S&P Global Ratings, Fransa’nın kredi notu görünümünü negatife çevirdi!
S&P Global Ratings, Fransa’nın ‘AA-/A-1+’ olan kredi notu görünümünü durağandan negatife revize etti. Karar, ülkenin zayıflayan kamu maliyesine yönelik endişeler nedeniyle alındı. Açıklama, Fransa’nın azınlık hükümetinin 5 Şubat 2025’te 2025 bütçesini onaylamasının ardından, 28 Şubat 2025’te yapıldı.
2025 bütçesi, bu yıl GSYH’nin yaklaşık %0,4’ü kadar bir bütçe açığı azaltımı sağlamak için ağırlıklı olarak geçici vergi önlemlerine dayanıyor. Ancak 2025 sonrasındaki mali strateji belirsizliğini koruyor. S&P Global Ratings, Fransa’nın 2025 yılı büyümesinin %1’in altına düşeceğini öngörerek, bu durumun mali görünümü daha da zorlaştıracağını belirtti.
Fransa’nın borç yükü giderek artıyor
2028 yılına kadar Fransa’nın borçlanma maliyetlerinin nominal GSYH büyümesine eşit olması bekleniyor. Borç/GSYH oranını azaltabilmesi için Fransa’nın birincil bütçe fazlası vermesi gerekecek, ancak ülke 2001’den bu yana bu başarıyı gösteremedi. Artan mali baskılar ve reformlara yönelik sınırlı siyasi destek nedeniyle ülkenin kredi notu görünümü negatife revize edildi.
Negatif görünüm, yüksek kamu borcunun yanı sıra Fransa’nın büyük bütçe açıklarını azaltma konusunda zayıf siyasi uzlaşısını ve belirsiz ekonomik büyüme beklentilerini yansıtıyor. S&P Global Ratings, hükümetin önümüzdeki iki yıl içinde bütçe açıklarını azaltmada başarısız olması veya ekonomik büyümenin uzun süre tahminlerin altında kalması durumunda kredi notunun düşürülebileceği konusunda uyardı.
Öte yandan, bütçe açığının öngörülenden daha hızlı daralması ve ekonomik büyümenin hızlanması halinde, net genel devlet borcunun GSYH’ye oranında düşüş yaşanması durumunda kredi notunun yeniden artırılabileceği belirtildi.
Fransa’nın ekonomisi küresel zorluklara rağmen güçlü kalıyor
Fransa, 3,2 trilyon dolarlık GSYH ile dünyanın en büyük yedinci ekonomisi konumunda bulunuyor. Bilgi teknolojisi, sağlık, eğitim, ulaşım, tasarım, sanat, emlak ve turizm gibi alanları kapsayan hizmet sektörü, toplam katma değerin %80’inden fazlasını oluşturuyor. Küçük ölçekli imalat sektörü, küresel korumacılık eğilimlerinin büyüme üzerindeki olumsuz etkilerinden Fransa’yı kısmen koruyabilir.
Ancak, azınlık hükümetinin uzun vadeli mali ve ekonomik reformları hayata geçirebilmesi için yeterli parlamento desteğine sahip olup olmadığı belirsiz. Bu nedenle, yıl içinde erken genel seçim yapılma ihtimali bulunuyor.
Özel sektör borçluluğu artıyor
Fransa ekonomisinde kamu ve özel tüketim, toplam GSYH’nin yaklaşık %80’ini oluşturuyor ve dayanıklılığını koruması bekleniyor. Bununla birlikte, özel sektör borçluluğu artış gösteriyor. 2024 ortası itibarıyla, hanehalkı ve şirketlerin toplam borcu GSYH’nin %214’üne ulaştı. Bu oran, Euro bölgesi ortalamasının oldukça üzerinde ve on yıl öncesine kıyasla 27 puan daha yüksek.
Ulusal Meclis’teki siyasi çıkmaz nedeniyle Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un 13 Temmuz 2025’te erken seçim çağrısı yapabileceği konuşuluyor. Macron’un görev süresi ise 2027 baharında sona erecek.
2025 bütçesi vergi artışlarına dayanıyor
Parlamentoda oylama yapılmadan kabul edilen 2025 bütçesi, büyük ölçüde gelir artışlarına dayanarak bu yıl yaklaşık %0,4’lük bir bütçe konsolidasyonu sağlamayı hedefliyor. Reel anlamda bakıldığında, 2025 bütçesi kamu tüketiminde %1,1’lik bir artışı öngörüyor. Bu da genel kamu harcamalarının GSYH’nin %57’sinin hemen altında kalacağı anlamına geliyor ve bu oran, derecelendirilmiş tüm ülkeler arasında en yüksek seviye.
Fransız hükümeti, mali zorluklarını şeffaf bir şekilde kabul ediyor. Ülkedeki kamu harcamalarının, yüksek sosyal harcamalar nedeniyle Avrupa ortalamasının GSYH’ye oranla %10 üzerinde olduğu belirtiliyor. Hükümet, kamu harcamalarını kontrol etmek için iki ayda bir performans değerlendirmesi yapacak yeni denetim komiteleri kuruyor. Ancak, toplam kamu harcamalarının %44’ünü ve GSYH’nin yaklaşık %25’ini oluşturan sosyal yardımlarda kesinti yapma yetkisi bulunmadığından, kamu harcamalarının azaltılması sürecinin yavaş ilerlemesi bekleniyor.
Fransız bankaları dirençli kalmaya devam ediyor
Fransa’nın finans sektörü büyük, kârlı ve devlete olan bağımlılığı düşük bir yapı sergiliyor. Fransız bankalarının kârlarının, faiz oranlarının yükselmesiyle 2025 yılında artması bekleniyor. Ancak, yeni kredi hacimlerindeki düşüş nedeniyle bu kazançların yılın ikinci yarısına kadar ertelenebileceği öngörülüyor.
