● Trump, Şi Cinping ile görüşmesinden dakikalar önce Pentagon’a 1992’den bu yana ilk kez nükleer silah testi emri verdi.
● Putin aynı saatlerde, “müdahale edilemeyen” su altı nükleer insansız aracı Poseidon’un başarıyla test edildiğini açıkladı.
● Küresel piyasalar “Soğuk Savaş 2.0” endişesiyle gerildi; jeopolitik risk endeksleri yükselişte.
Haber:
Washington–Moskova hattında gerilimi yeniden tırmandıracak gelişme, tam da diplomasi trafiğinin en yoğun anında geldi. ABD Başkanı Donald Trump, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile yapacağı kritik görüşmeye dakikalar kala, Savaş Bakanlığı’na 1992’den bu yana ilk kez nükleer silah denemelerine başlanması yönünde emir verdiğini açıkladı.
Trump, açıklamasında “Amerikan caydırıcılığına yeniden güven tesis edilmesi gerektiğini” vurguladı. Bu karar, ABD’nin 1996’da imzaladığı Kapsamlı Nükleer Deneme Yasağı Anlaşması’nın (CTBT) fiilen askıya alınması anlamına geliyor.
Söz konusu hamle, Trump’ın “ABD’nin düşmanlarına karşı stratejik üstünlüğü geri kazanma” söylemiyle örtüşüyor. Beyaz Saray kaynakları, denemelerin Nevada Test Sahası’nda yapılacağını, ilk hazırlıkların “acil kodlu” şekilde başlatıldığını bildirdi.
Moskova’dan yanıt gecikmedi
Aynı saatlerde Vladimir Putin, Rusya’nın Poseidon adlı nükleer güçle çalışan su altı dronunu başarıyla test ettiğini duyurdu. Kremlin, aracın “mevcut hiçbir savunma sistemiyle engellenemeyeceğini” ve 10.000 kilometre menzile sahip olduğunu belirtti. Poseidon’un 185 km/s hıza ulaşabilen, nükleer başlık taşıyabilen ve deniz tabanında “tsunami etkisi” yaratabilecek bir sistem olduğu bildiriliyor.
Bu açıklama, ABD’nin test kararına verilen doğrudan bir yanıt olarak yorumlandı. Rus basını, “Küresel denge yeni bir safhaya geçti” ifadeleriyle gelişmeyi manşetlerine taşıdı.
Piyasalar gerilim fiyatlıyor
Haberin ardından altın ons fiyatı 4.150 doların üzerine çıktı, ABD tahvil faizleri ise hafif geri çekildi. Savunma sanayi hisseleri New York borsasında yükselirken, Asya açılışında jeopolitik risk endeksi son üç haftanın zirvesine çıktı. Analistler, “Trump’ın nükleer hamlesi, diplomasi penceresi açıkken bile güç gösterisini öne çıkardığını” belirtiyor.
Analiz: Diplomasi ile caydırıcılık arasında bir hat
Trump yönetiminin bu kararı, Çin ile ekonomik normalleşme görüşmelerinin hemen öncesinde geldi. Bu zamanlama, Washington’un Pekin’e yalnızca ticaret masasında değil, stratejik alanda da baskı kurma niyeti taşıdığını gösteriyor.
Öte yandan Moskova’nın Poseidon açıklaması, nükleer rekabetin kara–hava dengesinden denizaltı teknolojilerine kaydığını ortaya koyuyor. Her iki gelişme, Soğuk Savaş sonrası dönemin en tehlikeli nükleer güç yarışının yeniden başladığına işaret ediyor.
Manşet önerileri (BS Ekonomi tarzında):
- “Trump’ın Şi ile Görüşmesine Dakikalar Kala Nükleer Emri”
- “Diplomasi Masası Kurulmadan Nükleer Test Talimatı: Soğuk Savaş 2.0”
- “Washington Test Emri Verdi, Moskova Poseidon’la Yanıtladı”
- “Nükleer Satranç Başladı: Trump Test Dedi, Putin Dalgayı Kaldırdı”
- “”
