BS Ekonomi Bağımsız Medyasını Destekleyin
Eğer abone iseniz giriş yapınız.
Volodimir Zelenskiy, Rus güçlerinin son günlerde, bir madencilik kasabası olan Dobropillia yakınlarında Ukrayna’nın doğu cephesinde ilerleme kaydettiğini doğruladı. Bu ihlal, Donald Trump’ın Rus mevkidaşı Vladimir Putin’le yapacağı zirveden hemen önce geldi. Bu arada Avrupa liderleri, Ukrayna’nın “toprak bütünlüğüne” saygı gösterilmesi gerektiğini vurgulayan bir açıklama yayımladı. Trump kısa süre önce bir ateşkes anlaşmasının “bazı toprak takaslarını” gerektireceğini öne sürmüştü.
Amerika’da temmuz ayı enflasyonu yıllık bazda %2,7 ile yüksek seviyede sabit kaldı. Analistler, Trump’ın tarifelerinin fiyatları daha fazla yukarı iteceklerini öngörmüştü. Gıda ve enerjiyi dışlayan çekirdek enflasyon %2,9’dan %3,1’e çıktı; ancak artış, gerileyen akaryakıt fiyatlarınca dengelendi. Yatırımcıların daha erken bir faiz indirimi beklemesiyle S&P 500 endeksi rekor kırdı.
Birleşmiş Milletler, Gazze’de altı gazetecinin öldüğü İsrail saldırısını kınadı. Gazetecilerin tamamı El Cezire için çalışıyordu. İsrail ordusu, gazetecilerden Anas el-Şerif’i hedef aldığını ve onun Hamas üyesi olduğunu iddia etti; bu iddiayı destekleyecek çok az kanıt sundu. Avustralya Başbakanı Anthony Albanese ise İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun Gazze’deki acı konusunda “inkâr” içinde olduğunu söyledi.
Hong Kong Borsası, iflas eden Çinli emlak devi Evergrande’ı borsadan çıkaracak. Şirketin hisseleri Ocak 2024’ten bu yana, Hong Kong mahkemesinin tasfiye kararı sonrasında işlem görmüyordu. O dönemde firma dünyanın en borçlu inşaat geliştiricisi konumundaydı. Salı günü yapılan ayrı bir bildirimde, tasfiye memurları borcun daha önce düşünülenden bile büyük olduğunu belirtti.
Terraform Labs’ın kurucusu—token’ı TerraUSD 2022’de çökmüştü—iki dolandırıcılık suçlamasını kabul etti ve 19 milyon dolardan fazla tutarı iade etmeyi kabul etti. Güney Kore vatandaşı Do Kwon, TerraUSD’yi sabit tutması gereken fiyatlama algoritmasını yanlış tanıttığını itiraf etti. Karşılığında New York’taki federal savcılar 12 yılı aşmayan bir hapis cezası önerdi.
ABD Adalet Bakanlığı, Haiti’li çete lideri Jimmy “Barbecue” Chérizier ve bir Amerikalı ortağı hakkında hazırlanan iddianameyi kamuoyuna açıkladı. İkili, yaptırımları ihlal ederek Chérizier’in çetesine para aktarmak için komplo kurmakla suçlanıyor. Chérizier’in kurduğu çete ittifakı, Haiti’nin başkenti Port-au-Prince’in büyük kısmını kontrol ediyor; Trump yönetimi bu oluşumu terör örgütü olarak değerlendiriyor. Öte yandan BM, Haiti için hazırlanan insani yardım planının ciddi şekilde yetersiz finanse edildiğini bildirdi.
Çin, Çekya Cumhurbaşkanı ile tüm temaslarını “durduracağını” açıkladı. Petr Pavel, Temmuz ayında Hindistan’da Tibet’in ruhani lideri Dalay Lama ile görüşmüştü; Çin onu ayrılıkçı olarak görüyor. Çekler sıklıkla Çin’in insan hakları sicilini eleştiriyor ve ülke Tayvan’la temaslarını sürdürüyor; bu da Pekin’i daha da öfkelendiriyor.
Avrupa’nın Trump’a Ukrayna çağrısı
Donald Trump, Cuma günü Alaska’da Vladimir Putin’le buluştuğunda Ukrayna’yı “satacak” mı? Avrupalıların en büyük endişesi bu. Zararın sınırlandırılması için son bir girişim olarak, Almanya Şansölyesi Friedrich Merz Çarşamba günü Avrupa’nın en önemli liderleriyle birlikte Trump ve yardımcısı J.D. Vance’i, ayrıca Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy’yi bir araya getirecek sanal bir zirve düzenledi. Amaç, Amerika başkanını “manipülatif” Rus mevkidaşıyla yapacağı karşılaşmaya karşı sağlamlaştırmak ve birleşik bir Avrupa cephesi sunmak.
Avrupalılar özellikle, “toprak takasları” çağrısı yapan Trump’ın, Putin ateşkese razı olmadan önce Rusya’nın işgal altında tuttuğu Ukrayna topraklarının bir kısmını vermeyi kabul etmemesini güvence altına almak ve barışın korunması için Ukrayna’ya çelik gibi güvenlik garantilerinin gerekeceğine onu ikna etmek istiyor. Merz ayrıca Alaska’daki buluşmaya Zelenskiy’nin son dakika davetini koparmaya hevesli. Trump’ın bu ihtimale şüpheyle baktığı anlaşılıyor. Ancak Amerika başkanı, her şey bir yana, öngörülemezliğiyle biliniyor.
Çarşamba günü Meksika’nın istatistik kurumu INEGI, son iki yıla ilişkin yoksulluk verilerini yayımlayacak. Gelirin yanı sıra sağlık hizmetlerine, eğitime ve diğer hizmetlere erişimi de dikkate alan verilerin, karma bir tablo ortaya koyması bekleniyor. 2017–2022 arasında nüfus içinde yoksulluk oranı %42’den %36’ya geriledi; ancak aşırı yoksullukta hafif bir artış görüldü ve sağlık hizmetlerine erişim çöktü.
Yakın tarihli bir anket, hane gelirlerinin 2022–2024 arasında yaklaşık %11, iktidardaki Morena partisinin ilk dönemi olan 2018–2024 arasında ise yaklaşık %16 arttığını bildirdi. Yeni veriler, bunun yoksullukta gerçek iyileşmelere dönüşüp dönüşmediğini netleştirecek. Hükümet, yoksulluktaki düşüşü çok övülen nakit transferlerine bağlıyor. Bunlar yardımcı oldu ve Morena’yı oldukça popüler kıldı; yine de veriler, ücret artışlarının gelirleri yükseltmede daha büyük rol oynamış olabileceğine işaret ediyor.
Kalıcı ilerleme için Meksika’nın yardımlardan fazlasına ihtiyacı var. Yoksulluğun daha da azaltılabilmesi için daha iyi kamu hizmetleri ile daha resmi ve daha iyi ücretli işler hayati önem taşıyor.
Norveç’in varlık fonu İsrailli şirketlerle bağlarını kesiyor
Norveç Merkez Bankası (Norges Bank) yetkilileri, Çarşamba günü ülkenin 2 trilyon dolarlık petrol fonunun amacını tartışmak üzere kamuya açık bir toplantı yapacak. Bundan birkaç gün önce, dünyanın en büyük egemen varlık fonu olan söz konusu fon, Gazze’deki savaş ve Batı Şeria’daki koşullar nedeniyle bazı İsrailli şirketlerdeki paylarını satacağını ve İsrailli varlık yöneticilerinden parasını çekeceğini duyurdu. İkinci çeyrekte getirinin %6,4 arttığını da açıklayan fon, elden çıkarılması hedeflenen şirketlerin bölgedeki faaliyetleriyle bağlantılı “kabul edilemez risk” taşıdığını belirtti.
Bu inceleme, Norveç Maliye Bakanlığı’nın talebi üzerine yapıldı; karar aynı zamanda Batılı hükümetlerin İsrail’in askeri harekâtına yönelik tutumlarını sertleştirdiği bir döneme denk geldi. Avustralya, Britanya, Kanada ve Fransa, Eylül ayında bir Filistin devletini tanıma niyetinde olduklarını son dönemde ifade etti. Almanya, Gazze’de kullanılabilecek askeri ekipmanların İsrail’e ihracatını durdurdu. Yine bu hafta sekiz Avrupa ülkesi, İsrail’in Gazze Şehri’ndeki işgalini yoğunlaştırma planını kınadı.
Para aşkı satın alabilir mi?
“Evlilik bir iş anlaşmasıdır,” diyor New York’ta gösterişli bir ajansın profesyonel çöpçatanı Lucy (Dakota Johnson). Kendini “ebedî bekâr” olarak tanımlayan Lucy romantizmi küçümsüyor—ta ki beş parasız eski sevgilisi John (Chris Evans) ile çekici milyoner Harry (Pedro Pascal) arasında bir aşk üçgenine sıkışana kadar.
“Materialists” (Maddeciler), bu hafta sonu Britanya’da vizyona giren ve Amerika’da hâlihazırda gösterimde olan açık sözlü bir romantik komedi. 2024’te Oscar’larda en iyi film dalında aday olan ilk filmi “Past Lives” ile tanınan Celine Song tarafından yazılıp yönetildi. Film, ağırbaşlı bir ölçülülükle modern flörtün kofluğunu inceliyor. Lucy, maddi varlıklara duyduğu arzu ile sevgi görme isteği arasında kalıyor. Para ve aşk, romantik anlatılarda uzun zamandır iç içe—ve çoğu zaman birbiriyle çatışma hâlinde. Türün önde gelen ismi Jane Austen’ın “Aşk ve Gurur”da yazdığı gibi: “Genel kabul görmüş bir gerçektir ki, hatırı sayılır bir servetin sahibi olan bekar bir erkek mutlaka bir eş arayışı içindedir.”
