Dünyanın en büyük petrol üreticisi Saudi Aramco’nun piyasa değeri üç yılda yüzde 40 eridi. Şirketin değeri 2 trilyon doların üzerindeki zirveden 1,2 trilyon dolara gerilerken, yatırımcının cebinden yaklaşık 800 milyar dolar buharlaştı.
10 Çeyrektir Düşen Kâr, Borçla Ödenen Temettü
Aramco’nun kârı üst üste 10 çeyrektir düşüş trendinde. Şirket, bu yıl 85 milyar dolara gerileyen temettü ödemelerini karşılayabilmek için ilk kez borçlanmaya gitti. Bu durum, petrol devinin nakit akışında zayıflama ve piyasa güveninde aşınma olarak okunuyor.
Bloomberg köşe yazarı Javier Blas’ın ifadesiyle, “Aramco dünyanın en büyük petrol üreticisi olabilir, ancak yatırımcıya dağıtacağı temettüyü ödeyebilmek için borç almak zorunda kaldı.”
Hisse Performansı: 42’den 23’e Sert Düşüş
Aramco’nun hisseleri, 2022’de gördüğü 42 SAR zirvesinden bugün 23,8 SAR seviyesine kadar geriledi. Bu, yaklaşık yüzde 45’lik bir düşüş anlamına geliyor.
| Yıl | Hisse Fiyatı (SAR) | Piyasa Değeri (Trilyon $) | Not |
|---|---|---|---|
| 2022 | ~42 | >2,0 | Zirve, yüksek petrol fiyatları dönemi |
| 2023 | 32–34 | 1,7 | Kâr düşüşü başladı |
| 2024 | 28–30 | 1,4 | Temettü baskısı arttı |
| 2025 (Ağustos) | 23,8 | ~1,2 | 800 milyar $ değer kaybı |
Yatırımcı İçin Anlamı
- Temettü cazibesi zayıfladı: Aramco uzun yıllar “yüksek temettü”yle cazibe merkeziydi. Ancak artık bu temettü için borçlanması, sürdürülebilirlik sorusu doğuruyor.
- Petrol fiyatına bağımlılık: Kârların 10 çeyrektir düşmesi, petrol fiyatlarındaki oynaklığın şirketi ne kadar kırılgan hale getirdiğini gösteriyor.
- Wall Street’in uyarısı: Son üç yıldaki sert değer kaybı, yatırımcıların Aramco’ya “güven endeksi”nin aşağı geldiğini teyit ediyor.
Büyük Resim
Aramco’nun piyasa değerindeki 800 milyar dolarlık erime, tek başına bir Meta Platforms ya da Tesla’nın toplam değerine eşit. Suudi Arabistan’ın kamu finansmanında Aramco’dan beklediği temettü gelirleri düşünüldüğünde, bu tablo yalnızca yatırımcı değil Riyad’ın bütçesi için de kırmızı alarm anlamına geliyor.
