Xi–Modi Buluşması: Batı Tarifelerine Karşı Asya Cephesi
Çin’in Tianjin kentinde yapılan Şanghay İşbirliği Örgütü zirvesinde, Hindistan Başbakanı Narendra Modi ile Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’in görüşmesi, yalnızca sınırdaki gerilimleri değil, küresel ticaret dengelerini de doğrudan ilgilendiriyor. İki lider, ABD’nin cezai tarifelerle Yeni Delhi’ye baskı yaptığı bir dönemde, ticaret ve yatırımı genişletme kararı aldı. Mesaj açıktı: Asya’nın en kalabalık iki ülkesi, Batı’nın ticaret silahına karşı ortak bir zemin bulma niyetinde.
Washington Baskısı ve Yeni Jeopolitik Hat
ABD Başkanı Donald Trump’ın Hint mallarına %50’ye varan cezai vergiler koyması, Washington’un uzun süredir “Çin’e karşı denge unsuru” olarak kurguladığı Hindistan’la ilişkileri sarstı. Modi’nin Xi ile yan yana gelmesi, bu boşluğu doldurma çabası. Analistlere göre iki lider, Batı’dan gelen baskıya karşı “kalkınma ortaklığı” söylemini öne çıkararak jeopolitik bir manevra alanı yaratıyor.
Ticaret Açığı ve Kırılganlıklar
- Rekor açık: Çin, Hindistan’ın en büyük ticaret ortağı olsa da 2024’te ikili ticaret açığı 99,2 milyar dolar ile rekor kırdı.
- Yumuşama adımları: Çin, nadir toprak elementleri ve gübre ihracatına yönelik kısıtlamaları kaldırmayı kabul etti. Karşılıklı turist vizeleri ve dini ziyaretlerdeki engeller gevşetildi.
- Doğrudan uçuşlar: Modi, 2020’den beri askıya alınan uçuşların yeniden başlayacağını açıkladı, ancak takvim belirsiz.
Sınırda “Kontrollü Normalleşme”
2020’deki çatışmada 20 Hint ve 4 Çin askerinin ölmesiyle kopan ilişkiler, son devriye anlaşmasıyla kısmen normalleşti. Hindistan Dışişleri Bakanı Vikram Misri, “Sınırdaki durum normalleşmeye doğru ilerliyor” açıklaması yaptı. Xi ise “sınır sorununu ilişkilerin geneline hakim olmaktan çıkarma” çağrısı yaparak siyasi dilde esneklik sinyali verdi.
Piyasalar İçin Okuma
- Tedarik zincirleri: Çin’in stratejik minerallerde kısıtlamaları gevşetmesi, küresel teknoloji ve yeşil enerji yatırımları için pozitif bir işaret.
- Hint sanayisi: Tarife baskısı altındaki Hindistan, Pekin’le işbirliğini artırarak dış ticaret dengesini korumaya çalışacak. Bu, kısa vadede Hint rupisi üzerindeki baskıyı azaltabilir.
- Jeopolitik hedge: Batı’nın yaptırımları derinleşirse, Pekin–Yeni Delhi hattı “alternatif ticaret koridoru” haline gelebilir; bu da emtia fiyatlarında ve bölgesel lojistik maliyetlerinde oynaklığı artırır.
Sonuç
Xi–Modi görüşmesi, sadece ikili ilişkilerin değil, küresel ticaret savaşlarının geleceğinin de parçası. Hindistan ve Çin’in “rakip değil ortak” vurgusu, Washington’un uzun vadeli stratejisini zayıflatırken, piyasalar için yeni bir Asya merkezli güç dengesi ihtimalini gündeme taşıyor.
Kısacası, Himalaya sınırındaki buzlar kısmen eriyor ama ticaret savaşlarının ateşi daha da kızışıyor.
