BS Ekonomi Bağımsız Medyasını Destekleyin
Eğer abone iseniz giriş yapınız.
“Veriler açık,” dedi J.D. Vance. “Sol görüşlüler, siyasi şiddeti savunmaya ve kutlamaya çok daha yatkın.” ABD Başkan Yardımcısı bu iddiayı, program sunucusu Charlie Kirk’ün öldürülmesinden beş gün sonra “The Charlie Kirk Show”u sunarken dile getirdi. Vance, araştırma şirketi YouGov’un verilerini kaynak gösterdi. Buna göre, kendisini liberal olarak tanımlayan Amerikalılar (yani siyasi merkez solundakiler), muhafazakârlar ya da moderatlardan çok daha yüksek oranda, siyasi şiddetin bazen haklı olabileceğini ve bir kamu figürünün ölümünden mutlu olmanın kabul edilebilir olduğunu düşünüyor. Vance’in aktardığı veriler doğru; fakat grafiklerin de gösterdiği üzere, anketlerin yansıttığı gerçeklik daha karmaşık.
Başka araştırmalar da Vance’in işaret ettiği bulguları destekliyor. The Economist’in YouGov’a yaptırdığı ankete göre, liberallerin %20’si siyasi şiddetin haklı olabileceğini düşünüyor; bu oran muhafazakârlar ve moderatlar arasında sadece %7. Araştırmalar, tüm yaş gruplarında liberallerin muhafazakârlardan daha fazla şiddeti onayladığını gösteriyor; ama özellikle 40 yaş altı genç liberaller bu görüşe daha yatkın. Hatta genç liberal Amerikalıların neredeyse üçte biri, siyasi hedeflere ulaşmak için şiddetin bazen haklı olabileceğini düşünüyor (bkz. grafik 1). Bulgular, sağlık sektörü yöneticisi Brian Thompson’ın öldürülmesiyle suçlanan 27 yaşındaki Luigi Mangione’ye sempati duyan kayda değer bir azınlığın olduğunu gösteren anketlerle de örtüşüyor.
Bununla birlikte, bu tür sonuçlar hem anket sorularının nasıl sorulduğuna hem de ne zaman sorulduğuna bağlı olarak değişebiliyor. Aşırı bir örnek olarak, bağımsız Amerikan Değerleri Araştırması (PRRI), “gerçek Amerikalı vatanseverlerin ülkemizi kurtarmak için şiddete başvurması gerektiğini” sorduğunda, bu soruya Cumhuriyetçilerin Demokratlardan daha fazla destek verdiğini buldu (bkz. grafik 2). Nitekim, son yıllardaki en büyük siyasi şiddet eylemi, 6 Ocak 2021’de Donald Trump destekçilerinin Kongre Binası’nı basmasıydı.
Olayların kendisi de yanıtları etkiliyor. PRRI, Trump ikinci kez başkan olduktan sonra Cumhuriyetçilerin siyasi şiddete desteğinde dramatik bir düşüş tespit etti. YouGov’un Kirk’ün öldürülmesinden önce ve sonra yaptığı anketler de, partizanların siyasi şiddeti “çok büyük bir sorun” olarak görme olasılıklarının, ancak kendi taraflarından birine saldırı olduğunda yükseldiğini gösteriyor (bkz. grafik 3). Vance’in alıntı yaptığı anket, sağın önde gelen isimlerinden biri olan Kirk’ün öldürülmesinin hemen ardından yapılmıştı. Muhtemelen bu yüzden Cumhuriyetçilerin şiddeti kınaması Demokratlardan daha güçlüydü.
2022’de bir grup siyaset bilimci, yakın olayların etkisini ve muğlak soruların yanıtları abartabileceğini kontrol etmeye çalıştı. Katılımcılara hayali şiddet örnekleri sunarak desteklerini ölçtüler. Belirli eylemler sorulduğunda, şiddeti destekleme oranı soyut sorulara göre 13 kat daha düşük çıktı.
Kirk’ün öldürülmesinin ardından doğacak risk, siyasi şiddetin kendi kendini besleyen bir döngüye girmesi. Araştırmalar, partizanların, rakiplerinin şiddete desteğini dört katına kadar abarttıklarını gösteriyor (bkz. grafik 4). Bu yanlış algı onları da şiddete daha yatkın hale getiriyor. Gerçeği öğrendiklerinde ise destekleri üçte bir oranında düşüyor. Vance, liberallerin şiddete eğilimli olduğu izlenimini yaratırken bağlamı ve nüansları göz ardı etti; bu da muhafazakârların korkularını yatıştırmak yerine artırdı.
Araştırmalar ayrıca, öne çıkan siyasi şiddet eylemlerinin, kurbanı sevmeyenler arasında şiddete desteği artırabildiğini gösteriyor. Bu da, Demokrat siyasetçiler ve diğer liberal figürlerin —Kirk hakkında ne düşündüklerinden bağımsız olarak— onun cinayetini ve tüm siyasi şiddet biçimlerini açıkça kınamalarını zorunlu kılıyor. ■
