Beklentilerin Altında Gelen Veri
ABD’de Ağustos ayına ilişkin Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) piyasalara beklenmedik bir sinyal verdi. Bloomberg anketinde %0,3 artış beklenirken veri %0,1 geriledi. Böylece Nisan 2025’ten bu yana ilk kez eksiye geçen ÜFE, üretici maliyetlerindeki yavaşlamayı ortaya koydu. Yıllık ÜFE de %2,6 ile %3,3 beklentisinin altında kaldı. Çekirdek ÜFE’nin %0,1 düşmesi, yalnızca emtia fiyatlarındaki oynaklıktan değil, hizmet sektöründeki %0,2’lik gerilemeden kaynaklandı.
Neden Resesyon Kaygısı Doğuyor?
Resesyon, bir ekonomide talebin ve üretimin daralmasıyla ortaya çıkan, büyümenin eksiye geçtiği dönemlere verilen isim. Negatif ÜFE, üretici maliyetlerinin düştüğünü ancak bunun arkasında zayıf iç ve dış talebin olduğunu gösteriyor. Firmaların satış hacmindeki daralma, ekonomide soğumanın giderek belirginleştiğine işaret ediyor.
Dr. Artunç Kocabalkan sosyal medya paylaşımında şunları vurguladı:
“Normalde ÜFE verisi tek başına kritik değildir, ancak bu düşüş büyümedeki yavaşlamayı işaret ediyor. Yarınki TÜFE sonrası Fed kararıyla borsalarda ciddi bir realizasyon ihtimali var.”
Fed ve Piyasalar İçin Etkiler
Zayıf ÜFE sonrası gözler 11 Eylül’de açıklanacak TÜFE verisine çevrildi. TÜFE’nin de düşük gelmesi halinde Fed’in 17–18 Eylül toplantısında faiz indirimi kararı alma ihtimali kuvvetlenecek. Şu anda piyasalarda yıl sonuna kadar toplamda 75 baz puana varan indirim olasılığı fiyatlanıyor. Ancak bu hamle, büyüme kaygıları nedeniyle borsalarda kısa vadeli satış baskısı yaratabilir.
Bu ortamda altın güvenli liman konumunu güçlendiriyor. Düşen ÜFE ve gevşek Fed politikası, doların değer kaybı ile birleştiğinde altını destekleyebilir. Bankaların yıl sonu altın tahminleri 3.600–4.500 dolar aralığında. Tahvil piyasasında da aşağı yönlü baskı öne çıkıyor; getiriler şimdiden 4,20–4,30 bandında sıkışmış durumda.
Resesyonlar Tarihsel Olarak Ne Kadar Sürer?
ABD’de geçmiş resesyonların süresi genellikle 6 ila 18 ay arasında değişti. 2008 küresel krizi 18 ay sürerken, 2020’de pandemi kaynaklı daralma yalnızca 2 çeyrek sürdü. Bugünkü ÜFE tek başına yeterli olmasa da, TÜFE ve istihdam verileriyle birleştiğinde ekonomideki yavaşlama çok daha netleşebilir.
Sonuç: ABD ÜFE verisi, maliyetler ve talepteki zayıflamayı aynı anda işaret ederek piyasalarda resesyon kaygılarını artırdı. TÜFE’nin de düşük gelmesi, Fed’in faiz indirimi ihtimalini kesinleştirebilir; bu ise hisse senetlerinde satış baskısı, tahvil ve altına yönelimle birlikte yüksek volatiliteyi gündeme getirecek.
