Ukrayna Savaşta Yeni Başbakanla Yola Devam Ediyor: Hedef Silah Sanayii, Ekonomik Canlanma ve Trump’ın Güveni
KİEV – 16 Temmuz 2025
Ukrayna’da savaşın başladığı 2022’den bu yana ilk kez başbakan değişiyor. Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy’nin aday gösterdiği 39 yaşındaki Yulia Svyrydenko, Perşembe günü parlamento tarafından onaylanarak göreve başlayacak. Bu hamle yalnızca iç politikaya değil, aynı zamanda Washington’a ve özellikle Donald Trump’a yönelik bir stratejik mesaj niteliği taşıyor.
Zelenskiy’nin, Şubat ayında Trump yönetimiyle yaşadığı gergin ve sonuçsuz Beyaz Saray ziyareti sonrası, ABD’nin yeniden dikkatini çekmek ve Ukrayna’ya olan desteği sürdürmek için tanıdık bir yüz seçtiği görülüyor. Svyrydenko, daha önce Ukrayna’nın maden kaynaklarına dair ABD ile yapılan stratejik anlaşmaların baş müzakerecisi olarak Washington’da tanınırlık kazanmıştı.
Siyasi analist Mykola Davydiuk’un ifadesiyle:
“Bu atama, sadece teknik bir karar değil. Washington’a, özellikle Trump’a verilen bir sinyal: Biz sizinle hem ekonomik hem de stratejik ortaklıkta kararlıyız.”
Yeni Kabinede Askeri ve Ekonomik Öncelikler
Svyrydenko’nun selefi Denys Shmyhal, başbakanlıktan savunma bakanlığına geçiyor. Bu değişim, Kiev’in savaş stratejisinde savunma sanayiine verdiği önemi artırdığını gösteriyor. 2025 yılı bütçesinin %26’sı, yani 53,2 milyar doları doğrudan savunmaya ayrılmış durumda. Ancak bu bütçeyle birlikte gelen zorluklar da dikkat çekici.
Ukrayna’nın dış yardımları giderek azalmış durumda. Yetkililer, 2026’da ülkenin yaklaşık 40 milyar dolarlık uluslararası finansmana ihtiyaç duyacağını, ancak yalnızca 21 milyar dolarlık taahhüdün bulunduğunu söylüyor. Bu, hem iç borçlanmayı hem de ABD ve IMF gibi aktörlerle ilişkileri çok daha hassas hale getiriyor.
Ekonomik Strateji Merkezi Başkanı Hlib Vyshlinsky:
“Savunma Bakanlığı uzun süredir kötü yönetimden mustaripti. Shmyhal gibi bir teknokratın gelmesi sistemi toparlayabilir.”
Trump–Zelenskiy Ekseninde Yeni Dönem Başlıyor mu?
ABD eski başkanı Donald Trump, Putin’den beklediği jeopolitik tavizleri alamamış ve dış politikada rotayı yeniden “dost ama etkili” liderlere çevirmek zorunda kalmış durumda. Ukrayna’da başbakan değişimi, tam da bu atmosferde gerçekleşiyor.
Trump’ın danışman çevresi, Svyrydenko’nun atanmasını dikkatle izliyor.
BSekonomi kaynaklarına göre, Trump’ın seçim kampanyası ekibinde dış politika danışmanları, Svyrydenko ile doğrudan temas kurma ve Kiev’e yeni şartlı destek mekanizmaları önerme hazırlığında. Bu da Ukrayna’nın yalnızca Moskova ile değil, Washington’daki güç dengeleriyle de eş zamanlı bir mücadele yürüttüğünü gösteriyor.
İçeride Direniş, Dışarıda İkna Politikası
Zelenskiy’ye yönelik eleştiriler sadece Rusya karşıtı savaş politikalarıyla sınırlı değil.
Muhalif milletvekilleri, kabinedeki yenilenmenin “kişilere değil sadece koltuklara” geldiğini savunuyor.
Holos Partisi’nden Andrii Osadchuk,
“Zelenskiy’nin sadık birkaç ismi dışında vitrini değiştirecek vizyoner kalmadı” derken,
Poroşenko’nun partisinden İryna Heraşçenko daha sert konuştu:
“Zelenskiy’nin kadrosu, artık yalnızca beş-altı kişinin sığabileceği bir tabureye dönüşmüş durumda.”
Buna rağmen Ukraynalıların çoğu, savaş zamanında seçim yapılmasına karşı çıkıyor. Bu da hem yeni nesil siyasetçilerin çıkışını engelliyor hem de var olan siyasi yapının meşruiyetini sorgulatıyor.
BSekonomi Yorumu: Kabine Değişimi Yeterli mi?
Ukrayna’da kabine değişimi, içeride kurumların işleyişine taze kan getirmekten çok dış dünyaya verilen stratejik sinyaller üzerinden okunmalı.
Zelenskiy, içerideki yolsuzluk ve verimsizlik eleştirilerine rağmen, Trump sonrası döneme hazırlanıyor. Ancak bu kez, Trump göreve dönmeden onun siyasi beklentilerine yanıt verme çabası öne çıkıyor.
Svyrydenko, yalnızca bir başbakan değil, aynı zamanda Kiev–Washington hattında ekonomik pazarlığın ve stratejik mesajlaşmanın yüzü olacak.
Bu denklemin Moskova ve Brüksel’deki yansımaları da uzun vadede Ukrayna’nın yönünü belirleyecek.
