BS Ekonomi Bağımsız Medyasını Destekleyin
Eğer abone iseniz giriş yapınız.
Beyaz Saray: Trump, İran’a askeri müdahaleye iki hafta içinde karar verecek
Beyaz Saray, Donald Trump’ın İran’a karşı askeri müdahale kararı için önümüzdeki iki hafta içinde sonuca varacağını açıkladı. Ayrıca İran’ın bir nükleer silah üretmek için gereken tüm unsurlara sahip olduğunu iddia etti. Bu sırada İsrail, İran’ın güney İsrail’de bir hastaneyi hedef alan saldırısının ardından askeri operasyonlarını artırma sözü verdi. İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant, İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney için “artık varlığına izin verilemez” dedi.
İspanya, NATO’nun savunma harcaması çağrısını reddetti
İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, NATO’nun savunma harcamalarının GSYİH’nin %5’ine çıkarılması önerisini “mantıksız” ve “ters etki yaratır” diyerek reddetti. Bu çıkış, gelecek haftaki zirvede ortak taahhüt oluşma ihtimalini zayıflattı. Öte yandan, İsveç parlamentosu, ülkenin askeri harcamalarını 2032’ye kadar GSYİH’nin %3,5’ine çıkarmak üzere 31 milyar dolarlık kredi planını onayladı.
Japonya’da çekirdek enflasyon son iki yılın zirvesinde
Japonya’da çekirdek tüketici fiyatları mayıs ayında geçen yıla göre %3,7 arttı. Bu, son iki yılın en hızlı artışı oldu. Uzun yıllar deflasyonla mücadele eden ülke, şimdi G7 içinde en yüksek enflasyon oranına sahip. Pirinç fiyatları geçen yıldan bu yana iki katına çıktı; bu durum, Temmuz’daki üst meclis seçimleri öncesinde siyasi gerilimi artırıyor.
İsviçre ve Norveç faiz indirirken İngiltere sabit tuttu
İsviçre Merkez Bankası, güvenli liman olarak değerlendirilen İsviçre Frangı’ndaki değer artışıyla başa çıkmak için politika faizini sıfıra çekti. Banka, gerekirse daha fazla faiz ayarı yapılabileceğini belirtti. Bu arada Norveç Merkez Bankası sürpriz bir kararla faizi %4,5’ten %4,25’e düşürdü. İngiltere Merkez Bankası ise beklendiği üzere faiz oranını sabit tuttu.
Kongo ve Ruanda barış anlaşmasına vardı
Demokratik Kongo Cumhuriyeti ile Ruanda, iki ülke arasında son aylarda tırmanan gerilimin ardından barış anlaşmasına vardı. Anlaşma, “toprak bütünlüğüne saygı” ve “devlet dışı silahlı grupların silahsızlandırılması” hükümlerini içeriyor. Ruanda destekli M23 milislerinin doğu Kongo’daki büyük şehirleri ele geçirmesi gerilimi artırmıştı. Anlaşmanın gelecek hafta resmen imzalanması bekleniyor.
Ukrayna kara kuvvetlerinde komutan değişikliği
Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski, Rusya’nın bir eğitim kampına düzenlediği ölümcül saldırının ardından kara kuvvetleri komutanını değiştirdi. Yeni komutan Tümgeneral Hennadiy Şapovalov, daha önce Almanya’daki bir NATO koordinasyon merkezinde irtibat görevlisi olarak görev yapmıştı. Aynı zamanda, İstanbul’da arabuluculuğu yürütülen hassas bir anlaşma kapsamında Ukrayna ve Rusya arasında hasta ve yaralı savaş esirlerinin takası gerçekleşti.
LA Dodgers, ICE yetkililerini stadyuma almadı
LA Dodgers beyzbol takımı, Perşembe günü oynanan maç öncesinde ABD Göçmenlik ve Gümrük Muhafaza (ICE) yetkililerini stadyumdan geri çevirdi. ICE, araçlarının kısa süreliğine ve “herhangi bir operasyonla ilgisiz” olarak stadyumda bulunduğunu belirtti. Takım, geniş Latin taraftar kitlesinin Trump’ın göçmen karşıtı politikalarına karşı daha net bir duruş sergilemesi yönündeki baskısı altında.
İran son bir diplomatik hamle peşinde
Cuma günü İran Dışişleri Bakanı Abbas Araghchi, İngiltere, Fransa ve Almanya dışişleri bakanlarıyla Cenevre’de bir araya gelecek. Görüşmelerde ABD’den temsilci yer almayacak, ancak Avrupalılar Washington’la eşgüdüm halinde çalışıyor. İran’ın hedefi net: İsrail’in iki haftadır süren saldırısını sona erdirecek bir ateşkes sağlamak. Ancak İsrail, İran’ın nükleer programı büyük ölçüde ayakta kaldığı sürece ateşkesi gündemine almayı reddediyor. Araghchi’nin bir uzlaşı istiyorsa taviz vermesi gerekecek.
Savaş başlamadan önce Araghchi, Donald Trump’ın özel temsilcisi Steve Witkoff ile İran’ın uranyum zenginleştirme faaliyetlerini sınırlaması karşılığında yaptırımların hafifletilmesini öngören bir anlaşmayı müzakere etmek üzere birden fazla kez buluşmuştu. En büyük anlaşmazlık noktası İran’ın uranyum zenginleştirmeye devam edip edemeyeceğiydi. İran geri adım atmayı reddetti. Ancak şimdi fikrini değiştirmişse, Trump savaşın sonlanacağı bir nükleer anlaşmayı değerlendirmeye alabilir. Aksi takdirde Cenevre görüşmeleri, Trump’ın İran’a askeri saldırı emri vermesinden önceki son diplomatik temas olabilir.
Putin, Rusya’nın gücünü vitrine çıkarıyor
Vladimir Putin, Cuma günü St. Petersburg Uluslararası Ekonomik Forumu’nda konuşacak. Her yıl düzenlenen bu etkinlik, Rusya’nın imajını güçlendirmeyi ve yatırımı teşvik etmeyi amaçlıyor. Ancak forumun arka planında yine Ukrayna savaşı ve buna bağlı yaptırımların Rus ekonomisine etkisi var. Batılı şirketler etkinlikten uzak dururken, Rusya’nın müttefikleri de (Endonezya dışında) üst düzey yetkililerini göndermedi.
Putin’in her şeye rağmen Rusya’nın yolunda gittiği mesajını vereceği öngörülüyor. Oysa yüksek faiz oranları enflasyonu yavaşlatsa da, büyümeyi ve yaşam standartlarını olumsuz etkiliyor. Perşembe günü ekonomi bakanı ülkenin “resesyon eşiğinde” olduğunu kabul etti. Askeri cephede ise Rusya’nın yaz saldırısı çok cephede sürüyor ama büyük bir ilerleme görülmüyor. Buna karşın Ukrayna, özellikle sivil hedeflere yönelik yoğun insansız hava aracı ve füze saldırıları nedeniyle ağır kayıplar veriyor. Salı günü Kiev’e dokuz saat süren bir saldırıda en az 28 kişi hayatını kaybetti.
İtalya, Afrika planını Avrupa’ya satmaya çalışıyor
İtalya Başbakanı Giorgia Meloni ile Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Cuma günü Roma’da Afrika kalkınması konulu bir zirveye başkanlık edecek. Meloni, İtalya’nın “Mattei Planı”nı tanıtmak istiyor. Bu iddialı stratejiyle İtalya’nın Afrika için kilit ortak olarak konumlanması hedefleniyor.
Meloni, Afrika’da büyümeyi destekleyip enerji bağlarını güçlendirerek, Avrupa’ya yönelik düzensiz göçü azaltmayı amaçlıyor—ki bu, aşırı sağcı İtalya’nın Kardeşleri partisinin temel önceliklerinden. Plan, İtalya’nın kamu enerji şirketi ENI’nin kurucusu Enrico Mattei’nin 1950’lerde savunduğu sömürü karşıtı doğal kaynak paylaşımı vizyonuna atıf yapıyor. Ancak başlangıç için ayrılan 5,5 milyar euro (6 milyar dolar) tutarındaki kredi ve hibe, Afrika’nın ihtiyaçları göz önüne alındığında sınırlı kalıyor. Zirve, İtalya’nın kalkınma hedefleriyle AB’nin daha geniş programını birbirine bağlamayı amaçlıyor. Ancak Afrika ülkelerini ikna etmek için ev sahiplerinin söylediklerini hayata geçirebileceğini göstermesi gerekecek.
Test kriketi Hindistan’da yeniden canlanıyor
Hindistan erkek kriket takımı, Virat Kohli’nin beş günlük format olan test kriketinden emekliliğini açıklamasından bu yana ilk test maçına çıkmaya hazırlanıyor. Takım tarihinin en çok sayı üreten üç oyuncusundan biri olan Kohli, yalnızca Hindistan için değil, test kriketini seven tüm ülkeler için önemli bir figür.
Çünkü kısa format olan Twenty20’nin hızla popülerleştiği bir dönemde test kriketinin önemini hep vurguladı. Kohli’nin takımı bu ay ilk kez IPL şampiyonu olurken, kendisi testlerin hâlâ kriketin zirvesi olduğunu hatırlattı.
Test kriketi Hindistan’a ihtiyaç duyuyor. Sri Lanka ve Batı Hint Adaları gibi küçük takımlar, Hindistan’la oynadıkları ev sahibi maçların yayın haklarını Hindistan TV ağlarına satarak gelir elde ediyor. İngiltere ve Galler Kriket Kurulu bu gelire daha az ihtiyaç duyuyor. Ancak kurulu başkanı Richard Gould, Hindistan maçlarının, Avustralya karşılaşmaları kadar kârlı olduğunu söylüyor.
Kaynak: The Economist
