Tesla’nın hisseleri, Perşembe günü 150 milyar dolarlık değer kaybının ardından, Cuma günü erken işlemlerde %5 yükseldi. Bu toparlanma, Beyaz Saray yetkililerinin Donald Trump ile Elon Musk arasındaki gerilimi azaltmak için bir görüşme planladıklarının açıklanmasıyla geldi. İkilinin ilişkisi bu hafta çöktü: Trump, Musk’ın şirketlerine verilen federal sözleşmeleri kesmekle tehdit etti. Bunun üzerine, kısa süre önce yönetimden ayrılan Musk, başkanın azledilmesi çağrısında bulundu.
Rusya, başkent Kiev dahil olmak üzere Ukrayna genelinde kentlere yönelik bir hava saldırısı dalgası başlattı. Yerel yetkililere göre en az beş kişi hayatını kaybetti. Bu saldırılar, Ukrayna’nın Rusya topraklarının derinliklerine düzenlediği ve 40’tan fazla uçağa zarar verdiği baskının ardından geldi. Öte yandan Trump, bir ateşkese dair kuşkularını dile getirerek, tarafların “bir süre savaşmasının” “ayrılmalarından daha iyi olabileceğini” söyledi.
Bir yargıç, Trump yönetiminin uluslararası öğrencilerin Harvard’a girişini yasaklayan kararını geçici olarak durdurdu. Trump, bu yasağın gerekçesini ulusal güvenlik olarak göstermişti; üniversite ise bunun Anayasa’nın Birinci Ek Maddesi’ne aykırı olduğunu ve hükümetin, Harvard’ın müfredat ve yönetim üzerindeki kontrol çabalarına direnişine karşı bir “intikam girişimi” olduğunu savundu. Trump, haftalardır süren mücadele kapsamında üniversitenin 3 milyar dolardan fazla kamu fonunu zaten iptal etmişti.
Rusya Merkez Bankası, politika faizini tam bir puan indirerek %20’ye çekti. Banka, savaşın neden olduğu yüksek enflasyonla mücadele etmek için sıkı para politikası uygulamaya devam ediyor. 2026 yılına kadar yıllık bazda %4 enflasyon hedefini yakalamak amacıyla “para koşullarını gerektiği kadar sıkı” tutacağını duyurdu.
Gaza Humanitarian Foundation adlı Amerikan ve İsrail destekli yardım kuruluşu, kalabalıklar arasında yaşanan ölümcül silahlı olayların ardından bazı dağıtım noktalarını yeniden açmasından sadece birkaç gün sonra, Cuma günü gıda dağıtımını durdurdu. Kuruluş, güvenlik gerekçesiyle halkı dağıtım merkezlerinden uzak durmaya çağırdı. Yardımların Hamas’ın eline geçmesini önlemeyi amaçladığını belirtti. Bu arada, yerel sağlık yetkililerine göre İsrail topçu ateşi, kuzey Gazze’de on Filistinlinin ölümüne yol açtı.
Hindistan Merkez Bankası, Cuma günü iki kilit faiz oranını düşürdü; ana politika faizini yarım puan indirerek %5,5’e çekti ve bankaların zorunlu karşılık oranlarını gevşetti. Beklentilerin üzerindeki bu adım, enflasyonun altı yılın en düşük seviyesine gerilemesinin ardından geldi. Yetkililer artık kredi ve yatırımları canlandırmaya odaklanıyor. Son haftalarda Çin, Güney Kore ve Endonezya da faiz indirimine gitmişti.
Britanya’daki İşçi Partisi, İskoçya parlamentosunun Hamilton bölgesindeki ara seçimleri sürpriz bir şekilde kazandı; iktidardaki SNP’yi geride bırakarak aşırı sağcı Reform UK’i üçüncü sıraya itti. Reform UK, SNP’nin ardından ikinci sırayı alması beklenirken, kampanyası ırkçılık tartışmaları ve Müslüman başkanlarının istifasıyla sekteye uğradı. Bu sonuç, İşçi Partisi için 2026’daki İskoçya parlamento seçimleri öncesinde moral verici oldu.
Amerika’da istihdam endişesi
Donald Trump’ın yürüttüğü ticaret savaşına rağmen Amerika’nın işgücü piyasası şaşırtıcı biçimde güçlü kalmayı sürdürüyor. Nisan ayında işverenler 177.000 yeni istihdam yarattı; bu rakam geçen yılın aylık ortalamasının üzerinde. İşsizlik oranı ise %4,2 ile tarihi düşük seviyelere yakın kaldı. Mayıs ayı istihdam verileri Cuma günü açıklanacak; 125.000 yeni iş beklentisi var. Ancak endişeler artıyor. Bordro işleme şirketi ADP, özel sektörde Mayıs ayında sadece 37.000 kişilik işe alım yapıldığını bildirdi—bu, iki yılı aşkın sürenin en düşük verisi. Tedarik Yönetimi Enstitüsü’nün (ISM) yaptığı iş dünyası anketi de hizmet sektöründe keskin bir daralmaya işaret etti; şirketler bu durumu tarifler konusundaki belirsizlikle açıkladı.
Cuma günkü veriler hayal kırıklığı yaratırsa, Trump büyük olasılıkla sorumluluğu faizleri yüksek tutan Jerome Powell’a yükleyecektir. ADP verilerinin ardından Trump, Fed Başkanı için “Çok Geç” ifadesini kullandı. Ancak asıl sorun, Trump’ın tarifeleriyle yarattığı karmaşa.
Putin paradoksu
Rusya Merkez Bankası, Cuma günü politika faizini %21’den %20’ye indirdi. Yetkililer, yıllık bazda %10’u aşan enflasyonla başa çıkmak için ultra sıkı bir para politikası benimsemişti. Bu sert önlemler yavaş yavaş etkisini gösteriyor: Enflasyon düşüş eğilimine girdi. Ancak bu politika, ekonomiyi durma noktasına getirdiği gibi, bankanın popülaritesini de ciddi ölçüde azalttı. Ekonomi bakanı, bankayı ülke ekonomisini “hipotermiye” sürüklemekle suçladı. The Economist’in tahmininin aksine, banka baskıya boyun eğerek bir puanlık indirim yaptı.
Bu karar, genellikle ekonomiyle ilgili kararları uzmanlara bırakan Vladimir Putin’i memnun etmiş olabilir. Bu tutum, onun otoriter yönetim tarzına pek uymuyor: Putin savaş başlatır, muhalefeti ezer ve fırsat bulursa sonsuza dek iktidarda kalmak ister.
Meloni’nin dostu Milei Roma’da
Javier Milei, İtalya’nın ardından İspanya, Fransa, İsrail ve tekrar İspanya’yı kapsayan bir Avrupa turunun ilk durağı olarak Cuma günü Roma’ya geldi. Arjantin devlet başkanı, İtalya’nın aşırı sağcı başbakanı Giorgia Meloni’den sıcak bir karşılama bekleyebilir.
İkisi de muhafazakâr popülist ve birbirine yakın figürler. Ekonomik politikalarda görüş ayrılıkları var (Milei radikal bir serbest piyasacı; Meloni’nin İtalya’nın Kardeşleri partisi ise korumacı ve devletçi geleneklere sahip). Ancak bu fark, Arjantin’in devlet enerji şirketi YPF ile İtalya’nın yarı devlet şirketi ENI arasında işbirliği çabalarına engel teşkil etmedi. Hedef, Arjantin’in dev Vaca Muerta sahasından yılda 12 milyon ton sıvılaştırılmış doğalgaz üretmek ve ihraç etmek.
Cumartesi günü Milei, bir zamanlar “solcu o… çocuğu” diye andığı Arjantinli selefi Papa Leo ile görüşecek. Ayrıca görev süresi sonrası Yahudiliğe geçeceğini de söyledi. Konuşacak çok konuları olacak.
Basketbolun ilk kez şampiyon olacak takımı
Amerikan Ulusal Basketbol Ligi (NBA), bu sezon tarihinde ilk kez şampiyon olacak bir takıma sahne olacak. Yedi maç üzerinden oynanacak final serisinde Oklahoma City Thunder, Indiana Pacers ile karşılaşıyor. Thunder, daha önce yalnızca bir kez finale çıktı; 2012’de Miami Heat’e kaybetmişti. Bu yıl Batı Konferansı’nı zirvede tamamlayarak 82 maçta 68 galibiyetle ligin en iyi takımı oldu. Guard oyuncusu Shai Gilgeous-Alexander yılın en değerli oyuncusu seçildi ve en çok sayı atan isim oldu.
Pacers da daha önce bir kez final gördü. 2025 normal sezonunu daha mütevazı bir şekilde, Doğu Konferansı’nda dördüncü sırada 50 galibiyetle tamamladı. Ancak play-off’larda etkileyici bir performans sergileyerek yeniden yükselişe geçen New York Knicks gibi rakipleri eledi. Takımda süper yıldızlar yok, ancak derin ve dengeli bir kadroya sahipler. Bu sayede Perşembe gecesi oynanan serinin ilk maçını 111-110 kazandılar. Buna rağmen bahisçilerin favorisi hâlâ Thunder.
Kaynak: The Economist
