre’nin El Kaidesi” diye nitelendirdi. Amerika, Eylül ayından bu yana bu tür gemilere yedinci hava saldırısını gerçekleştirmiş oldu.
Amerika genelinde dört ay sonra ikinci kez düzenlenen “No Kings” (Krallar Yok) protestolarında milyonlarca kişi sokaklara çıktı. Göstericiler, Trump yönetiminin göçmenleri sınır dışı etme politikalarına ve yönetimin otoriterleştiği yönündeki endişelere tepki gösterdi. Organizatörler, ülke genelinde yaklaşık 7 milyon kişinin protestolara katıldığını açıkladı. İngiltere ve İspanya gibi bazı ülkelerde de dayanışma protestoları düzenlendi.
Çin lideri Şi Cinping, Tayvan’ın ana muhalefet partisi Kuomintang’ın (KMT) yeni lideri seçilen Cheng Li-wun’u tebrik etti. Şi, KMT’nin “ulusal yeniden birleşme sürecini ilerleteceğini” umduğunu söyledi. Anakara Çin ile daha yakın ilişkileri savunan KMT, bu açıklamayı memnuniyetle karşılarken, iktidardaki Demokratik İlerici Parti (DPP) ise Çin’i parti seçimlerine müdahale etmekle suçladı. KMT suçlamayı reddetti.
Afganistan ve Pakistan, Katar’da bir hafta süren çatışmaların ardından ateşkes anlaşması imzaladı. Onlarca kişinin ölümüne yol açan sınır gerilimi sonrası iki ülkenin bu ay içinde Türkiye’de yeniden görüşmesi bekleniyor. Pakistan, Afganistan’ın kendi topraklarında saldırılar düzenleyen militanları barındırdığını iddia ediyor. Afganistan ise benzer suçlamaları Pakistan’a yöneltiyor.
Gucci’nin sahibi olduğu lüks grubu Kering, güzellik birimini dünyanın en büyük kozmetik şirketi L’Oréal’e satmaya hazırlanıyor. Yaklaşık 3.4 milyar euro (4 milyar dolar) değerindeki satışın, Eylül ayında Renault’nun eski CEO’su Luca de Meo’nun göreve gelmesinin ardından gruptaki ilk büyük yeniden yapılanma adımı olacağı belirtiliyor. De Meo’nun hedefi, son yıllarda performansı düşen Kering’i yeniden kârlı hale getirmek.
Maskeli saldırganlar, Fransa’nın taç mücevherlerinin kalan parçalarının sergilendiği Louvre Müzesi’ndeki Apollo Galerisi’nden dokuz mücevher çaldı. Soygun, pazar sabahı müze açıldıktan kısa süre sonra gerçekleşti ve ardından müze kapatıldı. Fransa İçişleri Bakanı Laurent Nuñez, çalınan eserlerin “biçilemez değerde” olduğunu söyledi.
Çin’in yöneticileri planlarını açıklıyor
Sadakat ve “iffet” eksikliği gerekçesiyle birkaç generalin tasfiye edilmesinin ardından küçülen Çin yönetim elitleri, Komünist Parti’nin “dördüncü plenum” toplantısı için pazartesi günü Pekin’de bir araya geliyor. Toplantıda Çin’in bir sonraki beş yıllık planının taslağı gözden geçirilecek. Ülkenin liderleri, 2026–2030 dönemi için resmî bir büyüme hedefi belirleyip belirlemeyeceklerine karar vermek zorunda.
Bu sırada Çin ekonomisinin de içinde bulunduğu yılı atlatması gerekiyor. Pazartesi günü açıklanacak verilerin, Çin ekonomisinde son çeyrekte büyümenin yavaşladığını göstermesi bekleniyor. Perakende satışlar zayıf seyrederken, sermaye tahsisinin verimliliğini artırmayı amaçlayan aşırı kapasiteyle mücadele kampanyası yatırımların akışını zayıflatmış görünüyor. Beklenenden güçlü gelen ihracat şu ana kadar açığı kısmen kapatsa da Amerika ile yeniden alevlenen ticaret gerilimleri nedeniyle bu büyüme kaynağına güvenmek zor. Görünen o ki, Çin için gelecek beş yıl yavaş bir başlangıçla açılabilir.
Avustralya başbakanı Donald Trump ile görüşüyor
Donald Trump, pazartesi günü Washington’da Avustralya Başbakanı Anthony Albanese ile bir araya gelecek. Amerika, Joe Biden döneminde imzalanan ve Avustralya ile Britanya’yı kapsayan AUKUS adlı denizaltı inşa anlaşmasını gözden geçiriyordu. Anlaşma kapsamında Amerika’nın Avustralya’ya beş adede kadar nükleer güçle çalışan denizaltı satması bekleniyor. Trump’ın bu projeye desteğini görüşme sırasında teyit etmesi öngörülüyor.
Karşılığında Albanese de bazı taahhütlerde bulunacak. Amerika’ya kritik mineraller tedarik etmeyi teklif etmesi ve Avustralya emeklilik fonlarını Amerika’da yatırım yapmaya teşvik etmesi bekleniyor. Ayrıca savunma harcamalarını artırma sözü de verdi.
İkili gündemlerinde Çin’i de ele alacak. Albanese, Çin’in Pasifik’te nüfuz alanını genişletmesine karşı koyuyor. Avustralya, Çin’in ada ülkeleri üzerinde toprak veya kritik altyapı erişimi elde etmesini engellemek amacıyla Pasifik adalarıyla bir dizi anlaşma imzaladı. Bu anlaşmalardan sonuncusu, Avustralya ile Papua Yeni Gine arasında imzalanan ve Soğuk Savaş’tan bu yana Asya’daki ilk yeni askerî ittifak olma özelliği taşıyor.
Gazze’de ateşkes pamuk ipliğine bağlı
Beklendiği gibi, Donald Trump’ın sağladığı ateşkes anlaşmasının Gazze’de kalıcı olmasını sağlamak zorlaşıyor. Cumartesi günü Amerikan Dışişleri Bakanlığı, “Hamas tarafından Gazze halkına karşı yakın zamanda gerçekleşmesi muhtemel bir ateşkes ihlali” uyarısında bulundu. Ayrıntılar belirsizliğini koruyor ancak açıklama, Amerika’nın Hamas’a karşı sabrının tükenmeye başladığına işaret ediyor. Hamas, rakiplerini avlayarak Gazze’de kontrolünü yeniden tesis etmeye çalışıyor—Donald Trump da salı günü bu kampanyayı neredeyse açıkça onaylamıştı. Yabancı bir barış gücünün Gazze’ye konuşlandırılmasının ise hâlâ aylar alması bekleniyor.
Bu arada Hamas, Gazze’de esaret altında ölen rehinelerin naaşlarını İsrail’e teslim etmeyi sürdürüyor. Cumartesi gecesi iki kişinin daha cansız bedeni iade edildi. Hamas, arabuluculara geriye kalan 16 cesedin bulunmasının zaman alabileceğini iletti, ancak İsrailli yetkililer bunun anlaşmanın ihlali olduğunu savunuyor. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Cumartesi günü yaptığı açıklamada, Gazze ile Mısır arasındaki Refah sınır kapısının Hamas yükümlülüklerini yerine getirene kadar kapalı kalacağını söyledi.
Amerika’daki hükümet kapanmasında sona doğru değil, çıkmaza doğru gidiliyor
Pazartesi günü itibarıyla Amerika’daki federal hükümetin kapanması, ülke tarihinin en uzun üçüncü kapanması olacak. Ancak taraflardan hiçbirinin geri adım atmaya niyeti yok. Senato’daki Demokratlar, hükümeti geçici olarak finanse etmeye yönelik kısa vadeli harcama tasarısını onuncu kez reddetti. Demokratlar, Cumhuriyetçilerin sağlık sigortası kapsamını genişleten vergi kredilerini sürdürmeyi kabul etmeden anlaşmaya yanaşmayacaklarını söylüyor.
Bu çıkmaz karşısında Trump yönetimi, Demokrat kongre üyeleri üzerindeki baskıyı artırmanın yollarını arıyor. 15 Ekim’de yönetim, kapanmaya rağmen 1,2 milyon askeri personelin maaş çeklerinin ödenmesini sağladı ve böylece Demokratların kullanabileceği eleştiri alanlarından birini kapattı. Yönetim ayrıca şimdiye kadar 4.100 federal çalışanı işten çıkardı ve toplamda en az 10.000 devlet kadrosunu daha kesmeyi planlıyor. Ancak bu tür tehditler, Demokratların tavrını yumuşatmak yerine daha da sertleştirmiş görünüyor. Önümüzdeki günlerde çok sayıda oylama bekleniyor, fakat bunların kapanmayı sona erdirmesi pek olası değil.
