BCA Research’ün baş küresel stratejisti Peter Berezin, ABD Başkanı Donald Trump’ın tarifelere 90 gün ara verme kararına rağmen, resesyonun bu ay başladığını savunuyor. 2024 sonunda küresel ticaret savaşı uyarısında bulunan ve piyasa çöküşünü öngören Berezin, son haftalardaki gelişmelerle birlikte bu tahminiyle dikkatleri üzerine çekti.
Trump’ın beklenmedik şekilde birçok ülke için tarifelere 90 gün ara verdiğini açıklaması, Çarşamba günü borsalarda yükselişi tetiklese de Berezin’e göre bu adım hem geç kalındı hem de etkisi sınırlı. Özellikle Çin için tarifelerin daha da artırılmış olması ve genel %10’luk tarife uygulamasının yürürlükte kalması, ekonomik daralmanın önünü alamayacak.
İlk Bakışta Sağlıklı Ekonomi Gerçekleri Gizliyor
ABD ekonomisi yüzeyde hâlâ canlı görünüyor. İstihdam artışı beklentileri aşarken, işsizlik oranı yalnızca hafifçe yükseldi. Şirket kazançları son çeyrekte güçlüydü. Ancak Berezin’e göre bu tablo aldatıcı. Şirketlerin ve tüketicilerin, fiyat artışlarından önce alım yapmak için 2023 sonunda alışverişlerini öne çekmiş olması, geçici bir canlılık yarattı.
“İnsanlar fiyatlar artmadan önce alışveriş yaptı. Şimdi ise beklemeye geçiyorlar,” diyen Berezin, bu davranışın önümüzdeki çeyreklerde harcamalarda ciddi düşüşe yol açacağını öngörüyor. UBS stratejistleri de üç ay önce benzer bir uyarıda bulunmuştu: Bazı sektörlerde güçlü sonuçlar, potansiyel tarifelere karşı yapılan ‘ön alımlar’ olabilir.
Bekle-Gör Ekonomisi Felç Yaratacak
Berezin’e göre artık “tarife öncesi satın alım” yerine “tarife sonrası bekleme” dönemi başlıyor. Tüketici ve işletmeler, fiyatlar düşmeden ya da tarifeler geri çekilmeden harcama yapmayacak. Bu bekleyiş, kurumsal kârlarda düşüşe, analist tahminlerinde keskin revizyonlara ve genel ekonomik yavaşlamaya yol açacak.
“İnsanlar Trump’ın müzakere etmesini bekleyecek. Bu süreçte fazla alışveriş yapmayacaklar. Ekonomik faaliyet çok hızlı düşecek,” diyen Berezin, ABD’nin tüketici harcamalarının yavaşlamasıyla tetiklenecek bir sarmala girdiğini belirtiyor.
Bu döngüde şirketler yatırım ve işe alımları azaltacak, ardından işten çıkarmalar başlayacak. Bu da tüketici harcamalarını daha da kısarak resesyonun derinleşmesine neden olacak.
“İşsizlik yükselmeye başladığında, bunu durdurmak oldukça zordur. Hele ki enflasyon endişesi nedeniyle Fed agresif faiz indirimi yapamıyorken,” diyen Berezin, şu anda geri dönüşün önünde ciddi yapısal engeller olduğunu savunuyor.
