Ana Bulgular
- 2025’te şimdiye kadar en çok değer kaybeden para birimi Venezuela bolívarı oldu. Yüksek enflasyon ve belirsiz petrol gelirleri bu düşüşte etkili.
- En büyük 10 düşüşün altısı Afrika ülkelerinde yaşandı.
Yaşadığınız ülkeye ve ekonomik koşullara bağlı olarak, para biriminizin değerinin istikrarlı kalıp kalmayacağı değişiyor.
Bu içerik, Plasma iş birliğiyle hazırlanan Dijital Dolar Serisinin ikinci grafiğinde, 2025’te en büyük düşüşü yaşayan para birimlerini inceliyor.
Para Birimi Çakıldığında
2025’in ilk yarısında Venezuela bolívarı sert bir düşüş yaşadı. 1 Ocak’ta 1 ABD doları almak için 52 bolívar gerekiyordu. 27 Haziran’da bu rakam 106 bolívara çıktı.
Bolívarın değeri onlarca yıldır oldukça dalgalı. Son dönemdeki düşüşün nedenleri: yüksek enflasyon, azalan dolar rezervleri, sabit kur rejiminin sona ermesi ve ABD yaptırımları nedeniyle belirsizleşen petrol gelirleri.
Para Birimi – USD karşısında 2025 Yılbaşından Bu Yana Düşüş
- 🇻🇪 Venezuela bolívarı: -%51
- 🇸🇸 Güney Sudan poundu: -%15
- 🇦🇷 Arjantin pesosu: -%13
- 🇹🇷 Türk lirası: -%11
- 🇱🇾 Libya dinarı: -%9
- 🇹🇿 Tanzanya şilini: -%8
- 🇱🇷 Liberya doları: -%8
- 🇸🇷 Surinam doları: -%7
- 🇪🇹 Etiyopya birri: -%6
- 🇷🇼 Ruanda frangı: -%5
Kaynak: Trading Economics, yazar hesaplamaları. 27 Haziran 2025 itibarıyla yılbaşından bu yana veriler; kripto paralar hariçtir.
Güney Sudan: İkinci En Büyük Kayıp
Bolívarın ardından en büyük kaybı yaşayan para birimi Güney Sudan poundu oldu. IMF, Güney Sudan’ın 2025’in en kötü performans gösteren ekonomisi olacağını öngörüyor.
Ülke, petrolünü uluslararası müşterilere komşu Sudan üzerinden taşıyor. Ancak Sudan’daki savaş nedeniyle üretim kesintiye uğradı ve günlük yaklaşık 7 milyon dolar ihracat geliri kayboldu. Buna hiperenflasyon ve siyasi istikrarsızlık da eklenince para birimi hızla değer kaybetti.
Dijital Dolar ile İstikrar Arayışı
Para birimleri hızla değer kaybeden ülkelerde, ABD doları gibi daha istikrarlı paralara erişim her zaman kolay olmuyor. Fiziki nakit kıt olabilir, döviz rezervleri sınırlı kalabilir.
İşte burada stablecoinler devreye giriyor. ABD dolarına sabitlenmiş bu dijital varlıklar, insanların paralarının değerini korumasına yardımcı oluyor. Sadece bir akıllı telefonla, banka hesabı olmayanlar bile erişebiliyor. Bu da finansal güvenliği korumanın hızlı ve erişilebilir bir yolu sunuyor.
